به گزارش خبرگزاری شبستان، پروژه پژوهشی «بازتولید جهان فرهنگی بر اساس آموزه‌های اسلام» توسط سید حسین فخرزارع در موسسه صندوق حمایت از پژوهشگران وابسته به دفتر ریاست جمهوری از ابتدای سال جاری (1392) در حال انجام است. در قسمت‌هایی از بخش‌‌های نخست کتاب می‌خوانیم:
انسان معاصر در دنیای مدرن، زمانی که هویت خود را صرفا در دنیای مادی جستجو کرد و نظام اجتماعی‌اش را محروم از علم دینی و عقلی ناب ساخت و مبادی فرهنگی و فلسفی خاصی، او را بیش از پیش به دنیا وابسته کرد، نگرش او به محیط طبیعی و اجتماعی‌اش نیز دستخوش تحولات جدیدی شد.
در نظرگاه این انسان، دین اگر موضوع پراهمیتی برای او قلمداد شده، نه فی نفسه، بلکه به تبع تأثیراتی بوده که بر حیات اجتماعی می‌گذارده یا از آن می‌پذیرفته است و گستره مرزهای دین را در محدوده نهادی و سازمانی جستجو می‌کرده است. رد پای این تلقی نازل از دین و تأثیرات عمیق آن را در سطوح مختلف معرفتی می‌توان دید که از طرفی به تولید مبانی نظری خاص در یک نظام منطقی و فلسفه تحصلی منتهی شده و از دیگر سو جهان فرهنگی ویژه خود را تولید کرده که هنجارها و قواعد رفتاری مشهود در جامعه در پی دارد.
تولیدات عینی و ذهنی این نظام، صرفا به بخش مختصری از زندگی انسان توجه دارد، در حالی که نوع جهان فرهنگی که از منبع وحی قابل بازتولید است، نه فقط به پدیده‌ها و تغییرات و ارتباط تام آنها با کل تاریخ، بلکه با کل هستی واقف بوده و با توجه به واقعیات جهان هستی، به تفسیر و تبیین می‌پردازد.
در چنین تبیینی، انسان از نگرش‌های انسان‌گرایانه، شیء‌وارگی تمام هستی و صرفا مادی رها شده و در پی ترسیم حیات و دنیایی است که با اتکاء بر اصالت‌های فلسفی ناب و در روشی جامع بتواند رفتارهای جامعه را بر اساس قواعد ویژه‌ای تنظیم نماید که به موازات حیات دنیوی، سعادت اخروی خود را نیز کفایت کند.
به گزارش ایسکا، جهان فرهنگی مجموعه پدیده‌هایی را دربر می‌گیرد که در محدوده زندگی اجتماعی قرار دارد و ناظر به فرهنگ انسان‌ها است که با میل و اراده آنان سامان‌بندی شده است. در این جهان همه پدیده‌ها، فرآورده و محصول کنش‌های انسانی نیستند بلکه هر آنچه که با زندگی اجتماعی و فرهنگ او ارتباط داشته و برآیند میل و اراده و کنش‌های آموختنی او باشد که از راه آموزش، تربیت،آگاهی و شناخت مشترک، از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود، جهان فرهنگی گفته می‌شود.
بنابر این جهان فرهنگی به خاطر مرتبط بودن با اراده و امیال انسان، اخص از جهان اجتماعی است که اعم از کنش‌های انسانی و پیامدهای آن است. کشف و بازتولید چنین جهانی، با امعان نظر در آموزه‌های اسلام، که به مدعای خود، ارتباط انسجام یافته‌ای با دین و دنیای انسان دارد و همچنین توجه به چگونگی و مکانیسم‌های تولید این جهان، از مهم‌ترین دغدغه‌هایی است که این طرح دنبال می‌کند و به طور مسلم، بازنمایی و تبیین نحوه ایجاد و تولید ارزش‌ها، گرایش‌ها و هنجارهای اساسی جامعه که از مبدأ دستگاه بینشی و نظام معنایی نشأت می‌گیرد، از دیگر اهتمام‌های این بحث است.
پایان پیام/
نظر شما