به گزارش خبرگزاری شبستان، کتاب حاضر در پنج فصل سعی در بیان این اصل دارد که مصرف صحیح از نگاه اسلام پاسخ عاقلانه به نیازهای واقعی است، آن هم با هدف رسیدن به کمال نه لذت.
فصل نخست کتاب، جایگاه مصرف در نگاه دینی را مشخص کرده است. در این فصل مفهوم مصرف بیان و در تطابق با آموزههای دینی و قرآنی نقد شده است. جایگاه مصرف در نگاه دینی، اهداف و انگیزههای مصرف، رفتارها برخاسته از باورها، تلاش برای سازگاری رفتارها و باورها، ضرورت دستیابی به الگوی زندگی، مصرف گرایی؛ الگوی زندگی در عصر حاضر و آموزههای اصیل دینی، تنها راه بازگشت به الگوی مصرف صحیح، محورهای موضوعات مطرح شده در فصل نخست کتاباند.
در این فصل نویسندگان کتاب در تبیین موضوع «آموزههای اصیل دینی، تنها راه بازگشت به الگوی مصرف صحیح» نوشتهاند: «برای غلبه بر فرهنگ مصرفگرایی، راهی به جز بازگشت به آموزههای اصیل دینی نیست.»
فصل دوم به مبانی جهانبینی و انسانشناختی الگوی مصرف اختصاص دارد. در این فصل رابطه خداوند با جهان و انسان و همچنین مبانی انسانشناختی مطرح و بررسی شدهاند. درباره موضوع رابطه خداوند با جهان و انسان به سه نوع رابطه خالقیت، ربوبیت و مالکیت در تبیین الگوی مصرف صحیح، در این فصل اشاره شده است.
نویسندگان کتاب محور بحث در سومین فصل را به اصول و شاخصههای مصرف صحیح اختصاص دادهاند. در این فصل اصول و شاخصههای مصرف صحیح و کارآمد برگرفته از آموزههای دینی در دو بحث اصول مصرف عمومی و اصول حاکم بر الگوهای مصرفی ویژه ارایه میشوند. همچنین مفهومشناسی نیاز بررسی شده و سطوح مختلف در تامین نیازهای مادی، سطح مطلوب تامین نیازها، دیدگاه فقیهان، اصل تقدیر معیشت، شرایط اقتصادی جامعه و عموم مردم، جایگاه، گستره و معیارهای اعتدال در مصرف، اصل الگوناپذیری از بیگانگان، اصل الگوناپذیری از مترفان و مسرفان، ممنوعیت مصرف به هدف خودنمایی و فخرفروشی، اصل سادهزیستی و مفهوم صحیح سادهزیستی، مهمترین مباحثیاند که در این بخش از کتاب از سوی مولفان مطرح و به بحث گذاشته شدهاند.
تبیین الگوی مصرف صحیح، موضوع محوری فصل چهارم کتاب است. در این فصل الگوهای مصرف درست بهصورت موضوعی در زمینههای مختلف مطرح میشود. تغذیه، پوشاک، هزینههای ازدواج و خانواده، مسکن، وسیله نقلیه، آرایش و زیبایی، حاملهای انرژی، مصارف بهداشتی و درمانی، مصارف عبادی و اخلاقی، مصارف تفریحی و پسانداز و سرمایهگذاری موضوعاتیاند که در این فصل درباره الگوی صحیح مصرف تبیین شدهاند.
فصل پایانی کتاب مصرف صحیح از نگاه اسلام به آسیبشناسی مصرف پرداخته است. مباحث این فصل در سه گفتار با موضوع کالاها و خدمات ممنوع، نفی اسراف و تبذیر و همچنین اتراف (رفاهزدگی و مصرفگرایی) تدوین شدهاند.
به عقیده نویسندگان کتاب، یکی از آسیبهای مهم مصرف، اسراف و زیادهروی است که پیامدهای منفی و گاه خطرناکی چه در بعد اقتصادی و چه در بعد اخلاقی و ارزشی دارد.
در بخشی از مقدمه کتاب درباره مصرف صحیح آورده شده است: «برای دست یافتن به مصرف صحیح در چنین زمینی نیازمند حفظ و بازسازی باورهای پیشین و پذیرش الگوهای جدید و مطابق با دین هستیم. ارایه الگوهای دینی و مطابق با شرایط زمانه از تضعیف باورها جلوگیری مینماید و در اصلاح الگوی مصرف نقش بهسزایی دارد. از این رو، بازخوانی آموزههای دینی و ارایه مناسب آن زمینهای است برای بازنگری در نوع مصرفهای ناصحیح موجود.»
چاپ نخست کتاب مصرف صحیح از نگاه اسلام با شمارگان یکهزار نسخه، در 336 صفحه و به بهای 10 هزار تومان از سوی موسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی منتشر شده است.
در تدوین این اثر علاوه بر حجتالاسلام دکتر جواد ایروانی، استادیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی و علی جلائیان اکبرنیا، پژوهشگر دانشگاه علوم اسلامی رضوی، چند استاد دیگر به نامهای داود حیدری، عضو هیات علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی، رضا وطندوست، پژوهشگر بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی و دکتر سیدجعفر علوی، استادیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی نیز مشارکت داشتند.
پیش از این هم از حجتالاسلام دکتر جواد ایروانی، استادیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی، کتاب «آشنایی با اقتصاد اسلامی» با هدف آشنا ساختن مخاطب با اقتصاد اسلامی با توجه به آموزههای دینی، از سوی موسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی منتشر شده بود.
پایان پیام/
نظر شما