خبرگزاری شبستان: به گفته مقام معظم رهبری مسجد مظهر آمیختگی دنیا و آخرت و پیوستگی فرد و جامعه است. از همین رو باید در هر منطقه و محل ، مامن و محل خیر و برکت و مدرس تفسیر و حدیث و منبر معارف اجتماعی و سیاسی و کانون موعظه و پرورش اخلاق باشند.
مسجد بى گمان به عنوان سنگرى که از آغاز بناى آن تاکنون داراى نقش فرهنگى و آموزشى و تربیتى بوده است نمىتواند در خصوص نسل جوان و پرسش گر، ساکت و بى برنامه باشد و از آن طرف، جوان آرمان خواه و زیبا طلب که تشنه مذهب و عواطف دینى است نمىتواند نسبت به این مکان مقدس بى توجه باشد.
پیوند با نسل جوان، دستگیری از مردم محل و گره گشایی از مشکلات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و معنوی مردم از جمله ویژگی های مسجد در طراز اسلامی است که امروز پس از گذشت سال ها از دوران حیات پیامبر(ص) این شاخص ها در تعداد قابل توجهی از مساجد دیده می شود.
مسجد قبا که در دهه 50 در خیابان شریعتی تهران و در نزدیکی حسینیه ارشاد بنیانگذاری شد، یکی از این مساجد است. بنیان این مسجد توسط دکتر شهید محمد مفتح نهاده شد. زمین مسجد قبا در سال ۱۳۳۵ از سوی حاج محمود حسینیان تهرانی با مساحتی حدود ۲۴۰ مترمربع وقف مسجد شد. اما با چند سال وقفه مسجد ساخته و در سال ۱۳۵۰ افتتاح شد. در سال ۱۳۵۰ اهالی محل به همت شهید حاج تقی طرخانی، ۴۰۰ مترمربع از زمین‌های اطراف را به مسجد اضافه کردند و در سال ۱۳۵۳ مسجد قبا به امامت آیت‌الله شهید مفتح به طور رسمی گشایش یافت.
مسجد قبا از همان ابتدا به دلیل حضور آیت‌الله مفتح از پایگاه‌های مهم مبارزه علیه رژیم پهلوی بود. با پایان یافتن جنگ در سال ۱۳۶۸، ۴۵۰۰ مترمربع دیگر به مساحت مسجد اضافه شد. هم اکنون مسجد در سه طبقه دایر است. طبقه همکف شبستان مسجد به مساحت ۶۰۰ مترمربع و نیم طبقه بالا مخصوص بانوان و طبقه سوم کتابخانه است.
مسجد توسط مهندس عبدالمجید نقره کار که مدتی هم رییس دانشکده معماری دانشگاه علم و صنعت بوده، طراحی و ساخته شد. از جمله فعالیت‌های مهم مسجد می‌توان به تأسیس صندوق قرض‌الحسنه در سال ۱۳۵۴ که هم اکنون نیز فعال است، حوزه علمیه خواهران که در سال ۱۳۸۰ تأسیس شده و دروس حوزوی در آن تدریس می‌شود، کتابخانه که در سال ۱۳۵۳ تأسیس شده و دارای 20 هزار جلد کتاب مذهبی، تاریخی و ادبی و ... است و ستاد جهیزیه که از سال ۱۳۶۸ برای کمک به نیازمندان برای خرید جهیزیه فعال است، اشاره کرد.
