ساعت قیام امام زمان و نشانه هاى قائم و اصحابش در سوره حج

خبرگزاری شبستان: باتوجه به اینکه بیش از 130 آیه در قرآن با موضوع مهدویت مرتبط است. برآن شدیم تا درآستانه هفته حج، آیات مهدوی سوره حج را مرور کنیم.
در سوره حج 8 آیه مهدوی (آیات 7- 39- 31- 55- 60- 65- 77- 78) وجود دارد.
وَ أَنَّ السَّاعَهَ آتِیَهٌ لا رَیْبَ فِیها(1)
و اینک رستاخیز (ساعت قیامت) شکى در این نیست. ابى سعید خدرى مى گوید: پیامبر اکرم(ص) فرمود: ساعت قیامت برپا نمى شود مگر اینکه دنیای پر از ظلم و جور را دشمن بگیرد، سپس کسى از اهل بیت من قیام مى کند و دنیا را پر از عدل و داد کند بعد از اینکه پر از ظلم و دشمن شده باشد.(2)
سپس نشانه هاى قائم را بیان مى کند.
پیامبر(ص) فرمود: مهدى از ما اهل بیت(ع) است، داراى پیشانى پهن و بینى کشیده عقابى، عدل و داد را بر زمین مى گستراند همان گونه که از جور و ستم پرشده است تا آخر حدیث. (3)
أُذِنَ لِلَّذِینَ یُقَاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا وَإِنَّ اللَّهَ عَلَى نَصْرِهِمْ لَقَدِیرٌ(4)
به کسانى که بر آنان ستم شده است اجازه نبرد داده شد، و خداوند بر یاریشان تواناست.
امام صادق(ع) در تأویل این آیه شریفه فرمود: این آیه درباره قائم و اصحاب اوست و هنگام قیام، خونب هاى حسین(ع) مى خواهند و گویند: مائیم صاحب اختیاران خون و خونخواهان امام حسین(ع) هستیم. (5) و خداوند متعال به آنان وعده نصر و پیروزى بر کفار و معاندین را داده است.(6)
الَّذِینَ إِن مَّکَّنَّاهُمْ فِی الْأَرْضِ أَقَامُوا الصَّلَاةَ وَآتَوُا الزَّکَاةَ وَأَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَنَهَوْا عَنِ الْمُنکَرِ وَلِلَّهِ عَاقِبَةُ الْأُمُورِ (7)
و یاران خدا کسانی هستند که هرگاه در زمین به آنها قدرت بخشیدیم نماز را برپا مى دارند و زکات را ادا مى کنند و امر به معروف و نهى از منکر مى نمایند و پایان همه کارها از آن خداست.
ابى جارود از امام باقر(ع) نقل مى کند که فرمود: نزول این آیه در شأن مهدى(عج) و اصحاب اوست، که شرق و غرب زمین را مالک شوند خداوند دین را به وسیله ایشان ظاهر می کند تا آنجا که اثرى از ظلم و بدعت باقى نمى ماند.
از امام صادق(ع) روایت دیگرى همچون این روایت نقل شده است.(8)

