مطالعه تطبیقی وظایف و اهداف گروه‌های دوستی پارلمانی ۷ کشور جهان

  به گزارش خبرگزاری شبستان، دفتر مطالعات سیاسی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی با بررسی و مطالعه روی گروه‌های دوستی پارلمان‌های آلمان، فرانسه، پرتغال، ترکیه، کانادا، استرالیا و ایران اعلام کرد: یکی از ابزارهای مدیریت راهبردی دیپلماسی پارلمانی، بهره‌گیری از ظرفیت گروه‌های دوستی پارلمانی است. در این میان مطالعه تطبیقی رسالت و اهداف گروه‌های دوستی پارلمانی به ویژه در کشورهایی که نظام پارلمانی دارند می‌تواند متولیان امر را در جهت ظرفیت‌سازی و رایزنی‌های پارلمانی یاری دهد، به همین منظور در این گزارش با بررسی عملکرد، اهداف و رسالت گروه‌های دوستی پارلمانی کشورهایی مانند آلمان، فرانسه، پرتغال، کانادا، ترکیه و استرالیا و ایران تلاش شده است الگوهای مختلف در حوزه گروه‌های دوستی پارلمانی بررسی شوند، تا در نهایت با بومی‌سازی برخی از این الگوها بتوان ظرفیت دیپلماسی پارلمانی جمهوری اسلامی ایران و عملکرد گروه‌های دوستی پارلمانی مجلس شورای اسلامی را ارتقا داد.

هدف دیگر از تدوین این گزارش تبیین جایگاه گروه‌های دوستی پارلمانی در ساختار پارلمانی کشورهای پیشرو است، ضمن اینکه آشنایی قانون‌گذاران جمهوری اسلامی ایران با شیوه‌های عمل و اساسنامه گروه‌های دوستی پارلمانی سایر کشورها می‌تواند نقش موثری در بهبود جایگاه گروه‌های دوستی پارلمانی جمهوری اسلامی ایران با سایر کشورها داشته باشد.

این گزارش در ادامه می‌افزاید: گروه‌های دوستی پارلمانی همانند هیئت‌های دیپلماتیک نمی‌توانند در مذاکرات دو جانبه یا چند جانبه چانه‌زنی کنند، بلکه در واقع گروه‌هایی هستند که در درون مجالس قانون‌گذاری کشورها تشکیل شده و رسالت خود را بر اساس تحکیم روابط بین‌المجالسی تعریف کرده‌اند.

این گروه‌ها باید در نظر داشته باشند که همواره بین سیاست خارجی و اصول، اهداف و منافع مرتبط با آن از یک سو و روابط دوستی و ارتقای روابط از سوی دیگر، تفاوت وجود دارد، اگر چه ارتقای روابط می‌تواند در راستای تأمین اهداف سیاست خارجی ارزیابی شود، اما نمی‌توان آنها را یکی پنداشت.

مهمترین کارکرد و نقش گروه‌های دوستی پارلمانی در سیاست خارجی، می‌تواند زمینه‌سازی برای پیشبرد سیاست خارجی کشور باشد، به عبارت دیگر، گروه‌های دوستی پارلمانی به عنوان مجاری نیمه رسمی می‌توانند در گسترش و رشد روابط خارجی کشور با سایر کشورها از طریق جلب نظر گروه دوستی پارلمانی کشورهای هدف، ایفای نقش کنند.

در این حالت گروه‌های دوستی پارلمانی همچون یکی از ابزارهای سیاست خارجی، در راستای تأمین منافع ملی کشور و تحقق اهداف سیاست خارجی عمل می‌کنند.

مهمترین نتایج حاصل از بررسی تطبیقی گروه‌های دوستی پارلمانی کشورهای آلمان، فرانسه، پرتغال، ترکیه، کانادا، استرالیا و ایران عبارتند از:

- افزایش اهمیت موضوعات بشردوستانه و دموکراسی در اولویت‌بندی گروه‌های دوستی پارلمانی

- نقش‌آفرینی در حل تعارض با سایر کشورها

- نقش‌آفرینی در اعتمادسازی و تنش‌زدایی با سایر کشورها

- معاضدت سیاسی ـ حقوقی برای جمع‌آوری اطلاعات و اسناد مرتبط با موضوعی خاص

- سرعت بخشیدن به روند تصویب توافقنامه‌های دو جانبه با سایر کشورها

- تعقیب منافع مشترک در مجالس قانون‌گذاری دو کشور و تسریع در روند تصویب موضوعی خاص

- ایجاد مرجعی پارلمانی برای بازنگری مستمر کارآمدی گروه‌های دوستی

- به کارگیری ابزار و روش‌های کارآمد برای نقش‌آفرینی بیشتر گروه‌های دوستی پارلمانی در تحرکات دیپلماسی پارلمانی

- مذاکره با سفرای خارجی

- ایجاد کرسی‌های تخصصی در گروه‌های دوستی پارلمانی

- همسو کردن اولویت‌های دیپلماسی پارلمانی با تحرکات سکانداران سیاست خارجی کشور

- دعوت هدفمند از هیئت‌های پارلمانی سایر کشورها

- تخصص‌گرایی و تمرکز‌گرایی در معیارهای انتخاب رئیس گروه‌های دوستی پارلمانی

- ترسیم و تعیین نقشه راه مشخص برای ضابطه‌مند کردن اهداف و مأموریت‌های گروه‌های دوستی پارلمانی یا نحوه میزبانی از هیئت‌های دیپلماتیک پارلمانی

- استفاده از نظر مشورتی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در شکل‌گیری گروه‌های دوستی پارلمانی

- برخورداری از ردیف بودجه مستقل

- تعیین برخی محدودیت‌ها برای حضور یک قانون‌گذار در بیش از یک گروه دوستی پارلمانی

- همراهی هدفمند برخی رؤسای گروه‌های دوستی پارلمانی در سفرهای خارجی متولیان سیاست خارجی در قوه مجریه

- تقویت همکاری با سازمان‌های بین‌المجالسی

- عدم وابستگی مالی و سیاسی رؤسای گروه‌های دوستی پارلمانی به افراد یا نهادهایی خارج از پارلمان

پایان پیام/