خبرگزاری شبستان: جهاد در اسلام که همان دفاع مقدس است، زمانی ضرورت می یابد که کسی چشمداشتی مانند غنیمت جمع کردن و گرفتن پست برای آینده داشته باشد و بخواهد فردا طلبکار شود، اینها روح جهاد را خدشه دار می کنند. در جهاد که گره گشایی از جامعه و نفع رسانی به آن است، ساعت کاری، شیفت کاری و حقوق مطرح نیست و مجاهد برای خدا هر چه دارد، بذل می کند؛ در نتیجه روحیه جهاد توانست انقلاب اسلامی را محافظت کند. جهاد دری از درهای بهشت است و طول سال های دفاع مقدس هشت در بهشت باز شد عده زیادی پرواز کردند. بنابراین این جنگ خانمان سوز نبود و مقدس بود، لذا نتایج مثبتی از آن عاید شد این جهاد و دفاع، جهادهایی همچون جهاد دانشگاهی و جهاد سازندگی را توسعه داد و به آن مفهوم بخشید؛ اینها گوشه ای از سخنان حجت الاسلام والمسلمین سید صمصام الدین قوامی، رییس بنیاد فقهی مدیریت اسلامی که با خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان به مناسبت فرا رسیدن هفته دفاع مقدس در میان گذاشته است؛ گفتگوی ما را با این کارشناس بخوانید:
جهاد و دفاع چه تعریف و جایگاهی در آموزه های دین دارد؟
جهاد در حقیقت به معنای بذل، نفع، هدیه، بهره و سود به دیگران است با تلاشی مضاعف و اصطلاح مقدسی در دین بوده که از جمله عبادات محسوب می شود و جزو فروع دین است.
آیا می توان برای جهاد اقسامی مترتب شد و برای آن دست بندی در نظر گرفت؟
بله؛ جهاد بخش بندی های مختلفی دارد که به جهاد نظامی، جهاد اکبر و جهاد اصغر تقسیم می شود. جهاد و دفاع نظامی که تعریف روشنی دارد اما جهاد اکبر همان جهاد با نفس، کنترل و مدیریت بر خویش است؛ در درون جان آدمی دو جنود جهل و عقل است که امام راحل (ره) این حدیث را شرح داده و بیان کرده اند 75 جنود جهل و عقل داریم که با هم در عرصه نفس می جنگند و هر یک پیروز شود، آن رژیم بر روح آدمی حاکم می شود. جنود عقل همان فضایل اخلاقی است؛ در نتیجه جهاد نفس، جهاد بین دو سپاه است که اگر عقل حاکم شود، در حقیقت شرع هم حاکم می شود و اگر عقل مغلوب جهل شود، رژیم شیطانی حاکم می شود.
جهاد اصغر چطور؟
در جهاد اصغر عده ای با قدرت جسمانی خود به مبارزه نظامی با دشمن می پردازند و عده ای با ثروتی که دارند، جبهه ها را تقویت کرده و عده ای هم با تبلیغات فرهنگی و روانی، جبهه های نظامی را تقویت می کنند.
این جهاد در اسلام که همان دفاع مقدس است، با قصد مقدس بوده و اگر کسی چشمداشتی مانند غنیمت جمع کردن و گرفتن پست برای آینده بجنگد، و بخواهد فردا طلبکار شود، اینها روح جهاد را خدشه دار می کنند. در جهاد که گره گشایی از جامعه و نفع رسانی به آن است، ساعت کاری، شیفت کاری و حقوق مطرح نیست و مجاهد برای خدا هر چه دارد، بذل می کند؛ در نتیجه روحیه جهاد توانست انقلاب اسلامی را محافظت کند. جهاد دری از درهای بهشت است و طول سال های دفاع مقدس هشت در بهشت باز شد عده زیادی پرواز کردند. بنابراین این جنگ خانمان سوز نبود و مقدس بود، لذا نتایج مثبتی از آن عاید شد این جهاد و دفاع، جهادهایی همچون جهاد دانشگاهی و جهاد سازندگی را توسعه داد و به آن مفهوم بخشید به طوری که جهاد سازندگی برای معمور ساختن و آبادی کشور گام برداشت و جهاد دانشگاهی به صورت نهاد علمی و قوی، کنار نهاد رهبری تولید علم و دانش و پژوهش را به عهده گرفت و امروز موسسه رویان و ... در این ابعاد فعال اند. لذا اصطلاح جهاد که دینی قرآنی و روایی است در این انقلاب بال و پرش باز شد و بر فضای انقلاب سایه افکند؛ هشت سال دفاع مقدس، دوران سازندگی این کشور و فعالیت های علمی کنونی، همگی جهاد است. مهم این است که جهاد با قید فی سبیل الله بودنش حاکم شود. این عنصر زره نیرومندی است که می تواند انسان را محافظت کند. این روحیه جهادی که اخیرا با عنوان مدیریت جهادی مطرح می شود، جهاد را به معنای آسمانی و ملکوتی مطرح می کند و نباید فراموش کرد آن چه انقلاب را در این 34 سال محافظت کرد، همین روح جهاد بود که در کشور فراموش نشد.
