به گزارش خبرنگار سیاست خارجی خبرگزاری شبستان، دولت احمدی نژاد فارغ از تمامی فعالیت های مثبتی که درطول دوران ریاست جمهوری اش انجام داد در عرصه بین الملل بسیار ضعیف عمل کرد و رکودی در روابط ایران پدید آورد.
در دوران 8 ساله حضور احمدی نژاد در نهاد ریاست جمهوری تنها دو سفر حاشیه ساز به کشورهای اروپایی سوئیس و ایتالیا، (فرانسه، انگلیس و آلمان اعضای گروه 1+5 هستند) دو سفر کوتاه و محدود و بی دستاورد به بزرگترین مشتری نفت ایران «چین» و تعداد بی شمار سفرهای خارجی به کشورهای بلاروس، عمان، الجزایر، سریلانکا، سودان و کشور های دیگری که پیدا کردن آنها روی نقشه حتی برای متخصصان روابط بین الملل نیز مشکل است مانند جزایر قمر، گامبیا و جیبوتی، گواهی بر این مدعا است. کشورهایی که وضعیت اقتصادی مناسبی ندارند تا بتوانند در این زمینه با ایران همکاری کنند و نقشی کلیدی نیز در معاملات جهانی برای حمایت و پشتیبانی از ایران ندارند.
احمدی نژاد در نخستین کنفرانس خبری پس از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری 84 گفت: خلیج فارس، خلیج صلح و دوستی است و توسعه روابط با کشورهای منطقه و عربی از اولویت‌های سیاست خارجه ما است اما در انتهای این سخنرانی حاصل برای جمهوری اسلامی چیزی نبود جز اینکه 17 کشور عرب در ماجرای جزایر سه گانه تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی، کشورمان را «اشغالگر» خواندند و بارها علیه ایران بیانیه دادند و سازمان ملل در خصوص جزایر سه گانه ایرانی نامه نوشتند. مراکش روابط خود را با ایران قطع کرد، عربستان سعودی اعلام کرد اعراب باید علیه ایران متحد شوند. امارات ادعای خود را مبنی بر مالکیت جزایر سه گانه با گستاخی بیشتری اکنون اعلام می کند.
رییس قوه مجریه ایران در اسفند 85 با ادبیاتی که تنها در دولت نهم و دهم دیده شد خطاب به شورای امنیت گفت: قطع نامه های شورای امنیت کاغذ پاره هستند و آنقدر قطع نامه بدهید تا قطع نامه دانتان پاره شود. در نتیجه این اقدام تحریم ها شدت گرفت و رییس جمهور احمدی نژاد در مجلس گفت: کاهش سرعت رشد کشور، اختلال در منابع درآمدی، برهم خوردن ترازها، فشار بر روی مردم، ایجاد نوسانات قیمتی و افزایش خارج از قاعده مشکلات به وسیله تحریم‌هاست که به مردمی که درآمد ثابت دارند فشار می‌‌آورد و اخلال در تجارت خارجی و فاصله طبقاتی باعث می‌شود تا فعالیت‌های کاذب رشد کند و تولید وابسته به درآمد ارزی دچار مشکل شود. وی همچنین در کنفرانس خبری در جمع خبرنگاران گفت: نوسانات و مشکلات اقتصادی کنونی در نتیجه تحریم ها است.
در آذرماه 88 رییس جمهور وقت گفت: دولت در مطالبه خسارات وارده به ملت ایران در طول جنگ دوم جهانی جدی است و تا آخرین ریال این خسارت‌ها را از قدرت‌های زورگو طلبکار است. وی همچنین افزود: ما ملتی نیستیم که حرف تبلیغاتی بزنیم، اگر امروز می‌گوییم که تمام خسارت جنگ دوم جهانی را از شما می‌گیریم، بدانید که پای آن ایستاده‌ایم و تا ریال آخر آن را خواهیم گرفت.
حاصل این مطالبه و این وعده تنها با انتشار مجموعه پنج جلدی' اسنادی از اشغال ایران در جنگ جهانی دوم' توسط مرکز پژوهش، سنجش و اسناد ریاست جمهوری همراه بودو نتیجه دیگری درپی نداشت.
در جشنواره دستاوردهای علمی و فناوری ستاد توسعه فناوری انرژی های نو رییس جمهور ایران گفت: اتفاقات عظیمی در کشور رخ داده است و در این راستا باید خودمان را باور کنیم تا بتوانیم مدیریت جهان را در دست بگیریم. بیش از 100 سیاستمدار دنیا در گفتگو با من این توقع را (مدیریت جهان) بیان کردند و آنها می‌گویند ایران پتانسیل مدیریت جهان را دارد.
نتیجه این مدیریت جهانی این شد که احمدی نژاد در دوران هشت سال حضور در پاستور شعار به دست گرفتن مدیریت بر جهان را در حالی سر داد و بر آن تاکید داشت که روابطی مطوبی با کشورهای مهم دنیا نداشت.
در اولین حضور احمدی نژاد در سازمان ملل وی آمادگی تهران برای صدور سوخت هسته ای به کشور های دیگر به ویژه کشور های مسلمان را اعلام کرد واین وعده و شعار احمدی نژاد نیز تاکنون محقق نشده است.
