به گزارش خبرنگار پارلمانی خبرگزاری شبستان، محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان در مجلس شورای اسلامی با ارایه گزارشی از اجلاس ژنو 3 و توافق حاصل‌شده در این مذاکره در جلسه علنی امروز چهارشنبه 6 آذر مجلس گفت: از محبت‌هایی که دوستان امروز و روزهای قبل نسبت به بنده داشتند، سپاسگزاری می‌کنم و از اینکه تعدادی از نمایندگان محبت کردند و بنده و همکاران‌ام را شرمنده کردند به فرودگاه تشریف آوردند و بنده‌نوازی کردند نیز تشکر می‌کنم.
وی اظهار کرد: وظیفه‌ای که به عهده بنده و همکاران‌ام از سوی شورای عالی امنیت ملی و ریاست‌جمهوری واگذار شده، حتما وظیفه آسانی نبوده است، همه ما از ابتدا می‌دانستیم واردشدن در مذاکره حتما با دشواری‌های اساسی روبرو خواهد بود زیرا مذاکره‌کردن به معنای مجموعه‌ای است که حتما شما نمی‌توانید همه خواسته‌هایتان را در مذاکرات بدست بیاورید.
ظریف بیان کرد: در مذاکره‌ای که دو طرف وارد می‌شوند هر طرفی که بتواند از مذاکره با رضایت نسبی یا کامل خارج شود امری طبیعی است و طبیعی‌تر این است که نتواند تمام خواسته‌هایش را از این طریق بدست بیاورد.
وی تاکید کرد: طبیعی است که مذاکره‌کننده در مقابل نگرانی و نقد قرار گیرد و مورد حمله قرار گیرد و در حال حاضر نیز این را مشاهده می‌کنیم که همه کسانی که در مذاکره بودند یا به صورت واقعی و در بازی زرگری مورد نقد هستند.
وزیر امور خارجه کشورمان تاکید کرد: به همان میزانی که شما در مذاکره موفقیت بدست می‌آورید باید نکاتی را مورد توافق قرار دهید، مهم این است که با چشمان باز و با توجه به عواقب تصمیمات و با ملاحظه همه‌جانبه و با توجه به مجموعه نگرانی‌ها، توانمندی‌ها و خواسته‌هایی که مقامات بالاتر نسبت به موضوع دارند و همچنین مردم توقع دارند بتوانیم وارد معرکه شویم.
وی با تاکید بر اینکه واردشدن به این موضوع در واقع، واردشدن به معرکه است و خوش و بش نیست، گفت: لبخند و شوخی دیپلماتیک در واقع کوششی است برای بحث‌های بسیار تلخ و تند و چالشی که شما در مذاکرات دارید شما با یک لبخند وارد مذاکره می‌شوید و با یک لبخند در آخر جلسه، جلسه را ترک می‌کنید اما تمام جلسه به بحث و چالش می‌گذرد و طبیعی است همه آخا و لبخند‌ها جزیی از ابزار مذاکره است و همه این موارد برای این است که از منافع کشور حراست کنیم.
وی تاکید کرد: بنده و همکاران‌ام ادعای این را نداریم که امکان این نبود از این بهتر انجام شود، قطعا قرعه فال به نام من دیوانه زدند و ما هم با افتخار این قرعه فال را پذیرفتیم نه با توهم اینکه نتیجه کار ما به شکلی باشد که نقدی بر آن نباشد، حتما نقد بر آن است و خیلی هم از این نقدها استقبال می‌کنیم.
ظریف با تاکید بر اینکه باید دو وجه انصاف و منافع ملی در مورد این مذاکرات مورد توجه قرار دهیم، گفت: شاید ضرورتی نباشد که انصاف را رعایت نکنید زیرا توقع بیجایی از دوستانی است که در جلسه نبوده‌اند و من هم این توقع را ندارم که بدانند در این ده‌ها ساعتی که با این 6 کشور مدعی که همه آنها از ابزار حیوانی سلاح هسته‌ای برخوردارند و حداقل دو تای از آنها می‌توانند کل دنیا را ده‌ها بار نابود کنند، وقتی به مذاکره می‌نشینیم کسانی بخواهند بدانند چه گذشته است و انصاف را رعایت کنید زیرا کار دشواری است.
