گروه قرآن و معارف خبرگزاری شبستان: امروز 30 مرداد ماه در تقویم کشور ما مصادف با روز بزگداشت علامه مجلسی(ره) از مشهورترین و برجسته ترین عالمان و بزرگان مکتب تشیع است به این مناسبت بخشی از زندگانی و زحمات این عالم ارزشمند و برجسته را مرور می کینم.
طلوع ستاره ای در آسمان تشیع:
علّامه محمد باقر مجلسى در سال 1037 هجرى چشم به جهان گشود. پدرش ملا محمد تقى مجلسى از شاگردان بزرگ شیخ بهایى و در علوم اسلامى از سرآمدان روزگار خود به شمار می‌رفت. وى داراى تألیفات بسیارى از جمله «احیاء الاحادیث فى شرح تهذیب الحدیث» است. «مادرش دختر صدرالدین محمد عاشوری» است که خود از پرورش یافتگان خاندان علم و فضیلت بود.
نگاهی به زندگی‌نامه علامه مجلسی:
محل سکونت علامه مجلسی به طور قطع و یقین معلوم نیست اما بر حسب قرائن محل آن در کوچه امام جمعه در جنب مسجد جامع اصفهان قرار داشته است.
علامه‌مجلسى در خانهاى رشد‌و‌نمو کرد که از نیمه قرن پنجم‌هجرى به تشیع در میان مردم مشهور بودند و بسیارى از افراد این خانواده در قرن دهم و یازدهم از دانشمندان معروف زمان به شمار مىرفتند. او درس و بحث را در چهارسالگى نزد پدر آغاز کرد. نبوغ سرشار او به حدى بود که در چهارده‌سالگى از فیلسوف بزرگ اسلام «ملاصدرا» اجازه روایت گرفت و سپس در حضور استادانى چون علامه «حسن على شوشترى»، «امیر‌محمد مؤمن استرآبادى»، «میرزاى جزایرى»، «شیخ حر‌عاملى»، «ملامحسن استرآبادى»، «ملامحسن فیض‌کاشانى»، «ملاصالح مازندرانى» زانوى ادب زد و از خرمن علم و معرفت هر یک خوشهها چید و در این کوشش خستگى‌ناپذیر پاى درس بیش از بیست و یک استاد نشست و از افکار و عقاید و اندیشههاى مختلف آنان بهره جست.
وى در اندک زمانى بر دانشهاى صرف و نحو، معانى و بیان، ریاضى، تاریخ، فلسفه حدیث، رجال، درایه، اصول، فقه و کلام احاطه کامل پیدا کرد. علامه مجلسى که در مدرسه «ملاعبدالله» به اقامه نماز و تدریس اشتغال داشت بعد از رحلت پدر بزرگوارش در مسجد جامع‌اصفهان نیز به این مهم دست یافت. در پاى درس او بیش از هزار طلبه مىنشستند و از نور علم و معرفت او، دل‌هاى خود را جلا مىدادند. خاندان علامه مجلسى از جمله پر افتخارترین خاندانهاى شیعه در قرون اخیر است. در این خانواده نزدیک به یکصد عالم وارسته و بزرگوار دیده مى شود و از نزدیکان علامه پس از بررسى تنها علم و فضل مشاهده مى کنیم.
دعاى پدر که او را به درجات عالیه رساند
از ملا محمد تقى مجلسى پدر علامه مجلسى نقل کرده اند که فرمـود : در یکـى از شبها بعد از نماز شب یک حالت خـوشـى به مـن دست داد که فهمیدم هر حاجتى از خدا بخـواهـم بر آورده مى شود و فکر کردم، در امـور دنیا و آخرت چه چیز از خـدا مسئلت بنمایـم ناگاه صداى گـریه محمـد بـاقـر از گهواره بلنـد شد. عرض کردم الهى به حق محمد و آل محمـد (صل الله علیه وآله) این طفل را مروج دیـن خـودت و نشر کننده احکام سید رسولانت قرار بده و او را موفق کـن به تـوفیقـاتـى که انتهایـى بـراى آن نبـاشـد, شکـى نیست که دعاى والـد در حق ایـن فرزنـد شایسته مستجاب و به درجات عالیه دست یافت.
