خبرگزاری شبستان: از پنج آیة آغازین جزء بیست‌ودوم از صفحة 422 ، چهارآیة نخست، به‌دنبال سه‌آیة پایانی صفحة قبل، موقعیّت زنان پیامبر(ص) را در برابرکارهای نیک و بد، و همچنین، مسؤولیّت سنگین‌آنان‌را بیان می‌کنند.
در بین این‌آیات، به میانة آیة 33 بر می‌خوریم‌که می‌فرماید: «إنَّما یُریدُ الله لِیُذهِبَ عَنکُمُ الرِّجسَ أهلَ البَیت وَ یُطَهِّرَکُم تَطهیرا»؛ «خداوند می‌خواهد پلیدی و ناپاکی را تنها از شما اهل بیت نبوّت دورکند و شما را کاملاً پاک سازد».
در حقیقت، این‌آیة شریفه، دلالت قطعی دارد بر این‌که‌گروهی وجود دارند به‌نام «أهل‌البیت»که دارای مقام عصمت می‌باشند و ساحت اقدسشان، به‌تطهیر خدا، مطهّر از هرگونه رِجس و پلیدی است. امّا مطلب عمده‌ای‌که در این‌آیه روی آن باید تحقیق و تدبّرکرد، این‌که مقصود از «أهلَ‌البَیت» در این‌آیة شریفه‌کیانند؟
اگرچه، «بَیت» درآیه، به‌صورت مطلق‌آمده، امّا به‌قرینة آیات قبل و بعد، منظور، بیت و خانة پیامبراکرم(ص) است و لذا به‌اتّفاق همة مفسّران و علمای اسلام، اعمّ از شیعه و سنّی، مقصود از «أهلَ‌البَیت»، اهل‌بیت پیامبر(ص) است.
امّا این‌که مقصود از اهل‌بیت پیامبر(ص) در این‌آیه، چه اشخاصی هستند؟ در میان مفسّران اختلاف است!
آقایان مفسّران از اهل تسنّن،آن‌را منحصر در همسران پیامبر دانسته‌اند و دلیلشان این‌است‌که‌آیات قبل و بعد این‌آیه، دربارة همسران پیامبر سخن می‌گویند و طبعاً این‌آیه هم‌که در لابه‌لای‌آنها قرارگرفته، مربوط به اَزواج نبی خواهد بود!!
ولی در ردّ این‌دلیل از طرف مفسّران شیعی‌گفته شده: اختلاف ضمایر درآیات دلیل روشنی است بر این‌که مخاطب در این‌آیه، برخلاف‌آیات قبل و بعد، ازواج نبی نمی‌باشد! زیرا چنان‌که می‌بینیم، در جملات قبل‌که مخاطب، زنان پیامبر هستند، تمام ضمایر، به‌صورت ضمیر جمع مؤنّث‌آمده‌است: قَرنَ، بُیوتکُنَّ، أقمنَ،آتینَ، أطعنَ،که در تمام اینها، ضمیر، جمع مؤنّث است. و همچنین، درآیة بعد: وَ اذکُرنَ ما یُتلی فی بُیوتکُنَّ، دو ضمیر جمع مؤنّث‌آمده: اُذکُرنَ، بُیوتکُنَّ.
و عجیب، این‌که درآیة تطهیر، تغییر سیاق داده شده و در دو جملة وسط، خطاب، با ضمیر جمع مذکّرآمده‌است: «لیُذهبَ عَنکُمُ الرِّجسَ»، «یُطَهِّرَکُم»؛ در هر دو جمله ضمیر «کُم» مذکّر است و حال‌آن‌که اگر این‌آیه هم مانندآیات قبل و بعدش مربوط به زنان پیامبر(ص) بود، لازم می‌آمد بفرماید: لیُذهبَ عَنکُنَّ الرِّجسَ وَ یُطَهِّرَکُنَّ تَطهیرا. ولی چنان‌که می‌بینیم، مخاطب در این‌آیه، عوض شده و ازواج نبی(ص)، این‌جا به‌فراموشی سپرده شده و جمع دیگری مورد خطاب قرار گرفته‌اند. و این، یک حقیقت بسیار روشن است و انکارآن، جز مکابره و تعصّب‌کور، عامل دیگری نخواهد داشت!
اینک، باید تفحّص‌کردکه‌آن‌جمع دیگری‌که مخاطب این‌آیه و مصداق واقعی اهل‌بیت پیامبرند، چه‌کسانی هستند؟
این‌جا، راهی جز استمداد از روایات رسیدة از پیامبراکرم(ص) نداریم. و خوشبختانه، روایات فراوان داریم‌که با کمال وضوح و صراحت، نشان می‌دهند این‌آیة شریفة تطهیر، مخصوص پنج نور پاک و مقدّس: رسول‌الله‌الأعظم(ص)، امیرالمؤمنین علی(ع)، صدّیقة فاطمه(س)، امام حسن(ع) و امام حسین(ع) می‌باشد! ولی همسران پیامبر، هرچند، در حدّ خود، از احترام متناسب برخوردارند، امّا از محدودة آیة تطهیر خارجند!
