آخوندی: نظارت در حوزه نشر با سعه صدر اسلامی و نه تسامح وارداتی باشد

به گزارش خبرنگار ادبیات خبرگزاری شبستان، چهارمین نشست هم‌اندیشی اصحاب نشر با مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، شب گذشته 28 آبان ماه با حضور «سیدعباس صالحی» معاون امور فرهنگی ارشاد و جمع کثیری از اعضای اتحادیه‌ها و تشکل های چاپ و نشر کشور برگزار شد.
 

آخوندی: نظارت در حوزه نشر با سعه صدر اسلامی و نه تسامح و تساهل وارداتی باشد

«مرتضی آخوندی» رئیس هئیت مدیره انجمن اسلامی ناشران در این نشست گفت: این انجمن یکی از قدیمی ترین تشکل های نشر است که از سال 1358 و پیروزی انقلاب اسلامی با راهنمایی شهید بهشتی و مرحوم حاج سفید امانی تحت نظارت انجمن های اسلامی اصناف بازار و به همت بزرگانی مانند مرحوم صدرالسادات دزفولی، محمد آخوندی، محمدرضا جاسبی شکیل شد. وضعیت نشر کتاب در سال های ابتدایی انقلاب که هنر و قوانین مربوط به نشر کتاب توسط مجلس شورای اسلامی و شورای عالی انقلاب فرهنگی و همچنین آیین نامه های وزارت ارشاد در این خصوص شکل نگرفته بود، جریان نشر ضابطه ای نبود.

وی ادامه داد: همین مساله وظایف بسیاری بر این انجمن تحمیل می کرد، علاوه بر مسائل مربوط به نشر دوران جنگ همکاری بسیار پرثمری را بین ناشران کشور به وجود آورد که منجر به کمک های بسیار زیاد، تهیه چندین آمبولانس و سایر وسایل مورد نیاز رزمندگان شد. همچنین نمایشگاه های کتابی برای رزمندگان در جبهه غرب و جنوب و در فاو برگزار شد.

رئیس هیات مدیره انجمن اسلامی ناشران خاطرنشان کرد: حضور در بسیاری از جلسات مربوط به نشر در وزارت ارشاد، همکاری با این وزارتخانه در حوزه نشر و علاوه بر آن حضور فعال در همه زمینه فعالیت های فرهنگی و نمایشگاه ها از افتخارات انجمن اسلامی ناشران به شمار می رود.

وی با اشاره به برخی بی مهری ها در طول سالیان، بیان کرد: سیاست های مختلف و متغیر در طول سال های پس از انقلاب سایه سنگین خود را بر سر تعدادی از ناشران تحمیل کرده است؛ در برخی از دوران ها کتاب هایی که نمی بایست چاپ شوند، مجوز چاپ دریافت می کردند و کتاب هایی که به هیچ وجه اشکالی از جهت عقاید اسلامی و سیاست های مبتنی بر مصالح عمومی نداشته، مورد بی مهری قرار گرفته است. امیدوارم اگر قرار است نظارتی در حوزه نشر صورت گیرد که قطعا نیز لازم است، همواره با سعه صدر اسلامی و نه تسامح و تساهل وارداتی باشد، به گونه ای که همه احکام و قوانین را نایده بگیرند و در راه پیشبرد سیاست های دیگران و فلسفه های پوچ و دین زدایی قدم بردارند.

رئیس هئیت مدیره انجمن اسلامی ناشران گفت: دستگاه نظارتی در حوزه نشر باید بر اساس تفاهم و هماهنگی با قوانین کشور و شورای عالی انقلاب فرهنگی باشد؛ در واقع این دستگاه باید به دور از سلیقه های فردی و زیر نظر داشمندانی معتدل و اسلام شناس شکل بگیرد.

آخوندی با بیان اینکه چند سالی است برخی از ناشران متعهد و عضو انجمن اسلامی ناشران از حضور در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران محروم شده اند، گفت: در حالی که این ناشران هیچ نقطه ضعفی که تخلف از مقررات نشریات باشند، در پرونده خود ندارند و در مقابل آثار چاپ شده از سوی آنها در زمینه های علمی و دانشگاهی و به ویژه مذهبی جزو آثار برجسته به شمار می رود. این ناشران همواره خود را ملتزم به پیروی از قوانین و دستوارت اسلامی و تبعیت از ولایت فقیه دانسته اند. درخواست مان از وزارت ارشاد این است که در صورت امکان با توجه به شرایط جدید نسبت به تجدید مجوز این دسته از ناشران انجمن اسلامی ناشران اقداماتی صورت گیرد.

