آیینه ای تمام نما از قیامت...

خبرگزاری شبستان: خداوند بادها را فرستاد تا ابرهایی را به حرکت درآورند، ما این ابرها را به سوی زمین مرده می رانیم و زمین را بعد از مردنش زنده می کنیم. رستاخیز نیز همین گونه است. به همین شیوه در روز قیامت برانگیخته می شوید.

بی تردید یکی از مهمترین نشانه هایی که می تواند ذهن آدمی را به معاد رهنمون شود بهار طبیعت در پس خوابی عمیق یا همان ممات است. اینکه طبیعت بعد از مرگ دوباره حیات یافته و سرسبز می شود بهترین نشانه است تا دریابیم خداوندی که اینچنین زمین مرده را حیات می بخشد، برای احیای بندگان پس از مرگ نیز با مشکل مواجه نمی شود.

آیات و روشنگری های قرآن بهترین گواه است بر این قدرت که در یادداشت ذیل به آن پرداخته شده است:

قرآن به صراحت نامی از بهار نیاورده است، اما ده ها آیه آن به بهار و برکات و جلوه ها و آثار آن اشاره هایی بدیع و روح بخش دارند. آیاتی که از ابرها، باران، آب ها، گیاهان، درختان، میوه ها و ...دیگر نشانه های طبیعی سخن می گوید، همه در وصف بهار است. شهید مطهری بر این عقیده است که در قرآن 115 بار و بلکه بیشتر به این موضوع اشاره شده است، برای یک هدف بزرگ، یک درس، یک تعلیم و آموختن یک حکمت.

اگر چه بهار مدرسه ای است که درس های فراوانی دارد، اما قرآن بهار را بهترین بهانه برای یادآوری دو نکته مهم و محوری قرار داده است:

1-خدا باوری (توحید)

2-معادباوری (قیامت)

ترجمه برخی از آیات قرآن در این باره عبارتند از:

1- آن ها که در عظمت خالق یکتا و قدرت بیکران او تردید دارند، آنان که در امکان زندگی پس از مرگ شک دارند، به بهار بنگرند که چون قیامت است که سال های سال در برابر چشمانشان تکرار می شود.

2- مگر هر سال زمین های مرده در برابر چشمان ما زنده نمی شوند؟ چه جای تعجب است که انسان های مرده پس از سال ها جان بگیرند و سر از خاک بردارند؟!

3- قانون حیات و مرگ همه جا یکسان است. اگر محال باشد که انسان ها بعد از مردن و خشک شدن به زندگی برگردند، پس چرا این همه گیاهانی که می میرند و می پوسند و خاک می شوند، بار دیگر در حیات نوینی پا به عرصه وجود می نهند؟

4- چرا زمین های مرده پس نزول حیات بخش باران تکان می خورند و به جنبش و حرکت در می آیند و لباس زیبای زندگی به تن می کنند وبا روییدن گیاهان و برآوردن شکوفه ها وخندیدن گل ها (که همه نشانه زندگی هستند) شور محشر به پا می کنند؟

آیات گواه بر معاد آدمی در قیامت

قرآن کریم توجه همه انسان ها را به این دو نکته مهم یعنی توحید و معاد جلب کرده است تا ما سهم خویش را فراتر و بالاتر از حیوانات، از فصل بهار بگیریم.

1- و از آسمان آبی پر برکت فرستادیم و به وسیله آن باغ ها و دانه هایی را که درو می کنند رویاندیم و نخل های بلند قامت که میوه های متراکم دارند. همه این ها به منظور روزی دادن به بندگان است و به وسیله باران،زمین مرده را زنده کردیم. آری زنده شدن مردگان نیز همین گونه است.(ق/آیه 9تا 11)

2- او زنده را از مرده خارج می کند و مرده را از زنده و زمین را بعد از مرگ، حیات می بخشد و به همین شیوه در روز قیامت برانگیخته می شوید.(روم/آیه 19)

3- به آثار رحمت الهی بنگر که چگونه زمین را بعد از مردنش زنده می کند. آن کس (که زمین را زنده کرد) زنده کننده مردگان در قیامت است و او بر همه چیز تواناست. (روم/آیه 50)

4- و زمین را( در فصل زمستان ) خشک و مرده می بینی، اما هنگامی که باران را بر او فرو می فرستیم به حرکت در می آید و نمو می کند وانواع گیاهان زیبا را می رویاند. این بدین خاطر است که بدانید خداوند حق است و مردگان را زنده می کند و بر هر چیز تواناست.(حج/آیات5و6)

5- از آیات او این است که زمین خشک و خاضع می بینی، اما هنگامی که آب را می فرستیم به جنبش در می آید و نمو می کند، همان کس که آن را زنده کرد، مردگان را نیز زنده می کند و او بر همه چیز تواناست.(فصلت/آیه 39)

6- خداوند آن کسی است که بادها را فرستاد تا ابرهایی را به حرکت درآورند، ما این ابرها را به سوی زمین مرده می رانیم و به وسیله آن زمین را بعد از مردنش زنده می کنیم. رستاخیز نیز همین گونه است.(فاطر/آیه 9)

7- او کسی است که بادها را پیشاپیش (باران) رحمتش می فرستد تا زمانی ابرها سنگینی بار را (بر دوش خود) حمل کنند در این هنگام آنها را به سوی سرزمین های مرده می فرستیم و به وسیله آن(آب حیات بخش) نازل می کنیم و با آن هر گونه میوه ای(از خاک تیره) بیرون می آوریم، این گونه( که زمین های مرده را زنده کردیم) مردگان را در روز قیامت زنده می کنیم تا مگر متذکر شوید.(اعراف/آیه57)

