تنگه بهرام چوبینه؛ زیباترین دژ طبیعی در کشور

خبرگزاری شبستان// ایلام

تنگه بهرام چوبین یکی از زیباترین جاذبه های تاریخی استان ایلام محسوب می شود، این تنگه یکی از پدیده های طبیعی زیبا و دربرگیرنده بناهایی ازدوران ساسانی و قرون اولیه اسلامی است که در شهرتاریخی دره شهر در ساحل راست رودخانه دائمی سیمره قرار دارد.

طبق کاوش های انجام گرفته در این شهرتاریخی، تاریخ آن را قرون اولیه اسلامی اعلام کرده اند، آثار فراوانی از دوره ساسانی به دست آمده که گویای آبادانی این منطقه در دوره ساسانی است.

تنگه بهرام چوبین یکی از دره های باریک با دیوارهای صخره ای بسیار بلند و موقعیت طبیعی استراتژیک است، این دره را به بهرام چوبین سردار ساسانی نسبت می دهند و در بخش ورودی و دیوارهای این دره تماشایی آثاری از دوره ساسانیان برجای مانده است.

آثار پلکانی سنگی که درصخره های سخت گذر تنگه برای دسترسی به بخش جنوبی تنگه احداث شده توجه بیننده را جلب می کند.

زیبایی طبیعی سرکش و یادگارهای تاریخی آن، این تنگه را یک میراث ارزشمند ساخته که به سبب دورافتادگی آن از نظرها دورمانده است.

مورخان آنرا شکارگاه ییلاقی و بنا به روایاتی مخفیگاه یکی از سرداران بنام ایرانی( بهرام چوبین) می دانند، تنگه یا دژ چوبینه یکی از پدیده های زیبای طبیعی شهرستان دره شهر و در برگیرنده بناهایی است که در نوع خود بی بدیع و کم نظیرند.

آثار قلعه های بزرگ داخل تنگه و وجود 4 آب انبار حجاری شده در دل سنگ های عظیم و نیز آثار پلکانی سنگی و دیوار کشی ارتفاعات ورودی تنگه که هنوز هم برج های دیدبانی مشرف بر آن نسبتا دست نخورده باقی مانده از این اثر تاریخی یک میراث ارزشمند ساخته است.

دیوارهای ساروجی و محکم این تنگه و وجود برج های متعدد دیده بانی مخفیگاه بودن قلعه و شکارگاه بودن آن را به ذهن متبادر می سازد، به نظر می رسد عده ای که این تنگه را شکارگاه دانسته اند.

(بهرام مهران) معروف به بهرام چوبین از قهرمانان ملی ایران در دوران ساسانیان به شمار می‌رود، وی از خانواده اشرافی مهران بود و در ری به دنیا آمد، در دوران ساسانیان بهترین افسران ارتش ایران از خاندان مهران برخاسته بودند.

بهرام به علت بلندی قد و عضلانی بودن اندام به چوبین (مانند چوب) معروف شده بود، وی از سوی شاهنشاه ایران، خسرو هرمز فرمانروا چارک شمال غربی بود (یک چهارم قلمرو ایران، از ری تا مرز شمالی گرجستان و داغستان کنونی شامل ارمنستان، آذرپایگان و کردستان).

در آن زمان، ایران به چهار ابراستان تقسیم شده بود که هرکدام را چارک نوشته‌اند، وی از میهن دوستان بنام ایرانی است که وفاداری خود را به اثبات رسانده‌ است، برخی از تاریخ نگاران بر این باورند که دودمان سامانیان که باعث احیای فرهنگ و زبان فارسی شد از نسل بهرام چوبین هستند.

مخالفت بهرام چوبین با پادشاه شدن خسرو پرویز که به پایان عمر امپراتوری ایران در عهد باستان انجامید از فصول آموزنده تاریخ عمومی است.

هنگامی که بهرام سرگرم پس راندن خاقانیان به آن سوی کوه های پامیر، و ایجاد استحکامات در مرز سین کیانگ و کاشغرستان امروز بود، شنید که در پایتخت، پسر شاه (خسرو پرویز) بر ضد پدرش کودتا کرده است که برق آسا خود را به تیسفون در ساحل دجله رساند، خسرو پرویز هنوز پایه های سلطنتش را استوار نکرده بود که با ضدیت ژنرال بهرام چوبین رو به رو شد زیرا که بهرام شنیده بود خسرو پرویز بر ضد پدرش کودتا کرده بود.

خسرو پرویز چون یارای ایستادگی در برابر ژنرال بهرام را نداشت 23 نوامبر سال 589 میلادی به قسطنطنیه فرار کرد تا از موریس امپراتور روم شرقی کمک بخواهد.

موریس که در انتظار چنین فرصتی بود یک سپاه کامل در اختیار خسرو دوم قرار داد و خسرو با کمک این سپاه و هواداران داخلی اش در نبرد سال 591 میلادی پیروز شد و بر تخت نشست، بهرام سرانجام خروج از صحنه سیاست را بر ادامه برادرکشی و قتل ایرانی به دست ایرانی که امری ناپذیرفتنی بود ترجیح داد و به خراسان بازگشت و تا پایان عمر در همانجا باقی ماند و درگذشت.

هزاران گردشگر در روزهای تعطیل نوروز سال جاری از تنگه بهرام چوبین در دل رشته کوه بلند کبیرکوه دیدن کرده اند و روز به روز بر شمار بازدیدکنندگان آن افزوده می شود.

با توجه به استقبال گردشگران و مسافران نوروزی از این اثر تاریخی برجسته استان ایلام، ستاد آسان سازی سفر اقدام به استقرار راهنما برای خدمات دهی و اطلاع رسانی به گردشگران در این مکان کرده است.

هنوز هم بخش هایی از دیوارکشی روی بلندی های شمالی و جانبی تنگه همسان و همتراز با وضعیت طبیعی کوه های پیرامونی، با همان شیوه معماری و مصالح دوره ساسانی باقی مانده که به وسیله آن دهانه تنگه بسته و مهار شده است.

آثار دست ساز درون این صخره ها و سد موجود در دهانه آن، با منظره طبیعی تنگه بهرام چوبین، چشم اندازی دل انگیز و دلنشین پیش روی گردشگران قرار داده است.

گفتنی است، شهرستان دره شهر دارای آثار تاریخی مهمی چون پل گاومیشان، چهارتاقی، بقایای شهر تاریخی سیمره، قلعه اشرف، شیخ مکان و آتشکده مربوط به دوره تمدنی ساسانی- اسلامی و قاجاریه است.

پایان پیام/