به گزارش خبرگزاری شبستان از تبریز، رئیس موسسه مطالعات علوم اسلامی و انسانی (سه علامه)، در نشست حافظ پژوهان در دانشگاه تبریز، درخصوص ابعاد مختلف شعر حافظ، گفت: شعر و کلام حافظ هنوز شکافته نشده است؛ چرا که با علم به یک رشته خاص نمی توان حافظ شناسی کرد، شناختن عمق معنای شعر حافظ نیاز به متخصصان حاذق و آشنا به امور کلی دارد.
حجت الاسلام عباس عباسزاده، محتوای شعر حافظ را برگرفته از متون عالی قرآن و اسلام ذکر کرد و افزود: شعر در جهان بینی اسلامی جایگاه ویژه ای دارد؛ چرا که محور هنر و شعر اسلامی، خداست.
وی اضافه کرد: حافظ نیز با تاکید بر این امر ارتباطی میان عالم ماوراء و عقل ایجاد کرده و آن را درقالب لفظ و واژه به رشته تحریر درآورده است تا مخاطب را نیز در سیر صعودی و عرفانی خویش همراه کند.
رئیس موسسه مطالعات علوم اسلامی و انسانی، ادامه داد: شعر دارای یک قالب و تکنیک است که نیاز به تمرین و یادگیری دارد؛ اما محتوای شعر امری قدسی و آسمانی است که شاعر بایستی بکوشد تا الفاظ زمینی را به متون قدسی اسلامی برساند.
وی با بیان اینکه خدمات شعرا و عرفا به این سرزمین، کمتر از خدمت فاتحان و سربازان اسلام نیست، خاطرنشان کرد: شعرا و عرفا رسالت سربازان اسلام و اولیاء الهی را تکمیل کرده و جان فشانی های آنان را با زبانی دل نشین به گوش جهانیان رساندند.
حجت الاسلام عباسزاده، برگزاری چنین نشست هایی در کنار نشر کتاب و اجرای طرح های پژوهشی را از جمله اهداف موسسه مطالعات علوم اسلامی و انسانی برشمرد و تصریح کرد: پرداختن به این امور و مسائل بین رشته ای که مورد حمایت دانشکده ها نیست، در اولویت برنامه های این موسسه قرار دارد.
عقل گرایی، شاخصه اصلی نظام فکری حافظ
مدیرگروه ادبیات دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، در این نشست، نظام رندی در شعر حافظ را هم تراز با نظام روشنفکری عنوان کرد و گفت: انسان گرایی، یعنی توجه به مردم و ستیز با مردم فریبان؛ توجه به بعد انسانیت بشر و نقد خردمندانه اعمال او از اعتقادات دینی تا مسائل اجتماعی، یکی از ارکان نظام رندی یا روشنفکری حافظ است.
اصغر دادبه، سه حوزه جذاب و محوری در اشعار حافظ را انسان گرایی، عقلانیت و نقد ناروایی ها برشمرد و اضافه کرد: اکثر نقدهای حافظ بر رواج بی اخلاقی و ظلم و فساد حاکم برجامعه است.
وی با بیان اینکه عقل گرایی از مهمترین شاخصه های نظام فکری حافظ است، افزود: به اعتقاد یونانی ها نهایت حرکت و تعالی عقل تا مرحله برهان است، اما در سنت اسلامی، عقل غیر از برهان باید هنر شهود و تهذیب را نیز داشته باشد؛ حافظ نیز با استعانت از این امر در اشعار خویش علاوه بر زبان استدلال، با شهود و یقیین سخن می گوید.
وی شباهت جدی بین نظام روشنفکری و نظام رندی حافظ را در اصولی همچون نقد خردمندانه دانست.
کتاب «حافظ، زندگی و اندیشه» از منابع مهم حافظ شناسی است
همچنین در این نشست، مدیر بخش ادبیات دانشنامه ایران نیز به جنبه های مختلف شعر حافظ اشاره کرد و با معرفی کتاب «حافظ، زندگی و اندیشه»، اظهار کرد: به اعتقاد اکثر حافظ شناسان، یکی از مهمترین منابعی که در باب حافظ شناسی تالیف شده همین کتاب حاضر است.
علی میرانصاری برنامه جامع سازمان را رونمایی این کتاب در مراکز علمی و پژوهشی عنوان کرد و آن را از لحاظ بیان زندگی، ابعاد شعر و افکار و اندیشه حافظ، کم نظیر دانست.
کتاب«حافظ، زندگی و اندیشه»؛ حاصل اندیشه 24 حافظ شناس
در ادامه این نشست، مصحح دیوان حافظ، ضمن معرفی کتاب «حافظ، زندگی و اندیشه» گفت: کتاب حاضر، حاصل اندیشه 24 نفر از حافظ شناسان است که دارای 24 مقاله و 11 بخش است و تصاویر کم نظیر موجود در این کتاب از ویژگی ها و مزایای آن به شمار می رود.
رشید عیوضی، بخش های مختلف این کتاب را شامل: مکتب حافظ، رویکرد قرآنی حافظ، حافظ و موسیقی، سبک حافظ، نمودهای اجتماعی و فرهنگی در شعر حافظ، حافظ در نگاه جهان، حافظ و هنر، نسخه ها و شرح های حافظ، آرامگاه حافظ و فال حافظ عنوان کرد.
عیوضی بهترین اشعار حافظ را اشعار رندانه دانست و بیان داشت: مکتب حافظ مکتب رندی است و به همین دلیل در کتاب «حافظ، زندگی و اندیشه» به این مسئله توجه ویژه ای شده؛ به گونه ای که زبان و خرد رندانه را از لحاظ عاشقانه، عارفانه، اجتماعی و روانشناسی مورد بررسی قرار داده است.
گفتنی است در این نشست کتاب «حافظ، زندگی و اندیشه» تالیف اصغر دادبه، معرفی شده و مورد نقد و بررسی کارشناسان و حافظ شناسان قرار گرفت.
پایان پیام/
نظر شما