حاتمی: قبل از تدوین برنامه های فرهنگی، کار پژوهشی صورت گیرد

بر این اساس، «محمدرضا حاتمی» مدیر مسئول انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی در این مراسم با اشاره به بخشی از خواسته های ناشران از وزرت ارشاد گفت: وزارت ارشاد صاحبان اندیشه، نویسندگان، ناشران و هنرمندان را در دولت به معنای عام نمایندگی می کند، پس اولین وظیفه ذاتی آن دفاع از آنها در مقابل سایر ارکان حکومت و دولت است.

وی با بیان اهالی فرهنگ و هنر در خانه خود یعنی وزارت ارشاد باید احساس آرامش و حمایت داشته باشند و اگر غیر از این باشد به صورت طبیعی از این خانه فاصله می گیرند، اظهار داشت: مدیران این وزارتخانه به دنبال وضع قوانینی باشند تا فعالیت های فرهنگی و انتشاراتی را تسهیل کنند نه آنکه خود بر وضع قوانین و آیینی نامه های انقباظی مبادرت داشته باشند. باید در تشکیل کمیته های کارشناسی، سیاست گذاری، تشکیل ستادها و تدوین آیین نامه ها از استعداد کارشناسی و حضور تشکل های فرهنگی استفاده شود؛ چرا که افراد این تشکل ها کارشناسان داوطلبی هستند که می توانند در برنامه ریزی به وزارت ارشاد کمک کند.

حاتمی با بیان اینکه قبل از تدوین برنامه های فرهنگی، کار پژوهشی صورت گیرد، ادامه داد: علاوه بر آن لازم است که برنامه های فرهنگی حداقل از سال قبل برای سال جدید تقویم شود. باید از تشکل ها و ناشرانی که می توانند آثار فاخر کشور را به زبان فارسی و سایر زبان ها توزیع کنند، حمایت شود، در حقیقت باید از این ناشران حمایت مالی و معنوی صورت گیرد؛ به همین منظور پیشنهاد می کنم که یک کارشناس در وزارت ارشاد به صورت ویژه به این موضوع بپردازد.

وی گفت: انتظار داریم که وزارت ارشاد از تشکل های بخش خصوصی به عنوان مجری فعالیت های فرهنگی و نشر کشور مانند راه اندازی نمایشگاه حمایت کند؛ این حمایت ها باید به گونه ای باشد که این وزارتخانه از مجری به مشاور و پشتیبان معنوی و مادی فعالیت های فرهنگی و نشر کشور تبدیل شود. یکی از مشکلات نشر کشور کمبود محل عرضه کتاب است و پیگیری و تصویب کاربری فرهنگی در دولت و مجلس به ایجاد ویترین بیشتر و تاسیس کتابفروشی ها کمک خواهد کرد.

مدیر مسئول انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی با بیان اینکه کمبود مواد اولیه به ویژه کاغذ و عدم ثبات قیمت آن آسیب های جدی را به ناشران وارد کرده، گفت: حوزه نشر نیازمند ستادی برای نظارت در بازار و پیشنهاد راهکارهای مناسب در زمان های مورد نیاز است. تمام کتاب ها نیازمند تبلیغ اند؛ از این رو باید خرید تازه های کتاب شامل همه کتاب ها باشد؛ متاسفانه مسئله خرید کتاب های علمی و دانشگاهی در وازرت ارشاد جایگاه چندانی ندارد. کتاب های دانشگاهی در کتابخانه های عمومی سطح کشور کمتر به چشم می خورد و وزارت ارشاد می تواند با تسهیل در عرضه این نوع کتاب ها می تواند این مشکل را به مرور زمان رفع کند.

عطایی: ممیزی همچون مطبوعات پس از نشر صورت گیرد

«احمد عطایی» نایب رئیس اتحادیه ناشران دیگر سخنران این نشست بود. وی با اشاره به بحث ممیزی کتاب و بایدها و نبایدهای برسر راه انتشار آن، گفت: بارها بارها از سوی مسئولان و دست اندرکاران حوزه نشر درباره این موضوع سخن گفته اند. طولانی شدن پروسه تولید کتاب که منجر به زیان اقتصادی ناشر می شود، کاهش تولید و در نتیجه کاهش سطح مطالعه در جامعه، تقاضای خریداران کتاب جهت تهیه کتاب های چاپ های قبل که نتیجه عدم اعتماد به محتوای کتاب های چاپ جدید است و نامشخص بودن پاره ای از ضوابط و آیین نامه ها و تصمیم گیری های سلیقه ای تا آنجا که به توقف فعالیت بعضی از ناشران منجر شده را می توان از جمله محورهای صحبت های مطرح شده در این زمینه از سوی مسئولان دانست.

