به گزارش خبرگزاری شبستان از کرمانشاه، بیستون کوهی که همیشه یادآور دلیری ها و افسانه هاست کوه بیستون از زمان های بسیار دور دارای اهمیت و تقدس فراوانی بوده است و به همین دلیل است که تقریبا از هر دوره اثری در پهنه آن دیده می شود این آثار از دوره جمع آوری غذا آغاز و به دوره صفویه خاتمه می یابد و بی شک می توان بیستون گنجینه تاریخ بشری نامید.
برخی از آثار ارزشمند این مجموعه نقش و کتیبه داریوش هخامنشی، مجسمه هرکول، کتیبه و نقش گودرز، فرهاد تراش، بنای اشکانی، بنای ساسانی، کاروانسرای ایلخانی، تپه نادری، پل خسرو، کاروانسرای شاه عباسی، وقفنامه شیخ علی خان زنگنه، نقش مهرداد دوم، کتیبه های اسلامی ،غار شکارچی، صفه و دیوار مادی، پل صفوی، کاخ ساسانی و...می باشند.
بیستون پل صفوی
اولین اثر تاریخی که در بدو ورود به بیستون در سمت راست مشاهده می‌شود پل صفوی است که در ضلع شرقی شهر و بر روی رودخانه(دینورآب) ساخته شده است. طول این پل 144 متر و عرضآن 06/7 متر می‌باشد. پایه‌های پل مربوط به دوره ساسانی است و در دوره حکومت سلسله محلی حسنویه و دوره ایلخانی بر روی آن مرمت‌هایی صورت گرفته است ولی در زمان صفوی نمای آن کاملا بازسازی می‌شود. مصالح بکار رفته در پایه های آن لاشه سنگ و قلوه همراه با ملاط گچ و سنگ‌های تراش خورده برای نما است. این پل دارای 4 دهه با تاق های آجری است و از سمت جاده سنقر قابل تردد و بازدید می‌باشد.
مجسمه هرکول
با پایین آمدن از دامنه کوه مسیر خود را به سمت سراب بیستون ادامه می دهیم این سراب خصوصاً در فصل بهار پر آب و زیباست و از جاذبه های طبیعی استان محسوب می شود.
در سمت راست و تقریباً روبروی سراب مجسمه هرکول از خدایان یونان باستان به صورت کاملاً عریان و در حال استحرات بر روی پوست شیری که در آن در سمت چپ و صورتش در سمت راست قرار گرفته دیده می شود در دست چپ این رب النوع جام شراب و در سمت چپ وی یک درخت زیتون و گرز و تیردانی دیده می‌شود.
براساس کتیبه‌ای که به زبان یونانی قدیم در پشت سر هرکول نگاشته شده این اثر در سال 164 سلوکی ( مبدا سال سلوکیان 312 ق.م‌است) برابر با سال 148 ق.م است توسط جانشیان اسکندر ساخته شده است.
در سال 1337 شمسی تعریض و بالاآوردن سطح جاده سبب کشف مجسمه هرکول شد. این احتمال هست که زلزله ویرانگری که قرنها پیش معبد آناهیتای کنگاور را تخریب نموده بود سبب ریزش کوه بیستون شده و این مجسمه را برای دوره ای بسیار طولانی در زیر آوار مخفی نموده باشد در سال 1373 نیز سر این مجسمه به سرقت رفت که پس از مدت کوتاهی مجددا کشف و تحویل سازمان متولی گردید. سری که در حال حاضر بر روی مجسمه نصب است با استفاده از سنگ محل و با الگوبرداری از سراصلی ساخته شده است.
نقش و کتیبه داریوش
شهرت بیستون بیشتر به واسطه نقش داریوش و کتیبه آن است این کتیبه که در 1200 سطر به خط میخی و به زبان‌های پارسی باستان، عیلامی و بابلی نوشته شده مفصل‌ترین سندی است که از امپراتوری هخامنشی به جامانده است.
در سمت چپ، تصویر سه نفر دیده می‌شود که داریوش در جلو و کماندار و نیزه‌دارش به ترتیب در پشت سر او دیده می‌شوند. در مقابل داریوش نه نفر اسیر دیده می‌شوند که دستهای آنها از پشت بسته شده است و هشت نفرآخر یک رشته طناب به گردن دارند.