پایگاه اتحاد بازاریان، روحانیون و روشنفکران
وجه تمایز این مسجد به ویژه در سال‌های انقلاب که در حال حاضر نیز تا حدودی این وجه حفظ شده، این است که این مسجد پایگاه اتحاد سه نیروی بازار، روحانیت و روشنفکران اسلامی بوده است. نیروی بازار برای تأمین نیازهای مالی مساجد، روحانیت برای اداره امور مسجد و روشنفکران اسلامی برای تغذیه محتوای مسجد فعالیت می‌کردند. مسجد، مرکزی برای نشر اطلاعیه های حضرت امام (ره) بود و بعد از تکثیر برای پخش در سراسر کشور در اختیار افراد قرار می‌گرفت. آیت‌الله مفتح که به حضور نیروهای جوان در امور مذهبی و مسجد معتقد بود برای گروهی از افراد جوان، جلسات قرآن برگزار می‌کرد. در ایام ماه رمضان اساتید این کلاس‌ها آیات عظام بهشتی، مطهری و علامه جعفری و شهید مفتح بودند.
پاتوق همیشگی مسئولان نظام
شهید دکتر قندی، شهید دکتر فیاض بخش و شهید لواسانی از شهدای فاجعه هفتم تیر در همین مسجد فعالیت داشتند و بسیاری از مسئولان بلند پایه نظام همچون دکتر غلامعلی حداد عادل در همین مسجد رفت و آمد داشتند. اما فعالیت های گسترده این مسجد که بخشی از آنها ذکر شد ما را ترغیب کرد تا گزارشی از این مسجد فعال در شمال شهر تهران تهیه و فعالیت های مسجد را از زبان امام جماعت مسجد جویا شویم.
****
قبل از اذان ظهر یکی از روزهای پاییزی به قصد عزیمت به مسجد قبا واقع در خیابان شریعتی وضو می گیرم سپس حرکت می کنم. اهالی و کسبه محل که سال هاست با سبک و سیاق مسجد آشنا هستند، دلتنگ از شلوغی خیابانها و دلگیر از مشکلات زندگی، یک به یک برای اقامه نماز روانه مسجد قبا این خانه امن الهی می شوند تا خود را برای فریضه نماز ظهر آماده کنند.
فضای خیابان و کوچه های اطراف آکنده از صدای دلنشین اذان شده است و بی اختیار انسان را به سوی این خانه امن الهی می کشاند. در این حریم الهی آرامشی پر از بوی بهشت، جاری است.
وارد مسجد می شوم در بردهایی که در راهرو مسجد نصب شده دوره های آموزشی و بخشی از فعالیت ها و برنامه های مسجد نصب شده است. در بخش دیگری از مسجد، عکس هایی از شهدای مسجد نصب شده است.
شبستان مسجد چنان آرامشی به انسان می دهد که گویی روح را تا خدا بالا میبرد. این زمین پاک، روزی سجدههای خالصانه انسان ها را گواهی خواهند داد و در این جا است که آسودگی خاطر انسان ها تضمین است. تا زمان شروع نماز جماعت، فضای شبستان مسجد را در ذهنم مرور می کنم دیوارهای مسجد و تزئینات داخلی، همچون گچبری، کاشیکاری و مقرنسکاری جاودانی ملکوت را به یاد انسان، میآورد و دیوارهای مزین شده به «جل جلال الله» انسان را غرق در معنویت می کند.
با خود می گویم در خانه امن الهی چه رازی است که اینگونه انسان را به آرامش میرساند؟ در خشت خشت دیوارههای مسجد چیست که عطر بهشت را در مشام جان زنده میکند؟ حق داشت محمّد (ص) اگر خستگی سفر را در این جا از جسم و جان میزدود.حق داشت علی (ع) اگر بودن در خانه خدا را بر بهشت خداوند ترجیح میداد با حضور در مسجد، دلهای مسلمانان، به هم نزدیکتر می‌شود؛ و دستهای دعا، به خدا.
زمان فراگیر شدن لحظه ناب نماز است و شبستان مسجد قبا خلوتگاه اهالی راز و نیاز را به صف جماعت، پیوند میزند. هنگامه نیایش از ابتدای نماز جماعت آغاز می‌شود و امتدادش به تمام ذکرها، ختم می شود.
