حمید یعقوبی، روانشناس و استاد دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار شبستان با اشاره به اوقات فراغت جوانان و نوجوانان گفت: یکی از مشکلاتی که دامن‌گیر جامعه ما ایرانیان می باشد این است که صبر می‌کنیم وقتی یک معضل و مسئله‌ای برایمان پیش می‌آید به فکر حل و چاره‌اندیشی آن می‌افتیم. گفته می‌شود ما ایرانیان دقیقه نودی هستیم و باید تحت فشار قرار بگیریم تا برای امری مهم تصمیم‌گیری کنیم. متأسفانه این امر تبدیل به یک خصلت ملی برای ما ایرانیان شده است که اوقات فراغت نیز یکی از آنهاست.
وی اظهار کرد: فصل تابستان است، دانش‌آموزان و دانشجویان چند ماهی فارغ از درس و تحصیل هستند، هر چند در این فاصله نیز خانواده‌ها، جوانان و نوجوانان را تحت فشار قرار داده و در انواع و اقسام کلاس‌های مختلف آموزشی و فرهنگی ثبت‌نام می‌کنند و آن حس خوبی را که باید در تعطیلات داشته باشند را از آنها می‌گیرند. بررسی این موضوع نیز در جای خود مهم و حایز اهمیت است و یک اشکال به نظر می‌آید.
یعقوبی با بیان اینکه هرچند ثبت‌نام در بعضی از کلاس‌های آموزشی و فوق برنامه برای رشد و تعالی فکری و شخصیتی جوانان و نوجوانان ضروری است، تصریح کرد: اما فشار بیش از حد به نوجوانان و جوان در این فصل خوب نیست. چون فصل تعطیلات است و آنها باید حس خوبی نسبت به این فصل داشته باشند نه اینکه تام وقت درگیر کلاس ها و برنامه های تابستانی باشند .
مسولان تصمیمات لازم جهت اوقات فراغت جوانان را اتخاذ کنند
این استاد دانشگاه با بیان اینکه عدم برنامه‌ریزی صحیح برای اوقات فراغت از سوی خانواده‌ها و دستگا‌ه‌های متولی موجبات بروز آسیب‌های اجتماعی را فراهم می‌کند. ابراز امیدواری کرد تا برنامه‌ریزی‌ها و تصمیمات لازم توسط مسولان مربوطه در این زمینه اتخاذ شده باشد.
وی با اشاره به پرکردن اوقات فراغت به شیوه صحیح خاطرنشان کرد: اوقات صحیح فراغت ،اوقاتی است که فرد نه‌تنها مجبور نیست آن را به اجبار انجام دهد بلکه از انجام آن لذت برده و موجب رشد و ارتقای شخصیتی افراد می‌شود، بنابراین در پرکردن اوقات فراغت صحیح باید هر دو جنبه یعنی رضایت بخشی و رشد و ارتقای شخصیتی افراد را در نظر داشته باشیم. این شیوه پرکردن اوقات فراغت، اوقات فراغت صحیح می‌باشد.
تاثیر بهینه‌سازی اوقات فراغت در کاهش آسیب‌های اجتماعی
این استاد دانشگاه، بهینه‌سازی اوقات فراغت در کاهش آسیب‌های اجتماعی را موثر خواند و خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه اوقات فراغت هم باید رضایت شخصی، لذت و هم مسیر رشد و اعتلای فکری و شخصیتی به دنبال داشته باشد اگر به طرز درست و صحیح مدیریت نشود آسیب‌های اجتماعی فراوانی را ایجاد می کند. چون اوقات فراغت پر می‌شود و انسان ذاتا نمی‌تواند وقت آزاد داشته باشد و در طول روز کاری انجام ندهد، شاید برای دو یا سه ساعت کاری نکنند ولی برای سه یا چهار ماه چنین چیزی امکان‌پذیر نیست.
