به گزارش خبرگزاری شبستان از قم، دومین نشست تخصصی نقشه راه علوم انسانی با ارائه دکتر ابراهیم دادجو، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، با نقادی دکتر محمد فحعلیخانی و دکتر عطاء الله رفیعی آتانی در تالار معرفت پژوهشگاه قم برگزار شد.
در ابتدای این نشست دکتر ابراهیم دادجو ضمن بیان امکان یا عدم امکان تولید علوم انسانی ـ اسلامی گفت: در مورد امکان یا عدم امکان تولید علوم انسانی ـ اسلامی دو نظریه کلان وجود دارد: یکی اینکه عده‌ای از عدم امکان تولید علوم انسانی ـ اسلامی دفاع کرده‌اند و دیگر اینکه عده‌ای از امکان تولید علوم انسانی ـ اسلامی دفاع کرده‌اند و بر این اعتقادند که می‌توان مستقیماً از درون متون دینی به تأسیس علوم انسانی جدیدی به نام علوم انسانی ـ اسلامی پرداخت.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در توضیح نظریه واقع گرایانه خود از علوم انسانی گفت: نظریه‌ای که بنده، پس از پژوهش‌های واقع‌بینانه، به دفاع از آن می‌پردازم و جسورانه مدعی‌ام که واقع‌بینانه‌ترین نظریه‌ای است که می‌توان در مورد علوم انسانی ـ اسلامی به دست داد نه از تأسیس علوم انسانی ـ اسلامی بلکه از تهذیب همین علوم انسانی موجود سخن می‌گوید و راهکار تولید علوم انسانی ـ اسلامی را بازسازی همین علوم انسانی می‌داند.
وی ادامه داد: حُسن این راهکار در آن است که همه مذاهب و مکاتب اسلامی و همه کشورهای مسلمان را به راهکار درست، واقع‌بینانه و واحد تولید علوم انسانی ـ اسلامی واقف می‌سازد و به دور از هرگونه ادعاهای تفرقه‌انگیز راهکار واحد تولید علوم انسانی ـ اسلامی را در دسترس عالم اسلام قرار می‌دهد.
وی افزود:هر چند می‌توان مبانی این نظریه را در آراء استاد جوادی آملی راجع به علم دینی یافت، این نظریه ساختار بی‌بدیلی است که حاصل نگاه واقع‌گرایانه خود بنده به علوم انسانی و علوم انسانی ـ اسلامی است. تفصیل این نظریه در مقاله«نقشه راه علوم انسانی ـ اسلامی» و در تحقیق «فلسفه علوم انسانی ـ اسلامی» آمده است.
مدیر گروه معرفت شناسی پژوهشگاه افزود: علوم انسانی ـ اسلامی قائم به سه ضلع علوم انسانی، انسان و دین اسلام است. طبق تعریفی که در چکیده این نظریه از این سه ضلع ارائه دادم، هر دستگاه معرفت‌شناختی‌ای که نتواند به نحوی واقع‌بینانه این سه ضلع را در ساختاری نظام‌مند توضیح دهد نمی‌تواند در مورد علوم انسانی ـ اسلامی به نظریه جامعی دست یابد. بنده ابتدا، در یک تقسیم‌بندی جدید، کلیه علوم غیرطبیعی را ذیل علوم انسانی قرار دادم.
بنابر گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، وی در پایان سخنان خود ادامه داد: «فلسفه» از جمله علوم انسانی است. ما مسلمانان با تکیه بر جهان‌بینی اسلامی «فلسفه» را به «فلسفه اسلامی» تبدیل کرده‌ایم. «فلسفه اسلامی» دارای آمیزه‌ای از گزاره‌های درست و مطابق با واقع و گزاره‌های نادرست و غیرمطابق با واقع است. اگر «فلسفه‌اسلامی» را بر طبق فهم شیعیان یا سنّیان یا مثلاً مشائیان و اشراقیان و صدرائیان پیش ببریم به روایت‌های مختلفی از «فلسفه اسلامی» دست می‌یابیم.
در ادامه این نشست علمی دکتر عطاء الله رفیعی آتانی دبیر کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی و آقای دکتر محمد فتحعلی خانی - رییس پژوهشکده علوم اسلامی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و مدیر گروه فلسفه و کلام این پژوهشگاه - نیز طی سخنانی به بیان نکات و نقد خود به نظریه واقع گرایانه علوم انسانی اسلامی پرداختند.
پایان پیام/
نظر شما