به گزارش خبرگزاری شبستان از قم، حجت الاسلام والمسلمین اعرافی عصر گذشته(28 آبان) در مراسم اختتامیه دومین کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی که در بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء برگزار شد، ضمن تقدیر از دست اندر کاران برگزاری این کنگره، اظهار داشت: در میان بیست نظریه و تقریری در مورد علوم انسانی اسلامی مطرح شده است تعدادی از آن ها اهمیّت بیشتری دارند، این تقریر ها و نظریات در تصویر علوم انسانی اسلامی مانع الجمع نیستند.
وی بیان داشت: در نظریه اول، علم انسانی اسلامی مبتنی بر مبانی و مبادی دینی ست و از گزاره های دینی و سنت برگرفته شده است، در این تصویر پیکره علمی بر یک مبادی متافیزیکی و بنیادی و بر پایه اسلامی استوار است، در واقع تصرف دین و گزاره های توصیفی دین در بنیاد های علم است.
آیت الله اعرافی خاطرنشان کرد: در دومین نظریه علم انسانی اسلامی علمی است که مسائل و موضوعات مطروحه در کتاب و سنت را با شیوه خاص علم بررسی نماید، یعنی در اصول دینی گزاره های فراوانی وجود دارد که با روش های اجتهادی از منابع سنت استخراج می کنیم و به علوم موجود می سپاریم که مفهوم آن را بررسی کند.
وی با بیان این که سومین نظریه این است که مسائل و گزاره های تولید شده در علوم را به کتاب و سنت و منابع دینی عرضه کنیم، عنوان داشت: چهارمین نظریه نیز جمع میان نظریه دوم و سوم است، به این شکل که هم گزاره های و مسائل علمی را در منابع و متون دینی و هم مسائل مطروحه در کتاب و سنت را به علم عرضه و بررسی کنیم.
آیت الله اعرافی تصریح کرد: نظریه پنجم این است که از مفهوم متعارف علم به معنای ساینس فاصله بگیریم و بگوییم علم انسانی اسلامی علمی است که در روش توسعه پیدا کرده است، این را قبول نکنیم که علم باید بر مبنای یک روش خاص باشد و علم انسانی اسلامی را حاوی گزاره هایی بدانیم که با روش های فراتر از روش های تجربی مانند روش های وحیانی و اجتهادی بررسی می شود.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ابراز داشت: قرار گرفتن علم انسانی اسلامی در خدمت اغراض و غایات دینی ششمین نظریه است، تلاقی علم انسانی اسلامی با علم در لایه رویین آن، اینجا دین در اغراض ثانوی علم و فایده دخالت کرده است.
وی افزود: هفتمین نظریه، علمی است که استلزامات دینی را در یک مسئله بررسی کند، ما در روابط اجتماعی مدل هایی داریم، در این نظریه بررسی این که اندیشه های دینی مستلزم چه مدل ها و چه سبک های زندگی هستند اهمیّت دارد.
آیت الله اعرافی با بیان این که این نظریه هم وجود دارد که می توان گفت علم انسانی اسلامی یعنی علمی که توسط مسلمانان و جامعه اسلامی تولید شده است، یادآور شد: علمی که به فعل الهی بپردازد و علمی که به قصد قربت انجام شود از دیگر نظریه های علم انسانی اسلامی هستند.
رئیس جامعه المصطفی العالمیه اظهار داشت: هفت تصویر اولی که در نظریه ها ارائه شد تصویرهای مهمی است که حوزه علمیه و جامعه علمی کشور کم و بیش به آن پرداخته اند اما هنوز در لایه رویین آن هستند.
وی تاکید کرد: اگر قرار باشد علوم انسانی اسلامی با این رویکردهای هفتگانه فوق تولد پیدا کند مستلزم این است که در حوزه و دانشگاه اتفاقات زیر ساختی مناسبی رخ دهد.
آیت الله اعرافی بیان داشت: در حوزه علمیه نیز بدنه حوزه و متفکرین سنتی متعمق در مباحث علوم انسانی اسلامی کمی با تحقیقات تجربی فاصله دارند که موجب می شود روش شناسی ما علی رغم غنی بودن و عمق داشتن به پاسخ گوی همه تصاویر ارائه شده در مباحث علوم انسانی اسلامی نباشد.
وی خاطرنشان کرد: باید در علم اصول تحولاتی ایجاد شود و رشد کند، همه علم اصول مهم است و لازم است چیزهای دیگری نیز به آن اضافه شود.
آیت الله اعرافی گفت: فلسفه های مضاف باید با استناد به منابع دینی و اجتهادی استخراج شود، فقه ما اگر بخواهد پاسخ گوی تحول در علوم انسانی باشد نیاز به تدوین جدید و پایه ریزی ابواب نو دارد.
پایان پیام/
نظر شما