بنی اردلان: اساس سینما کج چیده شده است

به گزارش خبرگزاری شبستان، اولین جلسه از سلسله نشست های تخصصی فیلم و سینما از سوی «مرکز مطالعات راهبردی فرهنگی ژرفا» در خانه هنرمندان برگزار شد. در این نشست که به موضوع «بررسی اثرات مبانی اندیشه غرب بر سینماگران ایران» اختصاص داشت، بنی اردلان با ابراز خوشحالی از اینکه در جمع چهره های مستند ساز و فیلمساز حاضر است که از دانشگاههای مختلف فارغ التحصیل شده اند، اظهار داشت: «امروز جامعه در شرایطی قرار دارد که دیگر قدرت اول ادوات نظامی نیست بلکه قدرت اول هر کشور مبانی فکری و هویت است و هویت یک کشور را جوانان آن تشکیل می دهند و در هنر هم هویت ساخته نخواهد شد مگر اینکه مبانی فرهنگی درست باشد».
وی در ادامه افزود:« وقتی صحبت از سینما می شود که یکی از مباحث مورد نظر ما هم هست، بحث تاریخ سینما پیش می آیدکه سینما از کی آغاز به کار کرده و شروع شده و کشور ما چگونه با این هنر آشنا شد و چه مسیری را تا به امروز طی کرد. وقتی سینما در ایران فعال شد از یک مقطعی شاهد تحول این سینما بودیم چرا که سینمای ما تحت تاثیر موج نو فرانسه قرار گرفت و چند فیلمساز مانند فرخ غفاری، ابراهیم گلستان، داریوش مهرجویی،بهرام بیضایی و ناصر تقوایی آثاری ساختند که در نوع خود بی نظیر بود، این شد که دومین جشنواره فرانسه در تهران برگزار شد. این سینما با فیلم «گاو» ساخته داریوش مهرجویی دچار تحولات زیادی شد».

فقط در هنرهای تجسمی درست عمل کردیم
بنی اردلان ادامه داد: « اینکه غفاری، گلستان، مهرجویی و ... که بودند اصلا مورد بحث ما نیست اما کمی که به عقب برگردیم متاسفانه از اواخر دوران صفویه به دلیل بسته شدن راه ابریشم، ما ایرانی ها دچار سرخوردگی شدیم. سپس برای اینکه ببنیم در غرب چه خبر است، کم کم رابطه با غرب را شکل دادیم و متاسفانه گرفتاری های ما از همان مقطع آغاز شد چون ما باید با غرب می جنگیدیم اما عملا این کار انجام نشد و بحث سلطه و استثسمار هم در میان بود اما کاری از دستمان برنمی آمد و ادبیات ما در همان مقطع دچار پایه ریزی غلطی شد و این پایه ریزی اشتباه به رمان های ما هم سرایت کرد و متاسفانه ما همیشه در ادبیات داستانی داری ضعف بودیم. وقتی با هنر سینما آشنا شدیم هم پایه ریزی کار از ابتدا غلط بود و این غلط وارد فیلم های ما شد و ما در آن مقطع درست با سینما آشنا نشدیم و این حالت در تئاتر هم وجود داشت. تئاتر از سینما خیلی ضعیف تر است، تنهایی جایی که درست عمل کردیم در هنرهای تجسمی بود. البته ایران در ارتباط با سایر کشورها خیلی خوب ظاهر شده و پیشتاز است اما در عرصه سینما غلط پایه ریزی شد».

فرانسوی ها یاد گرفته اند در سینما دروغ نگویند
وی در ادامه خاطرنشان کرد: «نمی خواهم بگوییم سینمای ما به کلی باطل است. ما باید بیاموزیم اما بحث این است که ما نمی آموزیم. من می خواهم امروز در مورد سینمای فرانسه صحبت کنم، چرا که بیشتر تقلید ما از سینما فرانسه است. سینما فرانسه دارای دو نوع سینما شامل تک و سینما حقیقت هست. کارگردانان آنجا از مفاهیم ساده استفاده می کنند و به ایدهای خلاق می رسند. آن ها به این فکر افتاده اند که در سینما دروغ نگویند به خاطر همین اگر در مورد سومالی فیلم می سازند از نابازیگر استفاده می کنند و سینمای خالص را برگزیده اند. سینمایی که منعکس کننده واقعیت باشد و به واقعیت کمک کند برای همین جشنواره کن آثارشان را می پذیرد. بر همین دلیل فیلم سینمایی «خانه دوست کجاست» ساخته عباس کیارستمی عینا مناسب سینمای کن است».