وی ادامه داد: دوستانی که در جلسه نبودند طبیعتا نمی‌توانند در این قسمت با انصاف قضاوت کنند و حق هم دارند که نتیجه کار را ببینند و آن را بررسی کنند.
وی با تاکید بر توجه بر منافع ملی در این مذاکرات گفت: بهتر است دوستان منافع ملی را در مذاکرات مورد توجه قرار دهند زیرا قسمتی از مذاکره در اتاق کوچک مذاکره می‌گذرد قسمت بزرگ‌تر آن در حاشیه مذاکره است که به آن چرخ خبری می‌گویند و دیدیم که وقتی ما در مذاکره بودیم کاخ سفید چیزی به نام SACT SHIT یعنی صفحه واقعیات را ارایه داد، این در حالی بود که درست نبود و خواسته من از دوستان این است که دستاورد ما را با دید منافع ملی نقد کنند.
ظریف با اشاره به متن اصلی توافق‌شده، متن ترجمه انگلیسی توافق گفت: در حال حاضر در مانیتور نمایندگان متن اصلی توافق که کل متن توافق اصلی بین ایران و 1+5، متن ترجمه انگلیسی، متن کل کلمه به کلمه توافق در داخل جدول، قسمت مربوط به اقدامات ایران و 1+5 و جدولی با خلاصه توافقات در مانیتور نمایندگان است که می‌توانند آن را ببینند.
وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به دسته‌بندی خود برای ارایه توضیحات در مورد روند مذاکرات و توافق حاصل‌شده گفت: این متن دارای چند لایه از جمله کلیات، شفاف‌سازی مواضع، حفظ وضعیت موجود، کاهش‌ها و اقدامات و گام نهایی است.
وی با اشاره به بخش کلیات گفت: در کلیات راجع به توافق پیرامون یک راه‌حل جامع و همچنین اقدامات اولیه منجر به رفع نگرانی‌ها به عنوان مجموعه منسجم اشاره شده است که این مجموعه منسجم به‌هم پیوسته است و همه عناصر آن به‌هم وابسته است و شامل کلیات است و نه تعهدات یعنی اینکه این طرف و آن طرف چه کارهایی باید انجام دهند و این اقدامات شش‌ماهه است.
وی اضافه کرد: نکته مشترک دیگر در کلیات ایجاد کمیسیون مشترک از دو طرف است که آژانس انرژی اتمی است که اقدامات ایران را راست‌آزمایی می‌کند اما هیچ ابزار دیگری نیست و چون تضمینی نیست که طرف مقابل اقدامات را انجام دهد لذا ما بحث کمیسیون مشترک را پیشنهاد دادیم که این کمیسیون تشکیل می‌شود تا اگر اختلافی بود، رسیدگی کند و در نهایت آژانس انرژی اتمی به آن نظارت می‌کند.
ظریف تاکید کرد: نکته دیگر در کلیات دوره شش ماهه اول است که در صورت توافق طرفین قابل تمدید است و طرفین تاکید کردند فضای سازنده در طول مذاکرات حفظ می‌کنند.
وی با اشاره به لایحه دوم متن که شفاف‌سازی مواضع است، گفت: در قسمت شفاف‌سازی مواضع کاری که ایران کرده است این است که بر صلح‌آمیز باقی‌ماندن فعالیت‌های هسته‌ای خود تاکید کرده است و تضمین داده است و بحث دیگر اعلام عدم پیگیری سلاح هسته‌ای است که البته ما تاکید کردیم و پیشنهاد اولیه ما این بود که صراحتا از فتوای مقام معظم رهبری در این مورد استفاده شود و می‌بینیم در متن از کلمه تاکید مجدد استفاده شده است یعنی اشاره به مواضع نظام در بالاترین سطح یعنی همان فتوای مقام معظم رهبری در مورد منع استفاده از سلاح هسته‌ای است.
