به گزارش خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان، اولین برنامه از سری جدید مجله علوم انسانی زاویه بعد از ماه مبارک رمضان، چهارشنبه شب، مطابق با 6 شهریور ماه، با عنوان «نهضت مشروطه؛ دینی یا غربی» با حضور لطف‌الله آجدانی، مورخ و حجت‌السلام و المسلمین احمد رهدار، استاد حوزه و دانشگاه، به روی آنتن شبکه چهار سیما رفت.
بر پایه این گزارش، حجت الاسلام و المسلمین احمد رهدار، رییس موسسه فتوح اندیشه با اشاره به نقش نخبگان دینی در طول 200 سال اخیر گفت: گمان من آن است که رنگ قالب نهضت مشروطه دینی و مردمی است، دینی به علت حضور عالمان دینی و مردمی به خاطر حضور مردم.
وی ادامه داد: اینکه جریان روشنفکری طی نهضت مشروطه سهم کمتری داشت به علت فقدان پایگاه اجتماعی گسترده بود و روشنفکران در داخل کشور از تریبون برخوردار نبودند.
حجت الاسلام رهدار تصریح کرد: البته روزنامه ها وسیله ای برای نشر افکار آنان بود اما با این وجود اعتماد عمومی به این نوشته ها ایجاد نشد اما بحث درباره دوره مشروطه آن است که قصه ما در این نهضت از جریان روشنفکری رد شده است و قصه روشنفکری در واقع قصه بعد از جریان مشروطه است.
این استاد دانشگاه عنوان کرد: روشنفکران در ذیل جریان دینی حرکت نکردند و رویکرد نسبتا مستقلی داشتند آنها احساس کردند که در جامعه دینی ایران نمی توانند به صورت عریان اندیشه های غربی را ارایه کنند لذا سعی کردند نظریاتشان را به دین نزدیک کنند.
وی در ادامه خطاب به آجدانی ابراز کرد: چرا باید شما به پاسخ و نظریه های مخالف انگ تعصب بچسبانید، من عنوان کردم که روشنفکران تا قبل از مشروطه کجا بودند مثلا آیا آنها در جنگ ایران و روس حضور تئوریک داشتند؟
حجت الاسلام رهدار ادامه داد: انکار نمی کنم که روشنفکران در جامعه آن زمان طرح مساله کردند چراکه آنها بودند که به خارج از ایران و غرب رفتند نه علما، ضمن آنکه معتقدم روشنفکران پایگاه اجتماعی نداشتند که اگر داشتند جلسات زیرزمینی برگزار نمی کردند.
این استاد حوزه با بیان اینکه مساله اصلی مشروطه ظلم بود و نه استبداد تاکید کرد: این مساله را عالمان دینی طرح کرده و پادزهر آنها برای این مشکل عدالت خانه بود، اما در مقاطع بعدی وقتی این مولفه انحراف یافت مساله استبداد شد و پادزهری که برایش ارایه کردند آزادی و انحرافی بودکه جریان روشنفکری ایجاد کرد.
وی در پایان خطاب به آجدانی یادآور شد: اگر به عنوان مثال یک عالم دین از آزادی صحبت کرد به این معنا نیست که حتما تحت تاثیر روشنفکران قرار گرفته است.
پایان پیام/
نظر شما