«فرزند چهارم» درفرهنگ سرای رازی نقد شد

به گزارش خبرگزاری شبستان ،در ابتدای چهل و ششمین برنامه از سلسله نشست های باشگاه فیلم فرهنگ سرای رازی جواد طوسی قبل از ورود به نقد فیلم از برخورد برخی تهیه کنندگان وکارگردانان سینمایی که به باشگاه فیلم رازی دعوت می‌شوند ابراز ناخوشنودی کردوگفت: در حال حاضر باشگاه فیلم فرهنگ سرای رازی شاید حق مطلب را در مورد مهمانانش ادا کند. در مقابل کار با ارزش فرهنگی که باشگاه فیلم رازی در جنوب شهر تهران انجام می‌دهد انتظار این است کهصاحبان فیلم و هنرمندان هم کمی بیشتر به فرهنگ‌سازی و تأثیر حضورشان بین مخاطبان این طبقه اجتماعی در این منطقه فکر کنند تا مسائل مالی....

طوسی در همین راستا از حضور موسائیان در بین مخاطبان قدردانی کرد وگفت: موسائیان علاوه بر دغدغه‌های فرهنگی که درفیلم‌هایش دارد، سعی می‌کند این موضوع را درمناسبات فردی و اجتماعی‌اش رعایت کند.

طوسی در مورد موسائیان و فرزند چهارم گفت: وحید موسائیان از راه تجربه به دنیای حرفه‌ای سینما راه پیدا کرده است. از فیلم‌های 8 میلیمتری و 16 میلیمتری شروع کرده و تا جایی که می‌دانم شش فیلم بلند ساخته‌ که متأسفانه هیچ یک از این فیلم‌ها نتوانسته‌اند به شکل طبیعی مخاطب عمومی خود را پیدا کند و البته این مسئله به بخش دیگری از آسیب‌پذیری سینمای ما باز می‌گردد. اگر فیلم‌های تجربی تریبون خاص خود را نداشته باشند پس هدف از ساختن چنین فیلم‌هایی در این سینما چه هست؟ در مورد فیلم‌های موسائیان باید گفت تنها سه فیلم ایشان به اکران عمومی در آمده است. درمورد باقی فیلم‌هایشان حتی اگر به بازگشت سرمایه هم فکر نکنیم و فقط دغدغه فرهنگی داشته باشیم می‌توان با نگاه ویژه و اکران خاص خوراک را در اختیار مخاطبان ایشان قرار داد.

طوسی افزود: نمی‌خواهم نگاه خودم را به دنیای شخصی آقای موسائیان تحمیل کنم، ولی مادامی که چنین فضایی وجود دارد فکر می‌کنم سینما بدون مخاطب موضوعیتی ندارد؛ چه سینمایی که با رویکرد هنر- صنعت پیش می‌رود و چه سینمایی که با رویکرد فرهنگی تولید می‌شود. فرزند چهارم نیز با رویکرد فرهنگی ساخته شده است. ولی قاعدتاً ساختن چنین فیلم‌هایی نیز رعایت اصول و قواعدی را اقتضاء می‌کند.

طوسی ادامه داد: به سلیقه من تا کنون بهترین فیلم آقای موسائیان «گلچهره» بوده است؛ بعد از آن می‌توان فیلم «خاموشی دریا» را در رده بعدی قرار داد که متأسفانه در زمان خودش خوب دیده نشد .

درفیلم فرزند چهارم از نظر لحن و بیان با وضعیتی سردرگم مواجه هستیم. با فیلمی مواجهیم که به درستی نمی‌داند می‌خواهد نگاهی مستند گونه داشته باشد و نگاه انسانی را در فیلم غالب کند یا به اقتضائات روایت (که البته روایت خطی کلاسیک نیست) فکر کند که به هر حال ایجاب می‌کند تعلیق، ریتم و ضرباهنگ را در نظر بگیرد. مثل پایان بندی فیلم که سعی شده بر خلاف روحیه تجربه گرای کارگردان حرفه‌ای اجرا شود ولی متأسفانه کارگردان به خوبی از پس آن بر نمی‌آید.

طوسی ادامه داد: نمی‌توان جنبه های مثبت فیلم را نادیده گرفت. فیلم از لحاظ نشانه شناسی دارای المان‌هایی است که کاملاً مبتنی بر زبان و ذات سینما است. مثل لنگه کفش روی طاقچه که بعنوان نشانه باقی مانده شخصیت مسعود قرار می‌گیرد و سیر انتقالی عاطفی آن را در نسل دیگری می بینیم که به حیات خودش ادامه می دهد.

وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش گفت: دوربین موسائیان با بیانی آمیخته به ایجاز با مخاطب ارتباط برقرار می‌کند. برای مثال می‌توان به رابطه شخصیت رویا با کودک شیرخواره ای که برای زنده ماندن احتیاج به غذا دارد اشاره کرد؛ تردید اولیه در این که آیا از سینه خودش به آن کودک شیر بدهد یا نه که به نظرم این سکانس از نقاط بارز فیلم بود.

پاشنه آشیل فرزند چهارم فیلمنامه بلاتکلیفش است که نمی داند می خواهد مستند گونه باشد یا روایت مدارانه عمل کند . همین امر باعث می شود در فیلم قدری تصنع وجود داشته باشد. این مسائل است که فیلم را آمیخته ای از نقاط قوت و ضعف کرده است.