به دنبال حل مشکلات سینما نیستیم
بنی اردلان تصریح کرد: «به طور نمونه در یکی از محصولات فرانسه فیلمی است که مدام در آن از سرفه استفاده شده است که به نوعی اعصاب همه را خراب می کند اما قصد کارگردان این است که از کارگرانی سخن بگوید که در معدن کار می کنند و گرد سیلیس به آن ها خورده و مدام صرفه می کنند. قصد کارگردان نشان دادن عمر کوتاه این کارگران است که از یک موضوع ساده به مفاهیم عمیق دست پیدا میکنند».
وی در ادامه افزود: «خیلی جالب است که دو محصول فرانسه به نام های زندانی فراری و ناگهان بالتازا هنوز در صدر سینمای مذهبی هستند حال سوال اینجاست که ما هم در سینمای خودمان باید این مسیر را طی کنیم یا خیر؟ آیا باید از حقیقت فیلم بسازیم یا خیال ؟ دو هزار جوان در جشنواره فیلم می سازنند اما خودشان نمی دانند در چه جهتی در حرکت هستند، چرا ما به تخیل در سینمای خودمان اهمیت نمی دهیم؟ نمی دانیم جشنواره کن چه خوراکی می خواهد؟! مشکل این است که ما نمی دانیم باید چه کنیم. 15 سال است که میگویم مشکل اصلی سینمای ایران فیلمنامه است اما با اینکه 15 سال این قضیه را میدانیم اما به دنبال راه حلی برای این موضوع نمی گردیم».

فرهنگ نقد در سینمای ایران وجود ندارد
این استاد دانشگاه در ادامه افزود: «اصولا مشکل اساسی ما عدم شناخت است و این مشکل دیروز امروز ما نیست بلکه ریشه در ادبیات و رمان دارد که به شکل بد و کج بنا شده است.»
این استاد دانشگاه در پاسخ به سوال پژمان لشکری‌پور که در مورد اصالت ابزار در سینما بحثی را مطرح کرد، گفت: «به نظر من این حرف که اگر تکنولوژی را از هالیود بگیریم چیزی از آن باقی نمی‌ماند، درست نیست. ما نباید بگوییم ما مثل فرانسوی‌ها شدیم چون مشکل کمبود ابزار داشتیم. سینمای اروپا دیگر توقف کرده است. هر فیلمساز فرانسوی که به هالیوود می‌رود تحت تاثیر این سینما قرار می‌گیرد چون فهم سینمایی در هالیوود قویتر است نباید این را بر گردن تکنولوژی انداخت.
بنی‌اردلان در پاسخ به سوال کامران ملکی که در مورد میزان تاثیرگذاری سینماگران ایرانی بر سینما پرسش کرد،گفت: اساس سینمای ما سال‌هاست که کج چیده شده است. در سینمای ما هیچ وقت نمی‌توان راجع به یک سینماگر صحبت کرد چون فرهنگ نقد وجود ندارد. ما یا باید تشویق کنیم و یا تکذیب. همه ما با هم مسبب این واقعه هستیم. متاسفانه ما نمی‌توانیم در مورد کیارستمی یا مهرجویی یا مجیدی حرفی بزنیم.
گفتنی است این نشست به همت انجمن سینمای انقلاب و دفاع مقدس و با حضور چهره هایی همچون: روح الله سهرابی، پژمان لشگری پور، کامران ملکی، محمد خزاعی،مجید سرسنگی، حسین مسافری آستانه، حبیب الله بهمنی، بهروز اثباتی، ناصر درخشان، سید فرهاد حسینی و ... برگزارشد.
 پایان پیام/