این روانشناس ادامه داد: اگر نظام تربیتی و فرهنگی کشور ما در این زمینه اقدامات لازم را انجام ندهد قطعا این بی‌توجهی مسئولان زمینه‌ساز آسیب‌های اجتماعی از قبیل اعتیاد، بزهکاری، خشونت، طلاق و هزاران مشکل دیگر که نه‌تنها باعث تغییر مسیر زندگی فرد بلکه اطرافیان آن نیز می‌شود.
وی با اشاره به عواقب گشت و گذارهای جوانان و نوجوانان در محیط‌های وب و فضای مجازی اظهار کرد: گشت و گذار جوانان و نوجوانان در این محیط‌ها ضرورتا منفی نیست، زیرا این موضوع مقتضیات قرن بیست و یکم است و بخشی از ارتباطات، تعاملات، هم‌اندیشی‌ها و زمینه‌های رشد و ارتقای شخصی، فکری و فرهنگی افراد از طریق فضاهای مجازی صورت می‌گیرد. این امر اشکالی ندارد. مشکل زمانی پیش می‌آید که افراط در استفاده از فضاهای مجازی اینترنتی صورت گیرد زیرا در این حالت تعاملات اجتماعی چهره به چهره و رفت و آمدها که بر اساس تحقیقات صورت‌گرفته آرامش‌بخشی بیشتری دارند، کاهش یافته و اثرات منفی زیادی بر جای می‌گذارد.
افراط در فضای مجازی، موجب انزواجویی جوانان و نوجوانان می شود
یعقوبی در ادامه افزود: بنابراین افراط در پناه‌بردن به اینترنت، موجب انزواجویی و محدودشدن جوانان و نوجوانان به سرگرمی‌ها و افراد خاصی می‌شود که از گسترش تعاملات اجتماعی و رشد شخصیتی افراد جلوگیری می‌کند.
وی با بیان اینکه خانواده‌ها باید برای پرکردن اوقات فراغت فرزندان در کنار خودشان آنها را به تفریحات و سفرهای کوتاه‌مدت ببرند تا از عواقب ناشی از گشت و گذار در محیط‌های مجازی بکاهند، گفت: ممکن است جوانان و نوجوانان تمام سلایق و علایق ما را برای تفریحات و گذران اوقات فراغت خود نپذیرند ولی ایرادی ندارد چون این امر به دلیل شکاف نسلی است و فقط خانواده‌ها باید هوشمندی لازم را داشته باشند تا بتوانند میان سلایق و علایق خود و فرزندان‌شان آشتی ایجاد کنند.
وی با اشاره به اینکه جوانان در گذشته با اتکاء به خانواده نیازهای اساسی خود را تأمین می‌کردند که با آغاز دوره‌ی صنعتی، نهاد خانواده متحول و بخشی از کارکردهای آن به سایر نهادهای اجتماعی واگذار شد خاطر نشان کرد: به طوری که امروزه جوانان، دوره ی نوجوانی و جوانی خود را در دامان نهادهای مکمل و یا جایگزین فضاهای مجازی می گذرانند.
یعقوبی در ادامه خاطر نشان کرد: پیچیده شدن حیات اجتماعی در دنیای جدید، همراه با تقسیم کار و تخصصی‌شدن نقش‌های اجتماعی باعث شد جوانان برای پذیرش نقش‌های بزرگسالان دوره طولانی‌تری را به انتظار بگذرانند. این دوره‌ی گذار که هر روز ابعاد نوتر، گسترده‌تر و عمیق‌تری می‌یابد، شرایطی کاملاً جدید، متفاوت و حتی متعارض را در پیش روی جوانان، خانواده و دولت نهاده است؛ به نحوی که شناخت دقیق مسایل این دوران، شناساندن آن به جامعه و اتخاذ راهکارهای مناسب برای حل مسائل آنان در زمره‌ی دغدغه‌های ملی دولت‌ها و ملت‌ها درآمده است.
پایان پیام/
نظر شما