وزیر امور خارجه تصریح کرد: کاری که طرف مقابل در قسمت شفاف‌سازی انجام می‌دهد بهره‌گیری ایران از حق انرژی هسته‌ای است.
وی با اشاره به ماده 4 قانون ان‌پی‌تی گفت: در این ماده تاکید شده است که کسی نمی‌تواند اعضای معاهده را از حق ذاتی‌شان در مورد استفاده از انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز و توسعه آن برای بهره‌برداری منع دارد یعنی اینکه این حق قابل جداشدن از صاحب حق نیست و چه این حق را برای صاحب حق بشناسند و چه نشناسند این حق برایش باقی است.
وی ادامه داد: در هیچ جای ان‌پی‌تی گفته نشده است که شما حق ایجاد نیروگاه و رآکتور دارید و فقط حق بهره‌برداری از انرژی هسته‌ای تاکید شده است و آمریکایی‌ها بیخود می‌گویند در ان‌پی‌تی تاکید شده است کشورها حق بهره‌برداری از انرژی هسته‌ای ندارند. من در همان جلسه استنادات‌ام را ارایه دادم و به محض اینکه جان کری به این موضوع تاکید و اشاره کرد این استنادات را در توییتر گذاشتم و آنها گفتند همین است.
وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به بیانات رهبری و حمایت ایشان از تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای گفت: تمامی مذاکرات ما با چشم باز و توجه به ملت و با بحث بر روی هر کلمه از قطعنامه صورت گرفت.
وی تصریح کرد: این موضوع به حدی برای بدخواهان گران تمام شد که بسیار نگران و نعره‌کش بودند و در هر اقدامی تلاش می‌کردند مانع دست‌یابی به هر هدفی شوند.
وی با اشاره به تمامی تحریم‌های دوجانبه و چندجانبه بدون شرط است، گفت: در یک لایحه به عنوان شفاف‌سازی برای شما نمایندگان به بررسی بخش‌های مختلف پرداخته‌ام که در آن سه بخش حفظ وضعیت موجود، کاهش و تعلیق و شفاف‌سازی ذکر شده است.
ظریف درباره حفظ وضعیت موجود گفت: در شش ماه آینده طرف مقابل تعهد کرده است اقدامات را شدیدتر از اکنون نکند، کاهش صدور نفت را متوقف کند، عهدنامه تحریم هسته‌ای صادر نکند و در همین حد تحریمها را نگه دارد و چه در شورای امنیت و در آژانس انرژی اتمی و 1+5 اقداماتی علیه ایران تصویب نکند. همچنین حق تحقیق ایران را به رسمیت می‌شناسد و قبول می‌کند که غنی‌سازی 5 درصد ادامه پیدا کند.
وی در مورد اقدامات ایران در این بخش گفت: ما نیز در نطنز و فردو از پیشرفت بیشتر خودداری می‌کنیم، در فردو قرار بود لوله‌کشی‌ها را به نحوی تغییر دهیم که برای بازگردان‌اش 9 ماه فرصت باشد. ما فردو و نطنز را ادامه می‌دهیم اما به جای 20 درصد 5 درصد غنی‌سازی می‌کنیم و ظرفیت را در این دو نقطه افزایش نمی‌دهیم.
