عبدالله امیدی، روان‌شناس و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی کاشان در گفت‌وگو با خبرنگار شبستان با بیان اینکه علل روان‌شناختی و جامعه‌شناسی اعتیاد خانم‌ها چندان تفاوتی با اعتیاد آقایان ندارد، گفت: همیشه در علل روان‌شناختی مسایلی همچون افسردگی‌ها، اضطراب‌ها، مسایل و مشکلات شخصی، وجود خشم و مشکلات موجود در برقراری ارتباط با دیگران زمینه‌ساز اعتیاد می‌شوند و چون بخشی از ایجاد ارتباط با دیگران بستگی به مهارت و بخشی هم به سلامت روانی افراد دارد این امر نیز در گرایش زنان به اعتیاد نقش مهمی دارد.
وی به نقش مهم خانواده در عدم گرایش افراد به اعتیاد تأکید کرد و افزود: خانواده بستر مهمی است که هم از لحاظ روانی و اجتماعی و هم از لحاظ افکار، احساسات، تیپ و ویژگی‌های شخصی ،افراد در آن شکل می‌گیرد. یعنی بخش مهمی از شکل‌گیری شخصیت دوران کودکی ما در محیط خانواده صورت می‌گیرد، سپس وارد اجتماع می‌شویم، بنابراین اگر خانواده، خانواده محکمی باشد در بزرگسالی و حتی تا آخر عمر و دوره‌های مختلف رشد ما در آن هستیم، شاید اوقاتی را در اجتماع سپری کنیم ولی خانواده اصل است.
امیدی ،نابسامانی‌های اجتماعی، محرومیت های اجتماعی و وجود برخی رسانه‌ها را در ایجاد اعتیاد بسیار مهم خواند و خاطرنشان کرد: رسانه‌های زیادی وجود دارند که با ارایه مدل‌ها و الگوها موجب تسهیل مصرف مواد مخدر در جامعه می‌شوند. بسیاری از رسانه‌ها مستقیما تشدیدکننده اعتیاد نیستند ولی رفتارهایی را به نمایش می‌گذارند که بی‌ارتباط با ترویج اعتیاد نمی‌باشد.
این روان‌شناس در ادامه اظهار کرد:تعدادی از رسانه‌های داخلی و خارجی‌ای هستند که با رفتارهای ضداجتماعی و ایجاد هیجانات کاذب روابط خارج از خانواده را ترویج کرده و نقش خانواده را کمرنگ می‌کنند و همچنین هویت خانوادگی را از افراد سلب کرده و آنها را بیشتر به اجتماع سوق می‌دهد، ما نمی‌گوییم اجتماع بد است ولی بایستی افراد یک تعصب و ریشه‌ای داشته باشند که آنها را به سمت خانواده سوق دهد، بنابراین همه این رسانه‌های مروج رفتارهای ضداجتماعی و غیراخلاقی می‌توانند زمینه اعتیاد در جامعه باشند.
مصرف مواد مخدر راهی برای فرار از مشکلات زندگی
این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی کاشان با بیان اینکه مصرف مواد مخدر یکی از راه‌های تسکین دردها، فرار مشکلات و رنج‌های زندگی است، تصریح کرد: وقتی زنی پایبند خانواده نباشد و با فردی خارج از خانواده درگیر ارتباط و مسایل غیراخلاقی شود این ارتباط هم می‌تواند به طور مستقیم مستعد ابتلا به اعتیاد زن شود و هم به دلیل آسیب‌های روانی که ممکن است در این مسیر متوجه فرد شود و موجبات رنج و درد زنان را فراهم کند که در این صورت افراد به دنبال این هستند که از هر روشی برای کاهش درد و رنج خود استفاده کنند، در واقع به دنبال حل صورت مسئله هستند که یکی از این کارها، انتخاب استفاده از دارو و مواد مخدر است.