وَلَا یَزَالُ الَّذِینَ کَفَرُوا فِی مِرْیَةٍ مِّنْهُ حَتَّى تَأْتِیَهُمُ السَّاعَةُ بَغْتَةً أَوْ یَأْتِیَهُمْ عَذَابُ یَوْمٍ عَقِیمٍ(9)
کافران همواره درباره قرآن در شک هستند تا اینکه روز قیامت ناگهان فرارسد، با عذاب روز عقیم (روزى که قادر بر جبران نیستند) به سراغشان بیاید.
زراره بن اعین مى گوید: از امام باقر(ع) درباره (ساعت که ناگهانى مى آید) سئوال کردم حضرت فرمودند: ساعت (قیام) قائم(ع) است که ناگهانى خواهد بود.
ذَلِکَ وَمَنْ عَاقَبَ بِمِثْلِ مَا عُوقِبَ بِهِ ثُمَّ بُغِیَ عَلَیْهِ لَیَنصُرَنَّهُ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ لَعَفُوٌّ غَفُورٌ (10)
هر کس به همان مقدار که به او ستم شده، مجازات کند، سپس کسى که مورد تعدى قرار گیرد، خدا او را یارى خواهد کرد خداوند بخشنده و آمرزنده است.
از امام صادق(ع) در تفسیر این آیه روایت شده که فرمودند:
هنگامى که رسول خدا(ص) براى رهایى از دست کفار و مشرکین از مکه خارج شدند و به سوى غار رفتند مشرکین حضرت را تعقیب کردند، تا او را بکشند، ولى موفق نشدند.
آنگاه در جنگ بدر درگیرى شدیدى بین پیامبر(ص) و کفار شد و سرانجام "عتبه بن ربیعه" و ((شیبه بن ربیعه)) و ((ولید بن عتبه،) و (( حنظله بن ابى سفیان)) و ابوجهل و عده زیادى از کفار بدست رسول خدا(ص) و اصحاب او به قتل رسیدند.
ولى بعد از وفات رسول خدا(ص) پسر هند دختر عتبه بن ربیعه (معاویه بن ابى سفیان) عقده و کینه خود را اظهار نمود و با اطاعت و پیروى نکردن از امیرالمؤمنین(ع) و جنگ با او و هچنین فرزندش، یزید از روى ظلم و ستم امام حسین(ع) را شهید نمود.
و این دشمنى و کینه دیرینه خود را اظهار نمود و با خواندن این اشعار: (درحالى که سر مقدس امام حسین(ع) مقابل او بود) کینه توزى و دشمنى خود را با اهل بیت بیان نمود:
لیت اشیاخی ببدر شهدوا
وقعه الخزرج من وقع الاسل
لاهلوو استهلوا فرحا
ثم قالوا یا یزید لا تشل
لست من خندق ان لم انتقم
من بنی احمد ما کان فعل
قد قتلنا الاقوم من ساداتهم
و عدلناه ببدر فاعتدل
در پایان این آیه شریفه آمده "لَیَنصُرَنَّهُ اللَّهُ" یعنى:
خداوند متعال او را (پیامبر(ص) خود را) با قائم مهدى که از فرزندان اوست یارى خواهد نمود.
أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ سَخَّرَ لَکُم مَّا فِی الْأَرْضِ وَالْفُلْکَ تَجْرِی فِی الْبَحْرِ بِأَمْرِهِ وَیُمْسِکُ السَّمَاء أَن تَقَعَ عَلَى الْأَرْضِ إِلَّا بِإِذْنِهِ إِنَّ اللَّهَ بِالنَّاسِ لَرَؤُوفٌ رَّحِیمٌ (11)
آیا ندیده‏اى که خدا آنچه را در زمین است به نفع شما رام گردانید و کشتیها در دریا به فرمان او روانند و آسمان را نگاه مى‏دارد تا [مبادا] بر زمین فرو افتد مگر به اذن خودش [باشد] در حقیقت‏خداوند نسبت به مردم سخت رئوف و مهربان است.

پیامبر(ص) فرمود: امامان بعد از من 12 نفرند اول آنها على بن ابیطالب و آخریشان القائم بالحق (مهدى) است اگرکسى منکر اینها شود، یا منکر یکى از اینها شود منکر من خواهد بود، و به واسطه اینها ( امامان)است که خداوند آسمان را از فرو افتادن بر روى زمین نگه داشته و زمین را حفظ نموده که، به مردم آسیبى نرساند (تمام اینها از سر صدقة 12 معصوم است) سپس آیة فوق تلاوت نمود، "وَیُمْسِکُ السَّمَاء" تا آخر.
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا ارْکَعُوا وَاسْجُدُوا وَاعْبُدُوا رَبَّکُمْ وَافْعَلُوا الْخَیْرَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ.