جهاد و دفاع چه ارتباطی می توانند با حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی داشته باشند؟
رهبری چند سال گذشته بحث جهاد اقتصادی را در قالب صرفه جویی، الگوی مصرف، سرمایه ایرانی و ... مطرح کردند تا امسال که به صورت شعار حماسه درآمد. (اینها نشان می دهد حرکت اقتصادی باید شود که کمر تحریم را بشکند) حماسه، همان نمایش هیجان انگیز جهاد است، حماسه کیفیت پرنشاط و پرتحرک جهاد است، جهاد روح حماسه است و در حماسه شجاعت و هیجان و مارش و شیپور جنگ و طبل و کرّ و فرّ است که در اشعار حماسی هم می بینیم. در حقیقت لباس هیجان و نشاط را به بدن جهاد پوشاندن، حماسه است؛ مانند حماسه هشت سال دفاع مقدس، آزادگی های در اسارت ها، آن شعارها، لباس ها، پیشانی بندها و ... .
کونگ فو کارها با هر ضربه بر حریف، فریادی سر می دهند، این فریاد هم انرژی تخلیه می کند، هم دشمن را می ترساند. حماسه باید این گونه پرسروصدا باشد. گویا رهبری می خواهند بفرمایند که کمی هم باید تحرک داشت، تا دشمن ببیند. چون در «حماسه» دشمن حس می کند طرف مقابل زندگی شادی و بانشاط دارد و جهاد را با خروش و هیجان دنبال می کند. در این حالت دشمن مرعوب می شود در کربلا هم همینطور بود؛ حضرت ابوالفضل (ع) و جناب علی اکبر (ع) شعر می خواندند و مبارزه می کردند و همین دشمن را مرعوب می کرد.
امسال نیز شاهد بودیم که سیاست، حماسه شد و حضور حماسی در عرصه سیاست آشکار شد. در انتخابات که ملت ایران با اقوام مختلف حضور پیدا کردند، این تبدیل به حماسه ای سیاسی شد که در داستان سوریه هم تاثیر داشت و ما را به جلو برد و به ما نفوذ کلام داد. این حماسه سیاسی بود که با شکل پر سر و صدا از شبکه های داخلی و خارجی به نمایش در آمد. این انتخابات به دشمن ضربه زد. این حماسه هم باید در عرصه اقتصاد جلوه پیدا کند؛ باید صف های تولید تشکیل شود، کارگران و کشاورزان امیدوار باشند و ... این اقدامات انتخابات را در بورس و کورس قرار می دهد و همه اینها حماسه است. امروز شاهد خروج بانک ها از تحریم هستیم که از نتایج این حماسه است.
نرمش قهرمانانه ای که رهبری در صحبت های خود به آن اشاره کردند، نرمش آن درایت و قهرمانانه آن حماسه است که چنین حرکتی باید در اقتصاد به قصد شکستن غول تحریم پدید آید. اگر تحریم بشکند، ما در این حماسه پیروز شدیم. خوشبختانه رهبری، بسیج، سپاه پاسداران، قوه قضاییه و ملت با هم بسیج شدند تا این اقتصاد را به نحو مطلوبی کنترل کنند.
حماسه ها لباس رزم و جوشن بر اندام جهاد هستند؛ جهاد بدون حماسه امکان ندارد و باید این موضوع در بوق و کرنا شود مانند این تبلیغات برندها که جنبه اقتصادی دارد و نشان می دهد آن برند زنده است.
وقتی در اقتصاد تبلیغ شود، اگر سرمایه های خارج کشور به داخل ریزد، گرانی از دوش مردم برداشته به دوش دشمن گذاشته شود، رقم تورم یک رقمی شود، صادرات غیرنفتی بالا رود، اینها منجر به حماسه است می شود که دائم باید اطلاع رسانی شود تا دل دشمن خالی شده و با مرعوب شدن، چند گام به عقب بازگردند.
البته امروز تا حدودی در حماسه اقتصادی رو به جلو حرکت کرده ایم؛ دشمن با دولت جدید اخلاق بهتری دارد، رهبری هم هر دولتی که روی کار می آید، سلیقه او را مراعات می کنند و جلوی رای ملت نمی ایستند و بحث از نرمش و گفتگو و تعامل می کنند. خوشبختانه آمریکا زبان این دولت را بهتر می فهمد، در نتیجه دولت می تواند از او بخواهد تحریم را بردارد. از بین رفتن تحریم یعنی رونق اقتصادی و دیدن عواید آن در سبد مردم و سفرهای خوب و اقتصاد خوب و ورزش خوب. این ابرقدرت شدن حاصل حماسه های اقتصادی و سیاسی ایران است.
دفاع مقدس الگویی موفق و جواب داده شده ای است که نشان می دهد، حماسه ها قابل تحقق اند. حماسه سیاسی سوخت حماسه اقتصادی است و چه بسا بدون آن حماسه، وقوع این حماسه یک رویا بود. زبان دیپلماسی می تواند اقتصاد را نجات داده و به شکل متعادل درآورد و تولید ثروت داشته و مغزهای گریخته را به کشور بازگردانیم.
پایان پیام/
نظر شما