همه چیز درباره لزوم رعایت اخلاق انتخاباتی

خبرگزاری شبستان: نیک می دانیم که به فاصله کمتر از یکماه انتخاباتی در پیش رو داریم که به گفته بسیاری از تحلیلگران به دلیل شرایط داخلی و منطقه ای اهمیت و حساسیت افزون تری نسبت به انتخابات گذشته دارد و این امر بیش از هر چیزی ضرورت رعایت سویه های اخلاقی فعالیت و رقابت انتخاباتی را به میان می آورد و هر چه به زمان آغاز تبلیغات رسمی نزدیک می شویم بیش از پیش رعایت مطلوبیت های اخلاقی از سوی فعالان انتخاباتی می تواند زمینه برگزاری مطلوب انتخابات را فراهم آورد.
اصولا کنش سیاسی و رقا‌بت ‌های برخاسته از آن، فرد و گروه را بر آن می دارد تا با برگزیدن ابزارهای مختلف به هدف های سیاسی خود دست یابد ولی برای این کنش می توان سویه اخلاقی ای در نظر گرفت که محدودیت هایی برای رقا‌بت های سیاسی پدید می‌آورد و فعال سیاسی را یاری می دهد تا در راه همخوان کردن امر سیاسی با امر اخلاقی گام بردارد. چرا که انتخابات نیز مانند سایر افعال سیاسی در فضایی رقابتی و چالش برانگیز برگزار می شود و هر جناح یا نامزدی در پی آن خواهد شد تا از رهگذر انتخابات به هدف های سیاسی خود دست یابد و برای این منظور راهکارهای سیاسی متفاوتی را برگزیند که چه بسا به حذف و یا تخریب رقیبان سیاسی خود بیانجامد. ولی آنچه باید به دیده گرفت آن است که هر کنش سیاسی و اجتماعی، از جمله انتخابات، جوانبی اخلاقی دارد که دایره‌ی گزینش های کنشگر انتخاباتی را محدود می‌کند. این سویه هنجارین رقابت های انتخاباتی را می توان اخلاق انتخاباتی نام گذاشت که به منظور همخوان کردن امر سیاسی به امر مطلوب اخلاقی محدودیت هایی برای رفتار فعال عرصه انتخابات پدید می‌آورد.
باید در نظر داشت که اخلاق انتخاباتی تنها به رقابت های انتخاباتی که در بردارنده مطلوبیت های رفتاری انتخاب شوندگان است، بسنده نمی‌شود. بنابراین بهتر است که جدای اخلاق انتخاباتیِ مربوط به انتخاب-شوندگان، که به اخلاق رقا‌بت های انتخاباتی اختصاص می‌یابد، مطلوبیت های اخلاقی برای انتخاب¬کنندگان یا رأی دهندگان و همچنین برگزار کنندگان انتخابات را نیز برشماریم. در خصوص اخلاق انتخابات، مربوط به انتخاب¬کنندگان باید بگوییم که مشارکت در انتخابات براساس ارزش های سیاسیِ ما، به خودیِ خود امری نیک شمرده می شود و جدا از اینکه واجدین شرایط برای شرکت در انتخابات به مثابه خیر اخلاقی برانگیخته می شوند باید با به دست دادن هنجارهای نیکو آنها را نسبت به برگزیدن نامزدهای انتخاباتی نیکو و مطلوب یاری داد.
سویه سوم اخلاق انتخاباتی که ویژه برگزار کنندگان انتخابات است، بیش از هر چیز بر به دیده گرفتن دو هنجار قانونمداری و امانتداری از سوی برگزار کنندگان توجه دارد و آن ها را نسبت به رعایت هنجارهای مربوط به برگزاری مطلوب انتخابات برمی‌انگیزد. به دیگر سخن کنشگران انتخاباتی را در سه سطح انتخاب شوندگان، انتخاب کنندگان و برگزار کنندگان یاری دهد تا در راه همخوان کردن رفتار سیاسی خود با امر نیک اخلاقی گام بردارند؟ در ادامه و در یادداشته های بعدی به تفصیل ،ابعاد مختلف اخلاق انتخاباتی را مورد واکاوی قرار خواهیم داد...
نویسنده: اقدس اقبال
پایان پیام/