وی در ادامه اظهار کرد: حال اینکه فرد چقدر نگرش مثبت به مصرف مواد و نزدیک‌شدن به آن داشته باشد و یا حتی از داروهای معمولی و مسکن برای تسکین دردهای خود استفاده کند و اینکه چه میزان اعتقاد دارد که می‌تواند به او کمک کند همه این موارد در ابتلا به اعتیاد افراد موثر هستند.
امیدی با بیان اینکه همه نهادها از جمله آموزش و پرورش و دانشگاه‌ها هر کدام به سهم خود در آگاهی‌بخشی و کنترل جامعه در عدم گرایش به اعتیاد نقش دارند، افزود: شما تصور کنید یک رفتار اعتیاد تابع علل مختلف است که هر کدام از علت‌ها نقشی را در تولید آن رفتار دارند، به هر حال مدارس و دانشگاه‌ها هم سهم خودشان را دارند ولی ما نمی‌توانیم یک رابطه سطحی و علت و معلولی مستقیم بین آنها برقرار کنیم ولی در بعضی مواقع اینها با یک دستگاه دیگر ترکیب می‌شوند و با تعامل یکدیگر اثر مثبتی را ایجاد می‌کنند، مثلا اگر مدرسه‌ای ضعف کنترل داشته باشد ولی فرد خانواده خوبی داشته و یا از لحاظ شخصیتی و روانی سلامت خوبی داشته باشد قاعدتا نقش مدرسه کمرنگ می‌شود ولی اگر هر دو ضعیف باشند زمینه‌ساز اعتیاد می‌شوند.
باورهای دینی نقش مهمی در عدم گرایش زنان و دختران به اعتیاد دارد
این روان‌شناس با بیان اینکه بر اساس تحقیقات صورت‌گرفته، باورهای دینی نقش مهمی در عدم گرایش زنان و دختران به اعتیاد دارد، خاطرنشان کرد: در کنار باورهایی که افراد دارند، اعتقادات دینی هم نقش نهایی و پیش‌گیرانه در اعمال و رفتار انسان‌ها دارد، زمانی انسان این اعتقاد را دارد که نباید رفتارهای غیراخلاقی داشته باشد قاعدتا چنین عملی را انجام نمی‌دهد، بعضی از باورهای دینی تأثیر مستقیم بر عدم مصرف مواد دارند، مثلا دین می‌گوید مصرف الکل برای بدن ضرر داشته و حرام است.
این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی کاشان با اشاره به اینکه نقش غیرمستقیم باورهای دینی مهم‌تر است، افزود: مگر ما چند تا باور در مورد مصرف مواد از لحاظ دینی داریم (الکل). باورهای دینی جمعی، تأثیر بیشتری دارند بنابراین کسانی که از لحاظ اعتقادی پایبندتر هستند .آسیب‌پذیری‌شان هم در برابر مسایل روانی و اجتماعی کمتر بوده و از آسیب کمتری برخوردار می شوند.
پنهانکاری، عاملی مهم در عدم ارایه آمار دقیق از اعتیاد در جامعه
وی با بیان اینکه ما آمار دقیق و درستی از میزان شیوع اعتیاد در میان مردان و زنان نداریم، تصریح کرد: چون در جامعه‌ای مانند جامعه ما اکثر مردم پنهانکاری کرده و مصرف مواد را کتمان می‌کنند، از این رو آمار دقیقی از این قشر نداریم.
امیدی با اشاره به اینکه بر اساس آمارهای داخلی و خارجی مصرف مواد در میان خانم‌هایی که مجرد بوده و تحصیلات کمتری دارند بیشتر است، یادآور شد: گرچه گزارش‌هایی هم در قشر تحصیل‌کرده و دانشگاهی وجود دارد ولی خانم‌هایی که از لحاظ اقتصادی و خانوادگی پشتوانه درست و محکمی ندارند بیشتر به مصرف مواد مخدر گرایش پیدا کرده‌اند.
پایان پیام/
نظر شما