8- خداوند از آسمان آبی فرستاد و زمین را بعد از آنکه مرده بود، حیات بخشید. در این نشانه روشنی است برای جمعیتی که گوش شنوا دارند.(نحل/آیه 65)

9- و نیز در آمد و شد شب و روز و رزقی که خداوند از آسمان نازل کرده و به وسیله آن زمین را بعد از مردنش حیات بخشیده و همچنین در وزش بادها نشانه های روشنی است برای گروهی که اهل تفکرند.(جاثیه/آیه 50)

10- و از آیات او این است که برق و رعد را به شما نشان می دهد که هم مایه ترس و هم امید شماست(ترس از صاعقه - امید به نزول باران) و از آسمان، آبی فرو می فرستد که زمین را بعد از مردن زنده می کند. در این نشانه هایی است برای گروهی که عقل و خرد خود را به کار می گیرند.(روم/آیه 24)

11- آیا ندیدی خداوند از آسمان، آبی فرستاد و زمین را سرسبز و خرم گرداند؟.(حج/آیه 63)

12- او کسی است که باران نافع را بعد از آنکه مایوس شدند نازل می کند و دامن رحمت خویش را می گستراند. و او ولی و حمید است.(شورا/آیه 28) و بسیاری آیات دیگر...

دشواری باور به معاد

البته برای بیشتر مردم درک رستاخیز و معاد سخت و دشوار است. حتی بسیاری از فلاسفه و خردمندان و خردورزان در فهم و درک درست رستاخیز ناتوان شده و بر این ناتوانی و درماندگی خویش اقرار کردند. فیلسوفانی چون بوعلی سینا و حتی ملاصدرا به یک معنا در فهم و درک درست رستاخیز به درماندگی خویش اقرارکرده اند و در نهایت به این نکته توجه داده اند که کلام وحی چون می تواند در مقدمات حجت و قیاس قرارگیرد، براساس همان کلام وحیانی اقرار به معاد و چگونگی آن می کنند.

اما از نظر خداوند، حیات و زندگی گیاه و سبزه، نشانه ای از امر دیگری نیز می باشد که هر انسانی به عنوان موجود خردمند و عاقل باید بدان توجه کند و در آن تدبر و تفکر نماید؛ زیرا گیاهان از عنصر ناپایداری رنج می برند و بسیاری از گیاهان چند هفته یا چند ماهی بیش تر حیات ندارند و از سبزی و طراوات و زندگی بهره ای نمی برند. به این معنا که بیشتر تنوع از آن گیاهانی است که از ناپایداری رنج می برند و به سرعت حیات و زندگی خویش را از دست می دهند. از نظر خداوند، زندگی دنیا نسبت به زندگی آخرت اینگونه است. به این معنا که حیات و زندگی دنیوی همانند گیاهان ناپایدار و در معرض زوال و نیستی است، لذا انسان ها می بایست در اصالت زندگی دنیوی شک و تردید روا دارند و به آن دل نبندند؛ زیرا دلبستگی به چیزی که ناپایدار است و به سرعت زوال می یابد، کار لغو و بیهوده ای است. (حدید، آیه 20)

در حقیقت خداوند، یک بار از زندگی کوتاه و ناپایدار گیاه کمک می گیرد تا کم ارزشی و غیراصیل بودن زندگی دنیا را بفهماند و گاه دیگر از گیاه کمک می گیرد تا حقیقت رستاخیز و زندگی جاودان و ابدی را تبیین نماید. این جا است که با اشاره به رویش گیاهان پس از بارش باران اشاره می کند و می گوید شما در رستاخیز همانند گیاهان سراز خاک بر می دارید و دوباره زنده می شوید.

در آیات 49 و 59 سوره انعام و 5 و 7 سوره حج و 5 سوره روم و 93 سوره فصلت و 7 تا 11 سوره ق و 71 و 81 سوره نوح، به شباهت رستاخیز انسان ها و زنده شدن آنان پس از مرگ در قیامت، با رویش گیاهان در زمین پس از ریزش باران اشاره می کند و آن را شایسته تدبر و تذکر می داند و می فرماید که انسان ها می بایست به این شباهت توجه داشته باشند و قیامت و رستاخیز انسان ها را اینگونه بشناسد و منکر آن نشوید.

به این معنا که شباهت انسان و گیاه در این دو مطلب به انسان کمک می کند تا حقیقت زندگی دنیوی در ناپایداری و رستاخیر دوباره انسان را بشناسند و به آن باور و ایمان پیدا کنند.

در حقیقت، هر کسی به سادگی با اندکی تدبر و تفکر در زندگی گیاه و مرگ و رویش آن می تواند حقیقت زندگی دنیا و رستاخیز انسان ها را در قیامت بشناسد. به این معنا که تفکر و مطالعه در رویش گیاهان بر اثر باران، برطرف کننده شک و تردید در مورد قیامت و رستاخیز و برانگیختن مردگان است. (حج، آیات 5 تا 7).

خداوند به صراحت در آیاتی چند ارتباط تنگاتنگ زندگی بشر وگیاه در موضوع رستاخیز را تبیین کرده است. از جمله می فرماید: «و اوست که بادها را پیشاپیش باران رحمتش مژده رسان می فرستد، تا آن گاه که ابرهای گرانبار را بردارند، آن را به سوی سرزمینی مرده برانیم، و از آن، باران فرود آوریم و از هر گونه میوه ای از خاک برآوریم. بدین سان مردگان را نیز از قبرها خارج می سازیم، باشد که شما متذکر شوید.»(اعراف، آیه 57).

منبع: پرتال دبیرخانه کانون های فرهنگی هنری مساجد استان یزد

پایان پیام/