به گزارش خبرگزاری شبستان از گیلان، آیین های قدیمی هر شهر نمایانگر فرهنگ و تمدن آن منطقه در یک دوره از زمان است که بازگو کردن آن می تواند علاوه بر زنده کردن آیین‌های گذشته، الگویی برای نسل امروزی به ویژه نوجوان و جوان باشد. با وجود تکنولوژی‌های نوین در زندگی امروزه و آسایش و راحتی نسبت به دوره‌های گذشته، مردم با حسرت، رسوم و آیین‌های قدیمی ماه پربرکت رمضان را که امروز کمرنگ تر شده برای نسل امروزی بیان می‌کنند.
گیلانیان در گذشته‌های نه چندان دور با آیین‌ها و سنت‌های خاصی(دست کم هشت آئین ویژه)، به استقبال ماه رمضان می‌رفتند که امروزه جز دو الی سه رسم در برخی مناطق استان، این رسوم کمرنگ شده و یادآوری و تکرار آن برای نسل امروزی می‌تواند آنها را در برابر فرهنگ پوچ کشورهای غربی بیمه کند.
نظافت و خانه‌تکانی، خرید لوازم چایخوری و سفید کردن ظروف مسی، تهیه مایحتاج ماه مبارک رمضان، مراسم آشتی کنان، تشخیص و اعلام وقت سحر با بانگ خروس و ستارگان، افطاردهی و فرستادن سحری و افطاری، دوختن کیسه برکت، پیراهن سلامت و روسری بخت گشایی و دست آخر مراسم ویژه عید فطر از آیین‌هایی بودند که اجرای آنها در جای جای گیلان مرسوم بود.
گیل مردان و گیل زنان در طول سده‌های گذشته از غذاهای محلی مانند کشمش پلو، رشته پلو، کوکو سبزی، شیر برنج، رشته خشکار و گل پالوده در سفره سحری و غذاهایی چون حلوا، کشمش پلو، رشته پلو، کاکا و فیرنی بر سر سفره افطاری استفاده می‌کردند.
در برخی از مناطق گیلان برخی از مردم چند روز قبل از ماه رمضان علاوه بر تمیز کردن مساجد، منازل و شستشوی لباس‌ها و طهارت خود یک شب مانده به ماه رمضان به پیشواز می‌‌روند و آخرین روز ماه شعبان المعظم را روزه می‌‌گیرند که در اصطلاح محلی به آن"پیشاشو" می‌‌گویند.
محمد بشرا، پژوهشگر گیلانی با بیان اینکه مردم گیلان با گرفتن یک روز روزه قبل از آغاز ماه با عنوان پیشاشو به استقبال ماه رمضان می رفتند، گفت: بعد از تهیه مایحتاج ماه رمضان توسط مردان خانواده، زنان یک محله با گردهم آیی دوره‌ای، به پاک کردن این مواد می‌پرداختند و باور داشتند این عمل باعث می‌شود تا آنان در ثواب روزه کسانی که از این مواد خوراکی استفاده می‌کنند، سهیم شوند.
وی با اشاره به مراسم آشتی کنان به عنوان یکی دیگر از مراسمات استقبال ماه مبارک رمضان در گیلان تصریح کرد: این رسم هنوز در برخی نقاط گیلان از جمله ماسال و تالش به چشم می‌خورد در حالی که در گذشته تمام شهرها و روستاها این رسم را برگزار می‌کردند.
این پژوهشگر گیلان یبه تعیین وقت سحر در گیلان قدیم اشاره و بیان کرد: برخی از کوه نشینان گیلان چشم بر ستاره میزان یا ششه داشتند که مجموعه شش ستاره است که وقتی از شرق آسمان طلوع می کند، زمان بیداری است و چون یک سوم آسمان را طی کند غذا بر آتش می نهند و وقتی در افق مغرب غروب کرد دیگر باید دست از طعام خوردن بکشند که در هر دو مورد تقسیم سه گانه زمان قابل توجه است.
وی اضافه کرد: مردم گیلان با استفاده از روش‌های مختلف از جمله "ستاره شب " که به ستاره شام معروف است صدای شلیک تیر، صدای زنگ، آواز خروس که در اصطلاح محلی به آن سوکله سوم(خروس خوان) می‌‌گویند از خواب بیدار می‌‌شدند.
بشرا با اشاره به سحرخوانی مردان محل در گذشته‌های دور تصریح کرد: در بسیاری از مناطق گیلان در ماه رمضان مردان محل قرار می‌گذاشتند هرکس سحر زودتر بیدار شد، همسایه خود را بیدار کند و تا زمانی که صدایی از خانه نمی‌شنید به کوبیدن در ادامه می‌داد تا مطمئن شود صاحب خانه بیدار شده است.
این محقق و پژوهشگر گیلانی در رابطه با آئین افطاری دادن در مناطق مختلف گیلان، بیان کرد: هر خانواده‌ای با توجه به تمکن مالی خود علاوه بر پذیرایی از اقوام و دوستان خود در ماه رمضان و افطاری دادن، گزیده‌ای از افطار خود را در سینی‌های مسی با نام مجمعه قرار می‌داد و به مسجد می‌فرستاد تا مهمانان حاضر در مسجد افطار کنند که این رسم امروزه در لاهیجان و رضوانشهر هنوز پابرجاست.
پایان پیام/
نظر شما