بعد از اقامه نماز کم کم نمازگزاران از مسجد متفرق می شوند و افرادی که فرصت بیشتری داشتند در مسجد می مانند تا در جلسه تفسیر قرآن شرکت کنند یا سری به کتابخانه بزنند. افرادی هم که علاقه مند به شرکت در مباحثه اند یا سؤال یا کار خصوصی‌تری دارند نیز دور امام جماعت می نشینند و یک به یک سؤالاتشان را از امام مسجد می پرسند. در میان تعداد زیادی از نمازگزاران که منتظرند سوالشان را از امام مسجد بپرسذد، نوبت به من رسید و حجت الاسلام کاظمی با رویی گشاده آماده پاسخگویی به سوالات من شد.
میزبانی از 2 هزار عزادار در ایام محرم
از وی درباره اقامه نماز در هر سه نوبت سوال می کنم و وی در پاسخ گفت: فعالیت های کمی و کیفی مسجد با دیگر مساجد متفاوت است. نمازهای جماعت مسجد در سه نوبت با حضور گسترده نمازگزاران در این مسجد اقامه می شود. در مناسبت های مختلف به ویژه ایام محرم و ماه مبارک رمضان، برنامه های گسترده در این مسجد با حضور سخنرانان برجسته کشوری و با استقبال گسترده مردم برگزار می شود به گونه ای که در ایام محرم بیش از دو هزار نفر در برنامه های عزاداری مسجد شرکت دارند.
حضور جوانان در مسجد و گفتگوهای دوستانه آنها با امام جماعت این سوال را در ذهنم ایجاد کرد که چه عاملی موجب می شود جوانی مایل به سپری کردن بخشی از اوقات روزانه اش در مسجد می شود. این سوال را از امام جماعت مسجد قبا پرسیدم.
وی با تأکید بر جایگاه مسجد و نقش مهم و تأثیرگذار امام جماعت در جذب جوانان افزود: کارهایی که تاکنون در جذب جوانان به مساجد انجام گرفته بسیار زیاد است اما فعالیت ها می تواند بهتر از این هم باشد. اگر نقش ائمه جماعات مؤثر نبود چگونه توانستیم هشت سال دفاع مقدس را با حضور نیروهای جوان به سرانجام برسانیم. 98 درصد پیکرهای پاک بازگشته شهدا جوانان اعزامی از مساجد بودند و این جایگاه تأثیرگذار مسجد و نقش اثرگذار امام جماعت را نشان می دهد.
وی معتقد است امام جماعت علاوه بر بیان احکام و مسایل اعتقادی که به صورت سخنرانی عمومی در مسجد مطرح می شود؛ بایستی با جوانان به شکل چهره به چهره جلسه داشته باشند و مسائل اجتماعی و اخلاقی را برای آنان بیان کنند. اخلاق و برخورد خوب امام جماعت اولین گام برای جذب جوانان به مسجد است. امامان جماعت می توانند راه های دوست یابی و آداب معاشرت را به صورت چهره به چهره به جوانان بیاموزند.
ارتباط امامان جماعت با جوانان دوستانه باشد
وی اظهار کرد: هنگامی که روحانی و امام جماعت مسجد منتظر جوانان نمی ماند و خود به سمت جوانان می رود؛ ارتباط جوان با امام جماعت ارتباطی دوستانه می شود و در برخی مواقع حتی جوانان مشکلات خود را مانند یک دوست با امام جماعت در میان می گذارند.
وی درباره راهکارهایی که می توان به وسیله آن حضور جوانان را در مسجد پررنگ نگاه داشت، گفت: قدم اول برای جذب جوانان به مسجد این است که ائمه جماعات به گونه ای رفتار کنند که جوان، امام جماعت را باور کند و به او اعتقاد داشته باشد و از آنجا که جوانان قلب پاکی دارند؛ به طور طبیعی جذب اخلاق و رفتار خوب امام جماعت می شوند.