ظریف درباره علت ذکرکردن تمامی درصدها در توافق‌نامه گفت: ما ریز به ریز به این مسایل اشاره کردیم تا بعدا نتوانند بخش جدید را به آن اضافه کرده یا در مورد اعداد آن و درصدها اظهاراتی داشته باشند. ما در نطنز و فردو عدم افزایش تولید را ذکر کرده‌ایم و آب‌سنگین اراک نیز در مرحله ساخت و ساز است و اقدامات هسته‌ای آن مانده است، ما نیز تعهد کرده‌ایم ظرفیت افزایش داده نشده، سوخت جدید تولید نکنیم و دستگاه‌ها در آب‌سنگین اراک متصل نشود ولی ساخت و ساز آنجا ادامه پیدا کند. همچنین توسعه و تحقیق غنی‌سازی در وضعیت کنونی حفظ شود و تحت نظارت آژانس ادامه یابد زیرا ما از ظرفیت علمی‌مان به هیچ‌وجه نمی‌کاهیم.
وزیر امور خارجه کشورمان افزود: آبشارهای تحقیقاتی به کارهای خود ادامه می‌دهند اما از تأسیس مکان‌های جدید جلوگیری می‌کنیم که در حقیقت برنامه‌ای نیز برای این قضیه نداشته‌ایم، عدم بازفرآوری ساخت تأسیسات جدید نیز که تولید پلوتونیم از پسماند است نیز نداشته‌ایم، فی‌الواقع ما و طرف مذاکره شرایط موجود را حفظ می‌کنیم.
ظریف در بخش کاهش شرایط گفت: ما تنها 20 درصد تولید نمی‌کنیم و در آلماتی قرار شد لوله‌کشی‌ها به گونه‌ای انجام شود که 9 ماه برای بازگشت آن زمان طی شود اما ما فقط پذیرفتیم شرایط به گونه‌ای انجام شود که در کمتر از یک روز بتوانیم بازیابی را از سر بگیریم.
رییس تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای افزود: ما 200 کیلو اورانیم داریم که 100 کیلوی آن را اکسید کرده‌ایم و در واقع تاکنون هم همین کار را می‌کردیم، 100 کیلو را نیز قرار بود به خارج ببریم که الان آن را سه و نیم درصد می‌کنیم و این صرفا کاری است که در کاهش انجام می‌دهیم و در قرارداد ذکر کرده‌ایم که تولید سانتریفیوژ جدید را محدود به تعداد نیاز برای جایگزینی سانتریفیوژ‌های خراب می‌کنیم و تنها به تولید سانتریفیوژ نسل یک اکتفا نمی‌کنیم.
وی درباره شفافیت‌سازی طرفین گفت: ما می‌توانستیم در یک جمله بگوییم ایران اقدامات شفافیت‌ساز انجام می‌دهد اما علی‌رغم میل 1+5 ما ریز این اقدامات را نیز بیان کردیم. اکثریت کارهای در جهت شفافیت‌سازی در حال حاضر نیز انجام می‌شود اما صدایش را درنمی‌آوردیم، ما از همان روز اول با اکسیدکردن جلو رفتیم و کارشناسان تاکنون نیز هفته‌ای دو بار دسترسی به نطنز و فردو داشتند.
بخش پایانی گزارش خود از توافق هسته ای با غرب در صحن علنی مجلس درباره تعلیق تحریم ها گفت: اتحادیه اروپا و آمریکا تحریم بیمه و حمل و نقل نفتی را تعلیق می کنند زیرا اگر کشوری پیش از این نفت ایران را می‌خرید هیچ پالایشگاه و کشتی حامل نفتی که از ایران بود بیمه نمی شد.
همچنین پتروشیمی و خدمات مرتبط آن از ذیل تحریمها خارج می‌شوند و طی این شش ماه 6 میلیارد دلار درآمد برای دولت و بخش خصوصی در این زمینه حاصل می شود که 1 میلیارد آن به بخش دولتی و 5 میلیارد به جیب بخش خصوصی می‌رود و مهمترین بخش این است که برای هزینه انتقال پول به ایران دیگر نیاز نیست درصدی به دلالان داده شود. تعلیق تحریم بر طلا و فلزات گرانبها نیز برداشته می‌شود.
