حجت‌الاسلام والمسلمین محمدهادی یوسفی غروی، عضو کمیته علمی، تخصصی تاریخ در مدارج حوزوی در رابطه با آیین ها و سنت هایی که مبنای دینی ندارند به ویژه چهارشنبه سوری به خبرنگار شبستان گفت: در متون تاریخی حتی یک متن مستند تاریخی که اعلام کند در فلان سال یا در فلان جا در شب چهارشنبه آتش روشن می‌کرده‌اند، وجود ندارد و در سال‌شمار‌های تاریخ هجری چنین چیزی نیست.
وی افزود: ارتباط چهارشنبه سوری با قیام مختار نیز که در میان برخی ها به آن پرداخته می شود، تنها یک احتمال ضعیف است که عده‌ای به دنبال ایجاد چنین ارتباطی هستند، اما هیچ سند و مصدر معتبر یا حتی غیرمعتبر در این زمینه وجود ندارد.
حجت‌الاسلام یوسفی غروی درباره تاریخچه و منشأ پیدایش چنین مراسمی در ایران گفت: اصل چهارشنبه سوری در واقع فرصت و مناسبتی بوده برای بازی و سرگرمی کودکان، در گذشته زنان و بانوان ایرانی در روزهای پایانی اسفند، ضمن خانه‌تکانی، باقی مانده هیزم‌هایی را که در زمستان برای گرم کردن خانه از آنها استفاده می‌کردند، بیرون می‌ریختند و یا در اختیار کودکان قرار می‌دادند تا برای بازی و سرگرمی از این هیزم‌ها استفاده کنند.
وی با اشاره به اینکه در گذشته پیرمردان و افرادی که اطلاعات کامل و کافی نسبت به تاریخ ملی ما داشتند در مناسبت‌های نوروزی در رادیو و تلویزیون راجع به این موضوع صحبت کرده و مسایل را کامل و جامع برای مردم بیان می‌کردند، گفت: در گذشته وسیله‌ای برای روشن کردن آتش در دسترس نبوده است و اگر در خانه‌ای آتش، خاموش می‌شد باید با یک تکه هیزم از خانه همسایه آتش می‌آوردند، لذا سعی می‌کردند که آتش‌ها خاموش نشوند و اسباب دردسر فراهم نکنند و همیشه تا آخر زمستان روشن بماند و در پایان زمستان، این آتش و هیزم‌های باقی مانده را به کودکان می‌سپردند تا به بازی و سرگرمی بپردازند.
حجت‌الاسلام یوسفی غروی افزود: با توجه به این سابقه، می‌توان نتیجه گرفت که چهارشنبه سوری در واقع یک بخشی از خانه‌تکانی مردم آن زمان بوده و امروز به عنوان یک آیین که مبنای دینی درستی نیز ندارد در میان افراد جامعه باقی مانده است.
عضو کمیته علمی، تخصصی تاریخ در مدارج حوزوی در رابطه با احتمال ارتباط چهارشنبه سوری با آیین زرتشت و آتش‌پرستان گفت: بین این دو مطلب ارتباطی مستقیمی وجود ندارد جز اینکه آتش‌پرستان به این موضوع دامن زده و اجرای آن را مورد حمایت و تشویق قرار داده اند بخصوص که این موضوع با مبنای تقدیس آنها از آتش هم سازگار بود.
وی افزود: در دوران پهلوی نیز اشخاصی چون فرح پهلوی به بهانه احیای سنت‌های ملی به این موضوع دامن می‌‌زدند. فرح از یک طرف با چادر توری به زیارت امام رضا (ع) می‌رفت و شمع روشن می‌کرد و از طرفی هم به آتشکده یزد می‌رفت و بر طبق گفته‌های موبد گبر و آتش‌پرست آنجا تمام اعمال را انجام می‌داد.
این استاد و پژوهشگر تاریخ افزود: امروز متأسفانه چهارشنبه سوری جنبه شبه عبادی هم پیدا کرده، مردم آتش را مخاطب قرار داده و اشعاری می‌خوانند که "زردی من از تو، سرخی تو از من" گویا آتش مانند الهه‌ای تصور می‌شود که قدرت شنیدن و درک سخنان آنها را دارد.
حجت‌الاسلام غروی افزود: امروز افراد متدین و مؤمن جامعه ما به دنبال چنین مراسم‌ها و آداب و رسوم خرافی نیستند بلکه غالبا عوام مردم و کسانی که از اعتقادات دینی محکم و استواری برخوردار نیستند چنین موضوعاتی را دنبال می‌کنند و در این بین کسانی که دل خوشی از انقلاب و اسلام ندارند به بهانه احیا و حفظ سنت‌های ملی اما در اصل برای دهن‌کجی به انقلاب به این رفتار دامن زده و از آن حمایت می‌کنند.
وی یادآور شد: دلیل رواج این کار این است که در گذشته بخشی از خانه‌تکانی ایرانیان بوده همچنان‌که کرسی‌ها را جمع می‌کردند و فرش‌ها را به خاطر تغییر رنگ حاصل از زغال و کرسی شست‌وشو می‌کردند، همان‌طور هم هیزم‌ها و آتش‌های خانه را بیرون می‌ریختند.
پایان پیام/
نظر شما