وی با بیان اینکه بحث ممیزی کتاب می تواند از دو طریق در دستور کار وزیر ارشاد قرار گیرد، خاطرنشان کرد: بسترسازی برای اجرای مطلوب اصل 44 قانون اساسی و مشخص کردن چارچوپ آن به منظور انتقال نظارت بر این موضوع از قوه مجریه به قوه قضائیه، یکی از برنامه های بلند مدت است. در واقع باید فرآیند نظارت بر محتوای کتاب ها همانند مطبوعات پس از انتشار اثر صورت پذیرد. در بخش برنامه کوتاه مدت هم باید بازنگری و اصلاح کارشناسانه مصوبه آیین سیاست و ضوابط نشر کتاب شورای عالی انقلاب فرهنگی صورت گیرد؛ چرا که این مساله می تواند تا تصویب قوانین جدیدتر به طور موقت راهگشای رفع مشکلات حاکم بر نشر کتاب باشد.

عطایی با تاکید بر اینکه اصل 44 قانون اساسی بر مشارکت هر چه بیشتر مردم در امور کشور توجه دارد، بیان کرد: با توجه به فعالیت بخشی از افراد جامعه در حوزه کتاب به عنوان یک فعالیت اقتصادی – فرهنگی قطعا لزوم واگذاری بخش هایی از امور مربوط به کتاب از دولت به بخش غیردولتی ضرورت بیشتری می یابد. واگذاری مسئولیت مدیریت برگزاری نمایشگاه های کتاب اعم از داخلی و خارجی به اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران، مشروط کردن صدور پروانه نشر با نظر مثبت اتحادیه به جهت تعیین صلاحیت های حرفه متاقضیان و حضور نمایندگانی از اتحادیه در جلسات سیاست گذاری های مربوط به حوزه نشر از جمله مواردی است که باید اجرایی شود.

وی افزود: انتظار داریم تا مسئولان وزارت ارشاد تمام تلاش خود را باری تحقق بهره بری صنف نشر کشور از یارانه های تولیدی به کار برد تا بستر ثبات و آرامش در فضای کسب و کار این حوزه فراهم شود.

نائب رئیس اتحادیه ناشران گفت: برگرداندن و بهره گیری مجدد ناشران از بودجه مابه التفاوت خرید کاغذ با ارز دولتی و آزاد که متاسفانه در دولت قبلی به دیگر حوزه ها اختصاص داده شده بود؛ اختصاص وام های کم بهره بانکی و سهولت در پرداخت آن از منابع حمایتی، کوشش در جهت ابلاغ قطعی برخورداری معافیت مالیاتی کتابفروشان، کاهش تعرفه های خدماتی از قبیل پست، انرژی، بیمه و ... و همچنین تجدیدنظر در مصوبه کاربری فرهنگی تصویب شده در شورای اسلامی شهر تهران و تسری آن به دیگر استان ها از جمله مواردی است که می تواند به کاهش رکورد دربازار صنعت نشر کمک کند.

وی عنوان کرد: پذیرش معاهدات جهانی حقوق بشر، بسترسازی برای تشکیل آژانس های ادبی، حمایت و تشویق ناشران علاقه مند برای تولید آثار ایرانی به زبان های دیگر و تشویق ناشران و حمایت از آنان برای حضور در نمایشگاه های خارجی از جمله مواردی است که می تواند به ارتباط فرهنگی ما با دیگر کشورها کمک کند.

عطایی با بیان اینکه امروزه آموزش نیروی انسانی و آموزش های قبل و حین کار در سلسله برنامه های مدیریتی از جایگاه ویژه ای برخوردار است، توضیح داد: در حالی که نشر کشور ما بیشتر بر پایه استاد شاگردی استوار و در حال آزمون و خطاست؛ از این رو برای دستیابی به یک نشر پویا و مدرن، ایجاد یک نظام پژوهشی و یک سیستم آموزشی کارا از واجبات است و امید می رود این سیستم با حمایت مسئولان جدید وزارت ارشاد ایجاد شود. برگزای 30 دوره آموزشی صنعت نشر، برگزاری 3 دوره آموزشی برای مدیران با همکاری آکادمی نمایشگاه بین المللی کتاب فرانکفورت و برگزاری چندین دوره آموزشی کتاب فروشی و کتاب پردازی از جمله اقدامات صورت گرفته توسط اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران است.

پایان پیام/