اکنون، لازم است نمونه‌ای از روایات رسیده ارائه شود: در روایات بسیاری‌آمده‌است‌که بعد از نزول‌آیة تطهیر، رسول‌اکرم(ص)، تا مدّت شش یا هشت یا نه ماه، هر روزکه برای نماز صبح، ازکنار خانة علی و فاطمه(ع) می‌گذشت، توقّف می‌فرمود و صدا می‌زد: اَلصَّلاه یا أهلَ‌البَیت، اَلصَّلاه، «إنَّما یُریدُ اللهُ لیُذهبَ عَنکُمُ الرِّجسَ أهلَ‌البَیت وَ یُطَهِّرَکُم تَطهیرا»؛ هنگام نماز است ای اهل‌بیت، هنگام نماز است، «خدا می‌خواهد پلیدی را از شما دورکند و شما را پاک سازد».
پیداست‌که تکرار این‌عمل، هر روز در مدّت چند ماه، برای این بوده‌که‌کاملاً مصداق واقعی «أهلُ‌البیت» و اشخاص آنها را مشخّص‌کند تا بعداً در شناختن «أهلُ‌البیت» و شأن نزول‌آیة تطهیر شکّ و تردیدی برای‌کسی یا کسانی پیش نیاید و همه بدانندکه این‌آیه، تنها دربارة اهل خانة علی و فاطمه(ع) نازل شده‌است و هیچ‌گونه‌ارتباطی به همسران پیامبر ندارد.
و اصلاً چطور می‌شودگفت: این‌آیه، شهادت به طهارت مُطلَقة زنان پیامبر(ص) می‌دهد؟ در صورتی‌که‌آیة پایانی همین‌صفحه، امکان انحراف از صراط مستقیم حق و امکان ارتکاب‌گناه را برای‌آنها اثبات می‌کند و می‌فرماید: «یا نِساءَ النَّبِیّ، مَن یَأتِ مِنکُنَّ بِفاحِشَهٍ مُبَیِّنَه، یُضاعَف لَهَا العَذابُ ضِعفَین»؛ «ای زنان پیامبر، هرکدام از شما،گناه‌آشکار و زشتیِ فاحشی مرتکب شود، عذاب او، دو چندان خواهد بود».
این‌جا، سؤال دیگری‌که ممکن است طرح شود، این‌است: چرا و چگونه شده‌که‌آیه‌ای‌که اختصاص به خمسة طیّبه و پنج نور پاک اهل‌بیت رسالت(ص) دارد، در لابه‌لای‌آیات مربوط به ازواج نبی و همسران پیامبر(ص) نازل شده‌است؟
در جواب این‌سؤال، مرحوم علاّمه طباطبایی می‌فرماید: ما از احادیث فراوانی‌که ذیل‌آیة تطهیر رسیده‌است، استفاده می‌کنیم: این‌آیه، به‌تنهایی و مستقلاً نازل شده‌است و هیچ‌گونه‌ارتباط و اتّصالی با آیات قبل و بعد خود ندارد و بعداً به دستور پیامبراکرم، هنگام ترتیب و تنظیم‌آیات و سُوَر، در ضمن‌آیات مربوط به ازواج نبی(ص) قرار داده شده‌است.
این‌جا، تذکّر این‌نکته، خالی از تناسب نیست‌که بدانیم به‌طورکلّی،آیات مربوط به اهل‌بیت عصمت(ع) بر اساس مصلحت حکیمانة الهیّه، در خلال‌آیات مربوط به احکام واخلاق و قصص، با طرزی عجیب و پیوستگی غریب‌گنجانده شده‌است و به‌طوری سخن سربسته و غیر صریح از این‌نظرآمده‌است‌که مخالفان لجوج و عَنود نیز می‌توانندآنها را به‌نفع خود توجیه‌کنند!! و این، به‌ظنّ قوی، برای‌آن بوده‌که وقتی مخالفان حق، به قدرت رسیدند، دست تحریف به‌سوی قرآن نگشایند و با برداشتن‌آیات صریح مربوط به ولایت اهل‌بیت،آن‌تنها سند مُتقَن‌آسمانی را از سندیّت نیندازند وآن‌را هم به سرنوشت شوم تورات و انجیل مبتلا نسازند!
و از این‌روست‌که می‌بینیم اسامی مقدّس آن انوار الهی و مسائل مربوط به ولایت و امامتشان، به‌طور صریح در قرآن نیامده‌است تا دستاویزی به‌دست دشمنان اهل‌بیت داده نشود و به‌فکر دخل و تصرّف درآیات قرآن نیفتند! امّا درعین‌حال همان‌آیات غیرصریح،آن‌چنان، برای حقیقت‌طلبان روشندل حق‌جو، درخشندگی خاص و جذّابیّت مخصوص دارندکه از پشت صدها پردة ابهام و استتار،آن‌چه را که باید در پرتو نور فراست ایمان بفهمند، می‌فهمند؛ وَ طیبُ الکَلام الحَقِّ دَلَّ عَلَی الحَقّ؛ بوی خوش‌گفتار حق، هر شامّة سالمی را به‌سوی حق دعوت و هدایت می‌کند. و اوآیة عطرآگین تطهیر را از لابه‌لای‌آیات ازواج نبی(ص) بیرون می‌کشد و با عشق و علاقة ویژه‌ای،آن‌را روی چشم و سرش می‌گذارد.
پایان پیام/
نظر شما