احمدی نژاد در اردیبهشت 1386 در سفر به امارات متحده عربی آمادگی دستگاه دیپلماسی برای احداث سفارتخانه در مصر را اعلام کرد و افزود: عقیده داریم مردم این کشور سرمایه ای برای دنیای اسلام هستند و رابطه بین ایران ومصر به نفع صلح و امنیت جهانی است. اظهارات گرم رییس جمهور با واکنش سرد مقامات مصری روبه رو شد وتا این لحظه ایران سفارتی در مصر ندارد.
آخرین شعار دولت نهم و دهم که در حسرت تحقق ماند در جمع مردم ارومیه مطرح شد.احمدی نژاد در این سخنان گفت: بدخواهان بدانند که ملت ایران ظرف 3 تا 4 ماه بر تمام تحریم‌ها و گرانی‌ها غلبه خواهد کرد.
این وعده احمدی نژاد در حالی بیان شد که طی ماه های منتهی به دوران هشت سال ریاست وی بر دولت نیز همچنان شاهد اعمال تحریم های یک جانبه غرب علیه ایران هستیم.
ارزیابی کارشناسان از سیاست خارجی دولت نهم و دهم
به هر حال اقدامات احمدی نژاد نظرات متفاوتی را در بین سیاسیون ایجاد کرد؛ اسماعیل کوثری، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نهم درخصوص نقاط قوت و ضعف سیاست خارجی دولتهای نهم و دهم گفت: آقای احمدی نژاد در دولت نهم سیاست خارجی خود را بسیار قوی شروع کرد.
وی با بیان اینکه قوتهای سیاست خارجی دولت نهم با ضعف دولت دهم از میان رفت، افزود: دولت دهم در پایان عملکرد خود نتوانست سیاست های خود را به نتیجه برساند و باعث شد که اقدامات دولت نهم نیز پاک شود.
کوثری همچنین خاطرنشان کرد: عملکرد ضعیف دولت دهم در سیاست خارجی موجب شد تا نکات مثبت هر دو دولت نادیده شود.
حمیدرضا ترقی، معاون بین‌الملل حزب مؤتلفه اسلامی نیز در خصوص نقاط ضعف و قوت دولت نهم و دهم در سیاست خارجی گفت: در دولت دهم متأسفانه برخی ماجراجویی‌های جهانی، سفرها و اظهارنظرهای شتاب‌زده موجب شد اشکالات اساسی به وجود آید.
وی ضعف دیگر این دولت‌ها در سیاست خارجی را عدم استفاده از ظرفیت‌های سیاسی موجود کشور در دیپلماسی عمومی و پیگیری اهداف بین‌المللی ایران دانست و افزود: برنامه‌های سیاست خارجی در دولت نهم و دهم به وزارت خارجه و سفرهای خود رییس‌جمهور محدود می‌شود در حالی که اتحادیه‌های مختلفی مانند اتحادیه احزاب سیاسی آسیا یا آیپک در منطقه موجود هستند که مهم‌ترین مسایل سیاسی و رویکردهای دیپلماسی را تصمیم‌گیری میکنند و با ایجاد ارتباط بین احزاب داخلی ایران با این اتحادیه اقدامات راهبردی بیشتری در حوزه سیاست خارجی صورت می‌گیرد.
ترقی همچنین ظرفیت جنبش عدم تعهد را یک ظرفیت بسیار بالا برای ایجاد ارتباط بیشتر خواند و خاطرنشان کرد: متأسفانه در دولت دهم سیاست خارجی و تعامل ایران با کشورهای عضو جنبش عدم تعهد تنها با سفر مقامات ما صورت می‌گرفت و اگر ظرفیت‌ها برای ایجاد هم‌گرایی با این کشورها بیشتر استفاده می‌شد ایران می‌توانست به اهداف سیاسی خود نزدیک‌تر شود.
وی در خصوص نگرش کشورهای غربی نسبت به ایران اظهار داشت: غربی‌ها قطع شبکه‌های انرژی، رادیویی و تلویزیونی را می‌خواهند و تلاش میکنند پیام ما به جهان نرسد و این در صورتی است که ما می‌توانیم با یک دیپلماسی عمومی برگرفته از بخش‌های خصوصی کشور پیام خودمان را راحت‌تر به گوش جهانیان برسانیم.
ترقی در این مورد چین را مثال زد و افزود: کشوری مانند چین بالغ بر 600 هیئت سیاسی را سالانه جابجا می‌کند و این دیپلماسی است که می‌تواند چنین قدرتی را به چین بدهد و او را به قدرت اول آسیا تبدیل کند.
معاون بین‌الملل حزب مؤتلفه اسلامی با تأکید بر این نکته که نگاه به خارج و منطقه باید به جهان اسلام، اروپا، غرب و شرق باشد، تصریح کرد: مهم این است که در این نگاه به دنبال تبدیل آسیا به قدرت اول جهان باشیم.
به هر حال وضع فعلی کشور ما درحوزه بین الملل خوب نیست و امیدهابراین است که فعالیت های خوب دولت نهم و دهم در ادره امورسیاست داخلی ادامه پیداکرده و دولت جدید در رفع مسائل موجود و ایجاد روابط با کشورهای همسایه و کشورهایی که منافع جمهوری اسلامی را تامین میکنند بکوشد.
پایان پیام/
نظر شما