در ادامه برنامه وحید موسائیان (کارگردان فیلم ) گفت: چون من خودم از سینمای جوان برخاسته ام و در دوره ای که فیلم کوتاه می ساختم مشتری پر و پا قرص باشگاه های فیلم بوده ام همیشه از چنین برنامه هایی در باشگاه های فیلم استقبال کرده ام.

موسائیان درباره فیلم ادامه داد: وقتی با وجه مستند فیلمنامه مواجه شدم و به سومالی سفر کردم تا ببینم چظور می توانم در آن فضا کار کنم خیلی تحت تأثیر وجه مستند فیلمنامه بودم. خیلی دوست داشتم آدم های داستان را طوری نشان بدهم که به فضای واقعی محیط نزدیک باشد . استارت فیلم هم در جشنواره کودک و نوجوان زده شد. در سفارتخانه سومالی که هیچ شباهتی به سفارتخانه نداشت با این موضوع مواجه شدم که روزی صدکودک از دنیا می روند و همان موقع بود که به این فکر افتادم پیشنهاد ساخت این فیلم را پذیرفتم .

این کارگردان درباره مشکلات ساخت فیلم "فرزند چهارم"گفت: سومالی کشوری منحصر به فرد است که نمی توان شباهتی در آن با هیچ جای مصیبت زده دنیا پیدا کرد. اینگونه بود که من خیلی تلاش کردم جنبه های مستند فیلم زیاد باشد. برای همین خاصه در بعضی از سکانس های فیلم تعهد داشتم که دوربین روی دست باشد تا حس مستند گونه بودن فیلم بیشتر دیده شود. ترکیب کردن مستند و داستان ابداع من نیست. من هم از روی دست خیلی ها فیلم ساخته ام و فکر نمی کنم کشف من بوده باشد. این فضا این ترکیب را می‌طلبید.

کارگردان فیلم گلچهره در بخش دیگری از صحبت‌هایش به سفارشی بودن فیلم اشاره کرد و گفت: به صراحت می‌گویم این فیلم سفارشی است. اما نه اینکه در جهت منافع شخص یا گروه و حزبی باشد. کمااینکه در سفارشات هم به بحث‌های سیاسی مثل استعمار زدگی اشاره می شود . ولی حرف اصلی من سیاسی نیست و جنبه انسانی ماجرا بیشتر برایم مهم بود. برای همین سعی کردم که فیلم خودم را بسازم و در فیلم تمام تلاشم را کردم نقدهای اجتماعی که می‌تواند در کشور خودمان هم موضوعیت داشته باشد را بیان کنم. همچنان که درفیلم گلچهره هم همین کار را کرده ام. یکی از دلایلی که من دو فیلم خود را در فضای خارج از ایران ساختم این بود که در اینجا دست روی هر موضوعی می‌گذاریم به سیاه‌نمایی متهم می‌شویم.

حسین محب اهری بازیگر تئاتر سینما و تلویزیون هم در مورد فیلم فرزند چهارم و چگونگی ایفای نقش‌اش در این فیلم گفت : برخی از سکانس‌های فیلمنامه راکه قرار بود در آن‌ها حضور داشته باشم به دلیل امنیتی بودن بیش از حد کشور سومالی فیلمبرداری نشد که به نظرم اگر می شد می‌توانست به زیباتر شدن فیلم کمک کند.

او در پاسخ به سؤال طوسی که آیا در جهت انطباق با این نقش یک زمینه تحقیقاتی مستندگونه صورت گرفته است گفت: جالب است بگویم آدمهایی که آنجا زندگی می‌کردند من را با بومی‌ها اشتباه می‌گرفتند. به نظرم تا آن حدی که فیلمنامه به آقای موسائیان اجازه می‌داد و واکاوی‌هایی که در مورد این نقش انجام شد همان شخصیتی از کار در آمد که فیلمنامه می‌خواست.

وی همچنین افزود: خداوند به من لطف داشت که با توجه به انجام دوره‌های شیمی درمانی‌ام به آفریقا سفر کنم و با مشکلات آدم‌های آنجا از نزدیک رو به رو شوم. البته لطف آقای موسائیان را فراموش را نیز نباید فراموش کرد .

شایان ذکر است؛ حسین محب اهری با بازی در فیلم "گلچهره "کاندید اخذ سیمرغبلورین نقش مکمل مرد شده بود وی چند سالی است که با بیماری سختی دست و پنجه نرم می کند . حتی دکتر احمدی نژاد در روز های پایانی دولت گذشته به صورت سرزده به منزل این هنرمند رفت و از وی تجلیل کرده است . همچنین این هنرمند بازیگر با نشاط و روحیه بالایی وارد سالن شده و مورد استقبال حاضران قرار گرفت و در پایان برنامه نیز از وی تجلیل شد .

به گزارش روابط عمومی فرهنگ سرای رازی؛ در روز های آینده نمایش آیینی و سنتی به عنوان آخرین تلاش هنر نمایش از محب اهری با حضور افشین هاشمی روی صحنه خواهد رفت .

گفننی است؛ باشگاه فیلم فرهنگ سرای رازی چهارشنبه های هردو هفته یک بار به نمایش و نقد آثار سینمایی روز ایران می پردازد. درنشست های گذشته آثاری سینمایی همچون : بی تابی بیتا، ملکه ، حوض نقاشی، پله آخر، تلفن همراه رییس جمهور، برف روی کاج ها و هیس دختر ها فریاد نمی زنند؛ با حضور عوامل فیلم از جمله بازیگران ، نویسنده ،کارگردان و ... به نقد و بررسی گذاشته شده است .
پایان پیام/