مسجد با حضور دائمی امام جماعت مردمی می شود
وی با بیان اینکه امام جماعت باید وقت بیشتری را برای مردم بویژه با جوانان صرف کند، تأکید کرد: اگر امام جماعت مسجدی دائم در مسجد حاضر باشد، ارتباطش با مردم مستحکم تر و اعتماد مردم به مسجد و امام مسجد بیشتر می شود. در چنین شرایطی مردم مسجد را چون خانه خود می دانند و در انجام امور آن شریک می شوند، هزینه های مسجد را تامین و از کلاس ها و برنامه های مختلف مسجد پشتیبانی می کنند. در چنین شرایطی مسجد دیگر نیاز به کمک های دولتی ندارد همان طور که در حال حاضر در مسجد قبا بسیاری از هزینه های مسجد توسط مردم تامین می شود.
وی برگزاری مسابقات و اردوهای فرهنگی را از دیگر راه های جذب جوانان به مسجد عنوان کرد و ادامه داد: تشکیل و برگزاری کلاس های اخلاق و معاشرت، نیاز جوانان جامعه امروزی است و ائمه جماعات نقش مهمی در آموزش این مباحث دارند.
دریافت روزانه قریب 40 درخواست برای وام قرض الحسنه
در میان صحبت های اهالی مردم بود که فردی درباره وام و ظرایط دریافت آن از مسجد سوال کرد، کنجکاو شدم و قضیه را از حجت الاسلام کاظمی جویا شدم. وی فعالیت صندوق قرض الحسنه مسجد را مربوط به 45 سال پیش دانست و گفت: صندوق قرض الحسنه مسجد قبا یکی از صندوق های قرض الحسنه موفق شهر تهران است که روزانه قریب 40 درخواست وام از مردم دریافت می کند.
220 طلبه در حوزه علمیه مسجد مشغول به تحصیلند
حوزه علمیه بخش دیگری از مسجد است که درباره برنامه های آن با ماشاء الله رحیمی، مدیر دفتر مسجد به گفتگو نشستیم. وی با اشاره به اینکه تمرکز برنامه های مسجد بر محور برنامه های فرهنگی است، بیان کرد: کلاس های قرآنی، آموزشی و فعالیت های مروبط به ایام اوقات فراغت از برنامه های مسجد است که در آن ها تلاش می شود پیوند نوجوانان با مسجد مستحکم شود.
رحیمی به برنامه های حوزه علمیه مسجد قبا اشاره کرد و گفت: 220 نفر در حوزه علمیه مسجد قبا مشغول به تحصیل هستند که دروس حوزه به صورت روزانه برای طلاب این مدرسه تشکیل می شود.
اهدای 30 جهیزیه در هر هفته
یکی دیگر از بخش های فعال مسجد قبا تهیه جهیزیه برای زوج های جوان بی بضاعت است که رحیمی به آن اشاره می کند و می افزاید: ستاد جهیزیه مسجد قبا یکی از ستاد های موفق در این زمینه است که در طول هر هفته 30 جهیزیه با 14 قلم کالای اساسی همچون یخچال، لباس شویی، سرویس چینی، فرش، گاز و... توسط خیرین برای زوج های جوان نیازمند تهیه می شود.
ساخت 10 مسجد در مناطق شیعه نشین استان هرمزگان
وی پایگاه بسیج مسجد را از پایگاه های فعال عنوان دانست و بیان کرد: علاوه بر اینها مسجد در زمینه فعالیت های عمرانی و ساخت مسجد در مناطق محروم و روستاهای فقیر نشین به صورت فعالانه ارایه خدمت می دهد. به گونه ای که با کمک هایی که توسط خیرین صورت گرفته است، ساخت 10 مسجد در استان هرمزگان در مناطق شیعه نشین در دستور کار قرار گرفته است. به دلیل آنکه در مناطق سنی نشین این استان اهل تسنن دارای مسجد بودند به همین دلیل احساس شد که در این استان ساخت مسجد برای اهل تشیع در دستور کار باشد.
پایان پیام/
نظر شما