وی با اشاره به اینکه این تحریمها تاکنون غیرقانونی بوده است گفت: ما آنقدر در مذاکرات ژنو بر غیرقانونی بودن این تحریمها تاکید داشتیم که فاویوس گفت: پس چرا بحث می کنید شما که تحریمها را نمی پذیرید.
رییس تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای افزود: در صنعت خودرو و لوازم ایمنی برای هواپیما نیز تعلیق تحریمها و کاهش آن ذکر شده است.
محمدجواد ظریف درباره این که گفته می‌شد دارایی‌های ایران آزاد می‌شود تصریح کرد: آنچه گفته شده این است که قسمت قابل توجهی از فروش نفت ایران از طریق حساب رسمی بانک مرکزی و بدون حضور دلالان بازگشت می‌کند و بقیه درآمد نفتی باید هزینه خرید رسمی مواد غذایی دارویی و کشاورزی شود اما آنها تاکنون این کار را نمی‌کردند.
وزیر امور خارجه کشورمان درباره گام نهایی این مذاکرات گفت: مقرر شده است این مذاکرات در طولانی ترین یکسال طول بکشد و از یکسال دیگر وارد گام نهایی می‌شویم در آخرین مرحله گام نهایی وضعیت هسته‌ای ایران مانند کشورهای دیگر عادی‌سازی خواهد شد و آنچه در ابتدای گام نهایی برداشته می‌شود حذف کامل تحریم‌هاست.
در واقع در گام نهایی طرف مقابل پذیرفته همه تحریمها را بردارد غنی‌سازی و دسترسی به منابع مالی فراهم شود با ایران همکاری هسته‌ای داشته باشد و امکانات را در اختیار ایران قرار دهد همچنین قبول کردیم به قطعنامه شورای امنیت هر دو طرف متعهد باشند و با هدف رفع کامل قطعنامه‌ها جلو برویم.
وی گفت:درباره آب سنگین اراک نیز به آنها گفتیم که ما نمی‌توانیم تصمیم‌گیر باشیم زیرا مجلس دراین باره باید تصمیم بگیرد.
وی در در پایان گفت: مجموعه‌ای که در اختیار شما نمایندگان ملت قرار گرفته است مجموعه‌ای متوازنی است و در شرایط کنونی منافع کشور حفظ شده و وضعیت عادی‌سازی گشته است.
در ادامه نمایندگان به نقد گزارش ظریف پرداختند و محمدجواد ظریف، در ادامه جلسه علنی امروز و پس از سخنان نمایندگان گفت: از همه نمایندگان به خاطر تذکرات و نکات بسیار بجا تشکر می‌کنم، نکاتی که حضرات نمایندگان مطرح کردند همه مورد توجه ما نیز است.
وی اظهار کرد: بنده بارها در رسانه‌های غربی اعلام کرد و در جلسه مذاکره در حضور شش وزیر به صراحت گفتم ما نه هیئت مذاکره‌کننده و نه مردم و نه رهبری به شما اعتماد نداریم و باز هم تکرار می‌کنم در همه مصاحبه‌ها گفته‌ام که غرب باید اعتماد مردم ایران را جلب کند و برخی اقدامات غرب بجای جلب اعتماد سوختن بیشتر اعتماد است.
ظریف تصریح کرد: امروز هم اعلام می‌کنم مردم ایران یک فرصت و یک چهارچوب جهان غرب داد که یک بار دیگر از بزرگواری این ملت استفاده کنند، فرصت را غنیمت بشمارند و گذشته خودشان را جبران کنند و بتوانند اعتماد از دست رفته را لااقل قدری برگردانند و این موضع صریح ماست، اعتماد نداریم و اقدامات‌شان بر بی‌اعتمادی ما در بسیاری از موارد افزوده است و نگرانی آنها باید باشد که اعتماد مردم ایران را جلب کنند.