وَجَاهِدُوا فِی اللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِ هُوَ اجْتَبَاکُمْ وَمَا جَعَلَ عَلَیْکُمْ فِی الدِّینِ مِنْ حَرَجٍ مِّلَّةَ أَبِیکُمْ إِبْرَاهِیمَ هُوَ سَمَّاکُمُ الْمُسْلِمینَ مِن قَبْلُ وَفِی هَذَا لِیَکُونَ الرَّسُولُ شَهِیدًا عَلَیْکُمْ وَتَکُونُوا شُهَدَاء عَلَى النَّاسِ فَأَقِیمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّکَاةَ وَاعْتَصِمُوا بِاللَّهِ هُوَ مَوْلَاکُمْ فَنِعْمَ الْمَوْلَى وَنِعْمَ النَّصِیرُ(12)
ترجمه آیات در متن حدیت آمده است.
در کافى به سند از برید عجلى روایت کرده، که گفت:
به امام ابى جعفر(ع) عرض کردم؟ معناى آیه، "یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا ارْکَعُوا" تا آخر آیه، و همچون "و جاهدوا فی الاه حق جهاده" تا آخر آیه چیست؟
امام باقر(ع) فرمود: منظور این آیه، مائیم منتخبان ((اجتباء)) شده و نیز مائیم که خداى تعالى در دین براى ما "حرجى" قرار نداده، "حرج" سختى است شدیدتر از آنچه کلمه "ضیق" افاده مى کند.
در مورد این جمله از آیه شریفه:
"مله ابیکم ابراهیم"، حضرت فرمود: نیز منظور خصوص مائیم "هو سمّاکم المسلمین" خداى عزوجل ما را با آنچه که از ناحیه خداى تبارک و تعالى به ما رسانیده گواه ما کرد. و ما را تا روز قیامت (به آنچه ما به ایشان رساندیم) گواه بر مردم قرار داده است.
پس هر کس روز قیامت را قبول دارد، ما او را تصدیق مى کنیم و هر که منکر قیامت است ما منکر او خواهیم بود.
و در حدیثى دیگر امام باقر(ع) ذیل آیه شریفه فرمود: مراد از کسانى که نماز بپاداشته و زکات می دهند، آل محمد(ع) (که اول آنها امیر المؤمنین على(ع) و آخریشان حضرت قائم(عج) و اصحاب آن بزرگوار مى باشند که خداوند آنها را مالک شرق و غرب عالم مى فرماید و به دست آن حضرت ظلم و ظالم را ریشه کن مى کند و اهل بدعت و باطل را نابود مى سازد و اثرى از ستم باقى نمی گذارد و امر به معروف و نهى از منکر می فرماید و بعد از رحلت پیامبر اکرم(ص)، عترتش پناه مردم در روى زمین هستند، همانطور که ستارگان در پناه اهل اسمان ها مى باشند، اهل بیت و عترت پیامبر اکرم(ص) امان اهل زمین بوده و اگر یکى از آنها در دنیا نباشد دنیا و اهل دنیا هلاک مى شوند.
 

پی نوشت:
[1] حج آیه7٫
[2] فرائد السمطین ج 2 ص 216٫
[3] همان.
[4] حج آیه 39٫
[5] الف) اثبات الهدی ج 7 ص 104 – ب) غایه المرام ص 742٫
[6] تفسیر صافی ج 3 ص 381٫
[7] حج آیه 41٫
[8] الف) ینابیع الموده ص425 – ب) شواهد التنزیل ج1 ص 400 نزدیک به همین مضمون تقریبا – ج) تفسیر فوات بن ابراهیم کوفی ص 274٫
[9]حج55٫
10- حج60٫
11- حج 65٫
12- حج، 77-

پایان پیام/