مزایا و معایب طرح حمل و نقل درون شهری حجاج در مکه

به گزارش خبرگزاری شبستان، فاصله زمانی اول تا هشتم و البته چهاردهم تا بیستم ذی الحجه به مدت 15 روز ازدحام قابل توجهی در مکه حاکم و خیابان‌های منتهی به حرم شاهد فشردگی و تراکم فوق‌العاده است؛ بطوری که تردد و تداخل انسان و خودرو باعث کندی حرکت و خستگی مفرط و کاهش انرژی مردم می شود. بویژه اینکه در آستانه ایام تشریق معمولاً خیابان‌ها مسدود شده یا مسیرها تغییر پیدا می‌کند.
حجاج ایرانی در سال جاری از 15 ذیقعده بتدریج از مدینه و جده رهسپار مکه شدند و این روند تا 4 ذیحجه بمدت 19 روز ادامه دارد تا کلیه حجاج در مکه حاضر شده و همراه با سیل جمعیت میلیونی سایر کشورها به اعمال واجب و مستحب خود بپردازند.
به منظور رساندن حجاج ایرانی ساکن در 64 هتل بزرگ واقع در چندین نقطه شهر مکه به حرم، یک شبکه اتوبوسرانی مرکب از سیصد دستگاه اتوبوس جدید از طریق 13 خط، زائران را مستقیم و غیرمستقیم بصورت شبانه‌روزی به سه ایستگاه اطراف حرم منتقل و مجدداً به هتل باز می‌گرداند.
طبیعی است این ناوگان 300 دستگاهی متناسب با میزان ورود زائر بتدریج اضافه می‌شود. علاوه بر این زائران با همین اتوبوس‌ها به زیارت دوره می‌روند.
اتوبوس‌های یادشده طی شبانه‌روز بارها زائران چندین هتل را در یک مسیر جمع‌آوری کرده و به حرم می‌رسانند. قبلاً قرارداد استفاده از این تعداد اتوبوس بر حسب صندلی مورد استفاده با شرکت‌های نقل عربستان توسط دفتر نمایندگی سازمان حج و زیارت در عربستان منعقد شده و در طول عملیات حج نسبت به بهره‌برداری از آنها نظارت می‌گردد.
سیستم مذکور یک نوبت تا ششم ذی الحجه فعال است و در نوبت بعدی از 14 ذی الحجه دوباره وارد چرخه می‌شود و فعالیت آن تا حضور آخرین زائر در مکه ادامه دارد.
صرف نظر از مزایای متعدد این طرح که امروز 13 سال تجربه را پشت سرگذاشته و همواره کاملتر شده است، از آن سو چالش‌ها و محدودیت‌هایی نیز بر روند خدمات‌رسانی در شبکه اتوبوسرانی حاکم است: از جمله این که بتدریج کشورهای دیگر نیز به این طرح پیوسته و هر سال بر مجموعه تازه‌ واردین افزوده می‌ شود. در حال حاضر زائران کشورهایی مانند پاکستان، بنگلادش، عراق، ترکیه، جنوب شرق آسیا و. . . در قالب مشابه این شیوه جابجا می‌شوند که نوعاً از همین مسیر مورد نظر باید عبور کنند.
از سوی دیگر ساخت و سازهای اطراف حرم باعث از بین رفتن محوطه‌های ایستگاهی شده و بعضاً ایستگاه‌های موجود را نیز دچار تنگنای فضا کرده است. ضمن اینکه پلیس راهنمایی و رانندگی مکه مکرمه نیز هرچه به ایام اوج ازدحام نزدیک می‌شویم، خیابان‌ها را مسدود و مسیرها را تعویض می‌ کند. دیگر اینکه جغرافیای شهر مکه و کوهستانی بودن آن موجب شده که اتوبوس ها برای طی کردن یک مسیر نه چندان طولانی از چندین مسیر پرپیچ و خم و تونل‌ها و پل‌های متعدد عبور کنند. همچنین در برخی موارد اتباع کشورهای دیگر مشترکاً با حجاج ایرانی داخل اتوبوس سوار می‌شوند که باید با تحمل و سعه صدر با یکدیگر برخورد نمایند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی حج وابسته به بعثه مقام معظم رهبری علاوه بر این هنگام نمازهای جماعت و تعویض شیفت رانندگان، حرکت اتوبوس‌ها متوقف می‌ شود. ضمن اینکه رانندگان که نوعاً فصلی هستند، گاهی توجیه نیستند و آموزش کافی ندیده‌اند، لذا نباید با آنها مستقیم برخورد کرد. اتوبوس‌های نقل داخل شهری مکه مربوط به حجاج ایرانی از ششم تا هشتم ذی الحجه برای خدمات‌رسانی در ایام تشریق به پارکینگ عرفات منتقل و متعاقباً از 14 ذیحجه وارد خط می‌شوند.
با همه این توصیفات طرح دایر کردن شبکه شبانه‌روزی نقل درون‌شهری مکه با تمام مضایق آن حتی در ایام شلوغی و اوج کار نسبت به روش‌ها و تجارب سابق مانند پرداخت وجه به زائران، گرفتن اتوبوس توسط مدیر، دادن بلیت دولتی اتوبوس‌به ساکنان ساختمان‌های دوردست و غیره بسیار آبرومند‌تر، مطمئن‌تر و سریع‌تر است، بویژه اینکه ایمنی و آسایش حجاج را هرچه بهتر تأمین می‌ کند.
پایان پیام/