سازوکار صدور رای اعتماد از سوی نمایندگان ملت

خبرگزاری شبستان: روز گذشته رئیس جمهور منتخب اسامی وزرای پیشنهادی خود را برای بررسی و دریافت رای اعتماد از نمایندگان به مجلس شورای اسلامی معرفی نمود. رأی اعتماد رایی است که نمایندگان مجلس به دولتی که مایلند بر سر کار بماند در ابتدای تعیین دولت و پس از تقدیم برنامه خود یا پس از استیضاح می‌دهند. رای اعتماد اصطلاحی است پارلمانی، به معنای رایی که اعتماد بر کسی داشتن را تأکید و استوار سازد. رایی که نمایندگان مجلس به دولتی که برنامه و اعمال او را تأیید کنند، دهند. بر این اساس ماده 204 آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی تصریح می‌کند: «رئیس جمهور، ظرف دو هفته پس از انجام مراسم تحلیف و یا بعد از استعفاء یا سقوط دولت، کتباً اسامى هیأت وزیران را به‏ همراه شرح حال هر یک از وزیران و برنامه دولت تسلیم مجلس ‌می‌نماید. رئیس مجلس مکلف است در اولین فرصت در جلسه علنى وصول معرفى‏نامه وزیران را اعلام و پس از قرائت دستور تکثیر آن را صادر نماید و بر طبق ماده 205: « یک هفته پس از معرفى دولت، براى بحث و بررسى خط مشى و اصول کلى برنامه دولت و أخذ رأى اعتماد براى هیأت وزیران جلسات مجلس به‏ طور متوالى تشکیل می‌‏گردد. با پیشنهاد رئیس و تصویب مجلس، جلسات به¬ صورت صبح و بعد از ظهر برگزار خواهد شد. مجلس در این جلسات نطق نخواهد داشت».
در ادامه ماده 206 آمده است که : « قبل از تشکیل اولین جلسه بررسى برنامه‌‏هاى دولت و أخذ رأى اعتماد هیأت وزیران، نمایندگان مخالف و موافق برنامه، خط مشى و اصول کلى و ترکیب هیأت وزیران و نیز نمایندگان مخالف و موافق هریک از وزیران به تفکیک برنامه و هر وزیر در برگه‏‌هاى جداگانه یا دستگاه الکترونیک ثبت نام می‌نمایند.
هریک از نمایندگان حق دارند تمام یا قسمتى از وقت خود را دراختیار نماینده دیگر قرار دهد. در شروع بحث در مورد هیأت وزیران، رئیس جمهور برنامه دولت را تشریح و ضمن معرفى وزیران از ترکیب هیأت وزیران دفاع خواهد نمود. پس از آن مجلس، بررسى برنامه دولت و ترکیب هیأت وزیران را با اظهارات پنج نفر از نمایندگان مخالف و پنج نفر از نمایندگان موافق با حفظ ترتیب یک¬نفر مخالف و یک¬نفر موافق و هر کدام براى مدت پانزده دقیقه انجام خواهد داد.
رئیس جمهور یا کسانى که او تعیین خواهد نمود به سؤالات و اظهارات مخالفان پاسخ ‌می‌‏دهند. مجموع مدت نطق اولیه رئیس جمهور و دفاعیات اخیر دو و نیم ساعت خواهد بود.
درپى اظهارات و دفاعیات رئیس جمهور، مجلس شور در مورد برنامه‌‏ها و صلاحیت هریک از وزیران را به صورت جداگانه آغاز خواهد نمود. درمورد هر وزیر دو نفر از نمایندگان مخالف و دو نفر ازنمایندگان موافق با حفظ ترتیب یک¬نفر مخالف و موافق هرکدام براى مدت پانزده دقیقه فرصت خواهند داشت. پس از آن وزیر و در صورت صلاحدید رئیس جمهور به مدت سى دقیقه براى دفاع از برنامه و صلاحیت وزیر مطروحه وقت خواهند داشت. بحث و بررسى براى تک تک وزیران به ترتیب حروف الفباى وزارتخانه به همین شیوه انجام می‌گیرد،رئیس جمهور می‌‏تواند با استفاده از وقت وزیران در پایان و به‏ طور یکجا از آنان دفاع نماید. پس از آن رأى‏گیرى به عمل می‌آید و شمارش و اعلام نتیجه آراء پس از رأى‏گیرى براى همه وزرا صورت خواهد گرفت.سؤالات کتبى نمایندگان در طول مدتى که برنامه دولت مطرح است از طریق رئیس مجلس به رئیس جمهور یا وزیر مربوط داده خواهد شد.
بنابراین طبق آئین‌نامه داخلی پس از معرفی وزرا، مجلس یک هفته بعد باید جلسات رأی اعتماد را برگزار کند، در یک هفته، هم وزرای پیشنهادی با نمایندگان گفت‌وگو و هم نمایندگان کارنامه و سوابق افراد را بررسی می‌کنند. بعد از گذشت یک هفته، جلسه رأی اعتماد در صحن علنی مجلس برگزار می‌شود. از دوشنبه هفته آینده جلسات رأی اعتماد به وزرای پیشنهادی آغاز خواهد شد، احتمالا اتمام روند رسیدگی به وزرای پیشنهادی تا چهارشنبه آینده طی جلسات صبح و عصر خواهد بود. نمایندگان طی این یک هفته صلاحیت، برنامه‌ها و سوابق وزرای پیشنهادی را بررسی می‌کنند،در این میان اصل اساسی همکاری میان دولت و مجلس به منظور حصول هرچه بیشتر منافع ملی خواهد بود. وجود سلامت اقتصادی، وفاداری به نظام و انقلاب و پایبندی به اصول انقلاب و کارآمدی را از جمله مواردی دانسته اند که در رأی اعتماد به وزرای پیشنهادی، مد نظر وکلای ملت قرار خواهد گرفت.
پایان پیام/