بحار الانوار میراث ارزشمند علامه
علّامه مجلسى با خود چنین اندیشید که باید گهرهاى گرانبهاى اهل بیت علیهم‌السلام را که از اطراف و اکناف جمع کرده است در قالب محرابى زیبا به نام «بحارالانورا» بگنجاند تا نه تنها طلاب بلکه تمام شیعیان در این محراب به سوى قبله دلها یعنى کلام اهل بیت به نماز عشق بایستند و بدین وسیله راه را از چاه و درست را از نادرست تشخیص دهند تا هر زمان هر مکتبى درباره هر مطلبى کلامى از اهل بیت خواست شیعیان با انگشت اشاره محراب زیباى «بحار» را نشانه روند. از این رو دست به کارى عظیم زد و شروع به نگارش این دایرة المعارف بزرگ تشیع کرد. در این کتاب پربار قریب 3 هزارباب طى 48 کتاب علمى می یابید که شامل هزاران حدیث است.
نظر امام خمینی درباره بحار:
حضرت امام خمینى (ره) درباره بحارالانوار می‌فرماید: «بحار خزانه همه اخبارى است که به پیشوایان اسلام نسبت داده شده، چه درست باشد یا نادرست، در آن کتابهایى هست که خود صاحب بحار آنها را درست نمی‌داند و او نخواسته کتاب علمى بنویسد تا کسى اشکال کند که چرا این کتاب‌ها را فراهم کردی!».
تألیفات: علامه مجلسـى محقق پر کارى بـود که در عمر شریف خـویـش لحظه اى از تألیف و تحقیق نیاسـود و تـوانست کتابخانه بزرگى را که یادگار نیاکانـش بـود غنـى تر و پـر بارتر ساخته و جهت استفاده علاقه منـدان در اختیار دانـش پژوهان قرار دهد ، او براى به دست آوردن کتب نادر و کمیاب به کشورهاى دیگر از جمله یمـن مسافرت نمود. به دست تواناى علامه مجلسـى کتب زیادى نگارش یافت که به دو بخـش ، تألیفات فارسـى و عربى قابل تقسیم است.
ایشان در عمر 73 ساله خویش بیش از یکصد کتاب به زبان فارسى و عربى نوشت که اولین آنها کتاب الأوزان و المقادیر یا میزان المقادیر و آخرین تألیف ایشان هم کتاب حق الیقین است، تعداد کتابهای علامه مجلسی به زبانهای فارسی و عربی حدود 200 جلد کتاب می باشد که اگر سایر تالیفات ایشان را نیز به سبک جدید چاپ کنند کلیه تالیفات او را می توان بالغ بر 300 جلد به قطع وزیری و هر جلد 400 صفحه تضمین کرد. بحار الانوار در 110 جلد، مراه العقول در 25 جلد و ملاف الاختیار در 16 جلد از مهمترین آثار او و همگی به زبان عربی است. جالب این است که تاریخ وفات وی به حساب ابجد معادل است با "جامع کتاب بحارالانوار".
القاب و مناصب علامه
علامه مجلسى پـس از رحلت پدر بزرگـوارش ، به جاى او در مسجد جامع اصفهان اقامه نماز جماعت مـى نمـود ایشان از زمان شاه عبـاس دوم تا زمان شاه سلطان حسیـن داراى مقام و قدرت مطلق دینى بود و تا آخرین روزهاى حیاتـش ایـن قدرت و نفـوذ همچنان رو به افزایـش و تعالـى مى رفت ، به همین مناسبت از جانب سلاطیـن صفـوى عنـوان شیخ الاسلامى که عالـى تریـن درجه روحانیت در آن عصر بـود به وى اعطا گردیـد.
شیخ الاسلام بالاترین و مهمترین منصب دینى و اجرایى در آن عصر بود. او قاضى و حاکم در مشاجرات و دعاوى بود. تمام امور دینى زیر نظر مستقیم او انجام مى گشت و تمام وجوهات به محضر او فرستاده مى شد شیخ الاسلام سرپرستى درماندگان و ایتام و... را نیز برعهده داشت. نکته مهم در اینجا آن است که علامه این منصب را با اصرار و التماس شاه پذیرفت و در همان مجلس، شاه چند بار کلمه التماس را بر زبان آورد تا علامه راضى به پذیرفتن این منصب گردد. علامه تا پایان عمر خویش عهده دار این وظیفه مهم بود.
عالم خستگی ناپذیر مرحوم علامه مجلسی رحمة الله علیه پس از عمری که در راستای احیای احادیث گرانبهای اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام سپری شد بالاخره در 27 رمضان سال 1111 ق. وفات نمود و پیکر پاک ایشان در کنار مسجد جامع اصفهان و در کنار مزار پدر فرزانه اش محمد تقی مجلسی به خاک سپرده شد.
منبع: www.rasekhoon.net
پایان پیام/
نظر شما