خبرگزاری شبستان: نقش بنیادین و تعیین کننده امام خمینی به عنوان رهبر مذهبی و مردمی در انقلاب اسلامی ایران از ابتدا تا به ثمر رسیدن انقلاب برهمگان واضح بود. یکی از کلیدی ترین این عرصه ها رفراندوم روز 12 فروردین 58 بود. هنگامی که حمایت امام خمینی از مدل حکومتی جمهوری اسلامی آشکار شد، با توجه به جایگاه معنوی ایشان در میان مردم و محبوبیت‌شان، اکثریت مردم به جرگه‌ی جمهوری‌خواهان اسلامی درآمدند. بنابراین در بررسی عوامل متعددی که در رأی تقریبی 98درصدی مردم ایران به جمهوری اسلامی نقش دارد، از جمله مهم‌ترین عوامل، باید به نقش رهبری امام خمینی در تبیین این الگوی حکومتی و همچنین جایگاه ایشان به عنوان رهبر انقلاب اسلامی اشاره کرد که موجب اهمیت بیشتر الگوی حکومتی جمهوری اسلامی در میان مردم شده بود.
از این منظر، امام خمینی در جایگاه رهبری انقلاب اسلامی توانستند به یک انگیزه‌دهنده یا کاتالیزور در تبدیل یک گزینه به یک نمونه‌ی انتخابی و در نتیجه، عملیاتی شدن آن الگو، بدل شوند. ورای نقش رهبری امام به مثابه‌ی یک حامی برای این ایده‌ی حکومتی، باید به نقش ایشان در شناساندن برتری‌های این شکل حکومتی و اقناع مردم نیز توجه کرد. برای نمونه، جمهوری اسلامی برساخته‌ی آرای امام، برخوردار از مختصاتی بود که دو محور اسلامیت و جمهوریت را به خوبی بازمی‌نمایاند:
1. حکومتی متکی بر قانون و ضوابط اسلام که اصول مسلم آن در قرآن و سنت بیان شده و الگوی رفتاری آن شیوه‌ی پیامبر و امام علی در حکومت است.
2. حکومتی متکی به آرای عمومی، مراد از جمهوریت تکیه بر آرای اکثریت مردم است. مملکت توسط نمایندگان واقعی مردم اداره می‌شود. از آنجا که حق تعیین سرنوشت به دست خود ملت است، حتی نوع حکومت پیشنهادی ما، جمهوری اسلامی نیز به رأی عمومی (همه‌پرسی) گذاشته می‌شود.
3. جمهوری همان جمهوری است که همه جا هست؛ شکل حکومت جمهوری است. جمهوری به همان معنا که همه جا جمهوری است.
4. حکومت جمهوری، حکومتی مستقل و عدم وابسته به شرق و غرب است که سیاست‌های آن را اجانب تعیین نمی‌کنند.
5. حکومت جمهوری، حکومتی مبتنی بر عدالت اجتماعی و حکومتی عادلانه است.
6. حکومت جمهوری، نظامی مبتنی بر آزادی است. احزاب آزادند که با ما، با هر چیزی مخالفت کنند، به شرط اینکه مضر به حال مملکت نباشد. آزادی اقلیت‌های مذهبی و اظهار عقیده‌ی آزاد نیز از موارد دیگری است که در آرای امام، مفهوم آزادی را در جمهوری اسلامی روشن‌تر می‌کند.
7. جمهوری اسلامی نظامی است که علما در آن وظیفه دارند تا بر قوانین نظارت کنند؛ نظارتی که از سوی شورایی از علما و دانشمندان اسلامی بر جمهوری اسلامی اعمال می‌شود.
اسلام در اندیشه‌ی امام از جایگاه والایی برخوردار است و به همین جهت نیز هنگامی که ایشان به حوزه‌ی سیاست گام نهاد، حکومت اسلامی را مبنایی برای قیام قرار داد؛ حکومتی اسلامی که بعدها در جمهوری اسلامی تخصیص پیدا کرد و از معیارهایی برخوردار شد که موجبات برتری آن را بر دیگر آرای سیاسی موجود فراهم کرد. از سوی دیگر تاکید بر بر موضوع نقش و اهمیت مردم سالاری همگام با تاکید بر اسلام بود. جمله معروف ایشان که میزان رای ملت است حاکی از همین موضوع است. امام(ره) معتقد است که دموکراسی واقعی تنها در پرتو اسلام امکان تحقق دارد و مراد وی از حکومت اسلامی حکومتی مبتنى بر عدل و دموکراسى و متکى بر قواعد و قوانین اسلام است. مشروعیت چنین حکومتی برخاسته از حکم الهی و متکی بر آرای مردمی است. حضور مردم در تعیین نوع حکومت و در مرحله قانونگذاری و انتخاب رهبر و نظارت آنها بر امور کشور از مصادیق جمهوریت نظام است.در طرح نظام سیاسی امام(ره) مردم پشتیبان نظام و مسئولان خدمتگزار مردم بوده، پیوند بین مردم و دولتمردان پیوندی قلبی است.
نویسنده: اقدس اقبال
پایان پیام/
نظر شما