داریوش کمانی به دست چپ گرفته و دست راست خود را به طرف فروهر دراز کرده است. در زیر پای او پیکره گئومات دیده می‌لشود که براساس متن کتیبه داریوش وی و سایر شورشیانی را که اینک در برابر وی اسیرند شکست داده است. در کتیبه نام این افراد و ملیت آنها به ترتیب از چپ به راست چنین اعلام می شود؛
1- آثرین اهل شوش
2- ندئیت بئرا اهل بابل
3- مرتی‌ی اهل شوش
4- فرورتیش اهل ماد
5- چی ثراتخمه اهل ساگارات
6- وهیزدات اهل پارس
7- ارخ اهل بابل
8- فراد اهل مرو
9- سکونخا اهل سکاییه
فضایی که نقوش و کتیبه‌ها اشغال کرده‌اند مجموعاً 120مترمربع است که در این میان طول صفحه‌ای که نقوش برآن ایجاد شده 6 متر و عرض آن 20/3 متر است. داریوش با قامتی برابر با 181 سانتیمتر نسبت به سربازان پارسی پشت سرش یک سر و گردن بالاتر و سربازان نیز با اسرا چنین نسبتی دارند.
کاخ ساسانی
بقایای کاخ ناتمامی که برخی آن را به خسرو پرویز نسبت می‌دهند در مقابل دیواره فرهاد تراش دیده می‌شود. تعدادی از سرستون هایی که به این بنا تعلق داشته و بروی آنها نقش خسرو پرویز و آناهیتا حجاری شده از این محل به موزه سنگ طاق بستان انتقال یافته است.
کاروانسرای ایلخانی
دردوره ایلخانی بر روی بقایای کاخ ساسانی بیستون کاروانسرایی به طول 85 متر و عرض 80 متر با 64 اتاق ساخته می‌شود که در داخل حیاط آن مسجد کوچکی هم قرار داشته است. مصالح به کار رفته در آن بنا لاشه سنگ همراه با ملاط گچ و آجر بوده است در حال حاضر تنها بقایای بنای مذکور مشاهده می‌شود و بازدید از آن بیشتر جنبه تخصصی دارد.
کاروانسرای شاه عباسی
در مقابل دیواره موسوم به فرهاد تراش کاروانسرایی است که از جمله زیباترین و سالم‌ترین کاروانسراهای عهد صفوی استان محسوب می‌شود.
ابعاد تقریبی حصار آن دارای 60 متر طول و 50 متر عرض می باشد ضمن اینکه در چهار طرف آن باروهایی بناشده است. دو باروی ضلع غربی با توجه به شکل قاعده هایشان مدور و دو باروی ضلع شرقی نمایی هشت ضلعی دارند. این کاروانسرا مجموعه 47 اتاق دارد و همچنین دارای چهار اصطبل است که در پشت اتاق ها ساخته شده‌اند.
دریکی از کتیبه های کاروانسرا از شاه سلیمان صفوی و نیز شیخ علیخان زنگنه صدر اعظم وی به منسابت اتمام بنا نام برده شده و همچنین در دو کتیبه دیگر که مربوط به زمان ناصرالدین شاه قاجار است از تعمیرات اساسی که در بنا صورت گرفته یاد شده است.
پل خسرو
در مسیر جاده‌ای که در دوره ساسانی از بیستون عبور می‌کرده پلی که دارای نه پایه و ده دهانه بوده برروی رودخانه گاماسیاب ساخته می‌شود که در مسیر کرمانشاه به بیستون درسمت راست جاده قابل مشاهده و بازدید است این پل که تقریبا در فاصله 100متری جنوب شرقی امامزاده باقر بیستون قرار دارد دارای 80/152 متر طول و 20/7 متر عرض است. در حال حاضر بر روی پایه‌های قدیمی پلی فلزی ساخته شده که برای عبور اهالی روستاهای مجاور مورد استفاده قرار می‌گیرد.
پایان پیام/
نظر شما