حجتالاسلام احمد مبلغی، رییس دانشگاه مذاهب اسلامی در رابطه با جایگاه اعتکاف در آموزههای اسلام به خبرنگار شبستان گفت: صرفنظر از عمل اعتکاف، در حرکت عادی در مسیر زندگی گاه تراکم اشتغال به وضعیت زندگی موجب میشود انسان از حقایق و امور لازمی غفلت ورزد و یا از کنار امور مهمی به سرعت عبور کرده و فضا و فرصتی برای تامل در اموری را که نیازمند تحلیل و تأمل هستند، به دلیل اشتغال متراکم نداشته باشد. لذا در همین زندگی عادی نیز راهکار و را ه چاره آن است که از فرصت تأمل و درنگ بهره جوید تا آن حقیقت مغفولمانده و یا امور نیازمند به تحلیل و فهم محتواییتر، از طریق این تأمل و درنگ مورد توجه قرار گرفته و در فضای ذهن انسان بروز و ظهور پیدا کنند.
وی افزود: ماهیت اعتکاف، ماهیتی دینی است اما درونمایه آن، عبارتست از استفاده از ابزار «درنگ و تأمل» برای به خود آمدن، غفلت زدایی و تفکر نسبت به مسیر زندگی مادی و از آنجا به خدا نقبزدن و دل را مصفا کردن همراه با یادآوری گناهان و تبریجستن از آنها. منتهی با جهتگیریهای معنوی و سازوکارهای معنویتبخش و روحبخش.
انسان امروز و زندگی مادی منهای خدا
حجتالاسلام مبلغی تصریح کرد: اعتکاف از ماده «عکف» گرفته شده و این ماده به معنای تأمل، تمرکز و درنگ میباشد، بنابراین اعتکاف یعنی درنگی باید! تا انسان فرورفته در زندگی مادی و بیتوجه به واقعیتهای مربوط به سرنوشت و حیات خود، در این درنگ به خود بیاید.
رییس دانشگاه مذاهب اسلامی با اشاره به اینکه اعتکاف امری تأسیسی در دین اسلام نیست، افزود: اعتکاف از سوی اسلام تأسیس نشده است بلکه از دیرزمان که دینی سماوی در میان مردم بوده اعتکاف نیز وجود داشته است، البته شکل و شمایل اعتکاف و نوع آن متفاوت بوده چرا که اعتکافی که در اسلام تعبیه شده دقیقا در متن زندگی اجتماعی است و اسلام با همه قدرت و قوت خواهان آنست که انسان زندگی اجتماعی داشته و رهبانیت و ترک دنیا را مبنای حرکت خود قرار ندهد. بلکه در عین حال با سازوکارهایی از جمله اعتکاف و از طریق تزریق معنویت متراکم به زندگی میخواهد تا آن زندگی مادی اجتماعی با قوت ادامه پیدا کرده و علاوه بر آن انسان از آسیبها و گزندهای افتادن در یک وضعیت مادی منهای خدا و غفلت از آخرت و سرنوشت واقعی خود که در آخرت رقم میخورد، برهد.
اعتکاف صرفا یک درنگ جسمی نیست!
حجتالاسلام مبلغی یادآور شد: این رهایی از طریق اعتکاف حاصل میشود و قالب اعتکاف نیز همسو، همسان و سازگار با تعریف لغوی اعتکاف (بمعنای درنگ و تأمل) میباشد چرا که فرد معتکف در گوشهای از مسجد که کانون ذکر خداست جای گرفته و از رفتن به فضای اجتماع و زندگی اجتماعی سر باز میزند. حتی به این مقدار که در فضاها و حرکتهای اجتماعی و فضای کسب و کار حاضر نشود، اکتفا نمیکند بلکه روزه نیز میگیرد و این روزه بمعنای اجتناب از خوردنیها و آشامیدنی هایی است که آنها نیز برای انسان، سرگرمی ایجاد میکند. علاوه بر این معتکف باز به این دسته از امور به اصطلاح رفع موانع از این سنخ، نیز اکتفا نمی کند و به عبادات و کارهایی که به عنوان ارزش افزوده در فضای اعتکاف مطرح هستند مانند قرآن، نماز، توجه و ذکر خدا اشتغال میورزد.
این کارشناس علوم دینی تصریح کرد: اعتکاف اگر نگوییم یک فرصت بی نظیر، اما یک فرصت کم نظیر در نوع خود برای انسان است. انسانی که موظف است هم زندگی اجتماعی داشته باشد و هم این زندگی اجتماعی را به خدا گره بزند، بنابراین اگر به ماهیت، محتوا و ابعاد اعتکاف توجه شود و این درنگ در مسجد، صرفا درنگ جسمی نباشد بلکه یک درنگ ذهنی، فکری و روحی با آن درآمیخته شود این تأمل، ذهن و دل انسان را به سمت خدا منتقل میکند و فلسفه و مبنای اعتکاف نیز همین است.
پایان پیام/
نظر شما