وزیر امور خارجه تصریح کرد: همان‌گونه که بارها گفته‌ایم مقام معظم رهبری نیز تاکید کردند مذاکرات ما با آمریکا صرفا در حوزه هسته‌ای است ولا غیر و ما در هیچ موضوع دیگری مذاکره نکرده‌ایم و توقعی نداریم که آنها تحریم‌هایی را که راجع به سایر موضوعات بوده است، بردارند؛ اصلا ما راجع به آن بحث نمی‌کنیم لذا دوستانی که از قول خانم شرمن و یا سایر مقامات آمریکایی سخنانی را بیان می‌کنند، درست نیست زیرا ما راجع به تروریسم و حقوق بشر با آنها بحثی نکردیم.
ظریف تصریح کرد: آمریکا 35 سال است علیه ایران تحریم دارد و آنچه که باعث شده این تحریمها بتواند بر ملت ما فشار بیاورد که ملت ما با مقاومت خود ابزاری در اختیار ما قرار داده است که بتوانیم در مقابل آمریکاییان با عزت بایستیم همین تحریم‌های هسته‌ای است که بر تحریم‌های شورای امنیت بار شده است.
وی ادامه داد: من به شما اطمینان می‌دهم زمانی که تحریم‌های شورای امنیت فرو بریزد تمام تحریم‌های دیگر آمریکا جز تکه‌پاره‌ای نخواهد بود، کمااینکه در 35 سال گذشته این تحریمها را به ما اعمال کردند اما در این اعلامیه قبول کردند هرچه تحریم هسته‌ای است، بردارند و ما فقط در موضوع هسته‌ای مذاکره کرده‌ایم و وقتی که شما در موضوع هسته‌ای صحبت می‌کنید می‌خواهید پاسخ‌اش را در حوزه حقوق بشر و تروریسم و سایر بدانید؟
وی با بیان اینکه ما همه تحریم‌های آمریکا را نامشروع می‌دانیم، گفت: پاسخ مذاکره هسته‌ای تحریم هسته‌ای است، اصل تحریم‌های علیه جمهوری اسلامی ایران نیز در موضوع هسته‌ای است و ما مذاکره دیگری با آمریکا نداریم.
ظریف با اشاره به سوال نمایندگان در مورد محدودیت‌ها و پول‌های بلوکه‌شده ایران گفت: ما داریم از امروز مذاکره می‌کنیم و نمی‌توانم اقداماتی را که در گذشته شده است، برگردانم؛ گرچه وقتی دیوار تحریمها شکست همه چیز برمی گردد.
وی ادامه داد: در حال حاضر فضای دنیا را نگاه کنید، شرکت‌هایی که سال‌ها جواب تلفن طرف‌های ایرانی را نمی‌دادند امروز خودشان تماس می‌گیرند و می‌گویند ما می‌خواهیم با شما ارتباط برقرار کنیم و کشورهایی که حاضر نبودند تلفنی با وزیر امور خارجه شما سخن بگویند امروز خودشان در صف ایستاده‌اند و دعوت می‌کنند ما به آنجا برویم و این فضای جهانی را عوض می‌کند و شرایط را عوض می‌کند.
ظریف تصریح کرد: اسراییل و نتانیاهو و رژیم صهیونیستی که این میزان دست و پا می‌زنند که این برنامه را بهم بزنند به دلیل نگرانی‌ای است که دارند زیرا آنها میلیاردها دلار هزینه کرده‌اند که از ایران یک چهره غلطی بسازند، این چهره با یک حرکت فرو ریخته است، نگران رژیم صهیونیستی از این است.
وی با تشکر از نمایندگان گفت: از حمایت مجلس محترم و اینکه مجلس با چشم باز موضوع را دنبال می‌کند، تشکر می‌کنم.
وی سخنان‌اش را با گرامیداشت یاد و خاطره شهدای جنگ تحمیلی، شهدای انقلاب، شهدای بسیج و شهدای هسته‌ای به پایان برد.
پایان پیام/
نظر شما