به گزارش خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان، در ادامه سلسله نشستهای موسسه روزگار نو، حجت الاسلام والمسلمین سید محمدمهدی میرباقری، رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم، عصر روز شنبه، 2 شهریور ماه، برای دومین بار در باب "فلسفه تاریخ شیعه" به سخنرانی پرداخت.
وی در ابتدای سخنان خود با بیان اینکه شاید بتوان از منظر قرآن و معارف اهل بیت(ع)، ادعا کرد تاریخ اجتماعی بشر بر مبنای سرپرستی و ولایت شکل گرفته است، اظهار کرد: بر این مبنا و در این سیر دو جریان نور و جریان ضلالت یا گمراهی قرار دارد.
حجت الاسلام میرباقری ادامه داد: نتیجه سیر و حرکت در جهت نور سرپرستی به سمت قرب و دیگری سرپرستی جریان گمراهی است که این دو مفهوم در قرآن نیز بیان شدهاند چنانچه از منظر قرآن گرچه درگیری میان این دو جریان طولانی است اما عاقبت جبهه انبیا و اولیا به پیروزی میرسند.
رییس فرهنگستان علوم اسلامی قم با بیان اینکه حیات اجتماعی بشر نه از دنیا آغاز شده و نه به این دنیا ختم میشود، تصریح کرد: براساس روایات انسانها به سه دسته مومنین، کفار و مستضعفین تقسیم شدهاند، ضمن آنکه در روایات دیگری انسانها به دو جبهه کفر و ایمان تقسیم میشوند که نقطه آغاز این کاروان در جامعه بشری دنیا نیست بلکه موجوداتی در عالم انوار، میثاق، اشباح بودهاند که وارد دنیا شدهاند؛ بنابراین این صفبندی از دنیا شروع نشده است و به دنیا نیز ختم نمیشود.
وی بیان کرد: از منظر فلسفههای مادی، حیات اجتماعی بشر از این دنیا آغاز و در همین دنیا نیز به پایان می رسد، اما برخلاف این نظریه ما معتقدیم که انسانها تا قبل از زندگی در این جهان عوالم دیگری را تجربه کرده و بعد از این جهان نیز وارد عوالم دیگری میشوند و نظامهای حق و باطل بهعنوان نظامهای جاری در جریان سیر زندگی انسانها همواره از دستگاههای پشتیبان برخوردارند که بر این اساس دستگاه حق را ملائکه و دستگاه باطل را شیاطین پشتیبانی میکنند.
حجت الاسلام میرباقری با اشاره به اینکه میزان تسخیر عالم توسط دستگاه کفار همواره محدود بوده است، ادامه داد: لایههایی از خواص مادیات در اختیار شیاطین است و به تعبیر دیگر اراده شیاطین در عالم محدودیت دارد و لایههای عمیقتر در اختیار قوای ایمان است؛ لذا ارادههای شیطانی در عالم موجودات محدود هستند و تمدن شکل گرفته که حول اولیای کفر ساخته میشود، محوریتاش با شیاطین انس و جن است.
این محقق با اشاره به اینکه تامل جدی در جامعه حق و باطل درباره مساله امام است، تاکید کرد: آنچه عالم را به سمت تکامل میبرد ظهور غیب است و امام آن محور غیبی است که در این عالم تجلی مییابد و در عالم ظهور میکند و برخلاف عقیده برخی که تصور میکنند تکامل در نظام طبیعت و بیرون از جامعه رخ میدهد باید گفت امام درون جامعه است و با معرفتشناسی، حق و سرچشمه حیات مرتبط است.
حجت الاسلام میرباقری بیان کرد: در قرآن و روایات برای جامعه حق و باطل مختصاتی ذکر شده است از جمله آنکه جامعه حق جامعهای نورانی است که در آن حیات دمیده شده است در حالیکه جامعه طاغوت و باطل بر مبنای لهو و لعب و تفاخر به آنها شکل گرفته است.
وی تاکید کرد: این دنیا محیط ولایت جور است و آخرت محیط ولایت ائمه (ع)، بنابراین حیات دنیا محصول ولایت ائمه جور و دستاورد تمدن مادی و ولایت باطل است که دستاورد ولایت باطل چیزی جر تکاثر نیست، یعنی امام محور جامعه حق و باطل است.
رییس فرهنگستان علوم اسلامی قم ابراز کرد: در قرآن کریم محیط ولایت ائمه (ع) محیط حیات عنوان شده است که یکی از آثار ولایت ائمه (ع) دستیابی به طهارت است، بنابراین میبینیم که از امام و ولایت امام به «ماء» یا همان (آب)، تعبیر شده است و در روایت داریم اگر کسی در محیط ولایت انبیا باشد، طینت او با حقیقت ولایت آمیخته می شود.
وی با بیان اینکه از منظر روایات جامعه مومنان به ارواح دیگری نیز دست می یابند، تصریح کرد: کلمه نور بر روح جمعی جامعه مومنان حاکم است و مشی آنان در نور است حال آنکه در جامعه کفار و در ظلمات جامعه باطل، اعضای جامعه چیزی جز غرایز مادی را نمیبینند.
حجت الاسلام میرباقری گفت: قرآن درباره انسانها تقسیمبندی میکند و می گوید عدهای مرده بودند و آنها را با نور زنده کردیم و عدهای نیز در عالم ظلمانی هستند که همان محیط ولایت باطل است؛ بنابراین با این تقسیمبندی، عدهای در دسته حق قرار دارند و در یک طرف جامعه مومنین با خصوصیاتی از عالم قبل از دنیا با ویژگیهای حقیقت ولایت آیختهاند و در عالم نیز تحت ولایت اماماند و در جامعه دیگر علمای طاغوت قرار گرفتهاند که هر کسی از این دسته اخیر خارج نشود به حیات نیز نمی رسد.
وی افزود: کسی که جبهه مومن را مطالبه کند، روحش از عالم انوار است که این ارواح نازل بر روح امام است و در چنین جامعهای نه فقط ارواح فردی بلکه نور حاکم است پس روابط نیز نورانی است؛ ضمن آنکه قلب مومن مشکات انوار است، بنابراین در جامعه مومنان امام محور است و آنچه در این جامعه جریان دارد، تجلی اراده امام است.
حجت الاسلام میرباقری با اشاره به اینکه انسان در پذیرش ولایت الهی مجبور نیست، عنوان کرد: اگر این ولایت از سوی انسان پذیرفته شود دین نام دارد و در غیر این صورت همان کفر است که این دوشاخه همان مبدا ظلمات در ولایت اولیای طاغوت و مبدا نور در ولایت جامعه مومنان تلقی میشود.
وی در پایان خاطرنشان کرد: اگر امام را تکامل تاریخ بدانیم امام همواره از خداوند درخواست ظرفیت برای بندگی بیشتری را میکند، بنابراین در این راستا پیامبر (ص) نیز محور تکامل تاریخ عبادت است.
پایان پیام/
نظر شما