به گزارش خبرنگار شبستان، مراسم پایانی پنجمین دوره جایزه پروین اعتصامی، دوشنبه 21 اسفند ماه با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، سرپرست معاونت فرهنگی وزارت ارشاد، مدیر اداره کتاب ارشاد، مدیرعامل خانه کتاب، دبیر علمی جایزه پروین اعتصامی، علیرضا قزوه و دیگر چهرههای مختلف ادبی و هنری کشور در پژوهشکده فرهنگ، هنر و معماری جهاد دانشگاهی برگزار شد.
پیشنهادی وزیر برای برپایی جایزه سالانه پروین اعتصامی
«سیدمحمد حسینی» وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مراسم پایانی پنجمین دوره جایزه ادبی پروین اعتصامی، برگزاری این جایزه ادبی را گرامیداشتی برای تمام بانوان شاعره ایران نامید، گفت: در مراسمی که امروز به عنوان گرامیداشت و تجلیل از پروین اعتصامی برگزار میکنیم، در واقع قصد داریم از تمام بانوانی که در این مسیر گام برمیدارند تقدیر کنیم چراکه پروین اعتصامی مشهورترین و بزرگترین شاعره ایرانی پارسی زبان است. امیدواریم با اقدامات صورت گرفته شاهد دهها و صدها پروین اعتصامی باشیم.
وی در توضیح شخصیت پروین اعتصامی بیان کرد: پروین در زمانهای رشد کرد و اشعاری را با مضامین حکمت، پند، اندرز، موعظه، عبرت سرود که دوران استبداد و غربت علم و دانش بود که بهای چندانی برای علم قائل نبودند و شخص قلدری به نام رضاخان میرپنج بر کشور حاکم بود. البته در مناطق گوناگون کشور هم افرادی حاکم بودند که ارزش پروین و افرادی چون او را درک نمیکردند اما پس از تحولی که در کشور ما رخ داد جایگاه زن متحول شد. تعداد هنرمندان زن از آن پس روز به روز در حال افزایش است و در کمتر جشنوارهای شاهد عدم حضور زنان هنرمند هستیم. حالا امروز شاهد حضور پررنگ زنان هنرمند در عرصههای مختلف هستیم البته در تاریخ زنانی که نامشان جاوید و باقی باشد کم نداشتهایم؛ اما هرگز فردی که به او عنوان مادر شعر فارسی بدهیم، نداشتیم.
حسینی افزود: جا دارد پیش از گذشته به پروین اعتصامی بپردازیم تا در دوران شکوفایی علم و دانش هر ساله شاهد برپایی چنین جشنوارههایی باشیم.
وی با اشاره به اینکه بهتر است برای ارج نهادن به پروین اعتصامی این جایزه ادبی از حالت دوسالانه تبدیل به جایزه سالانه شود تا بتوانیم هر سال چنین برنامههایی را با شکوهتر برگزار کنیم، خاطرنشان کرد: پروین اعتصامی رشد یافته در یک خانواده علم و ادب بود، پدرش نقش بسزایی داشت در اینکه ادب فارسی و ادبیات عرب را به فرزند خوش استعدادش بیاموزد، پروین تجلی عطوفت، مهربانی، صبر، شکوفایی، پاکی، متانت و وقار است و تأکید ایشان بر تعلیم و تربیت بنا شده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: رمز ماندگاری اشعار و زبان پروین اعتصامی این است که هم به زیبایی ظاهر و هم مضمون و محتوا توجه داشت. این بدین معنا نیست که او صریح الهجه نبود چه بسا زمانهایی که به صراحت هم انتقاد میکرد.
پروین شاعری بود که قدرتنمایی انتقادی داشت
در این مراسم، «علی اسماعیلی» سرپرست معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی طی سخنانی گفت: خدا را شاکریم که با همه کمی و کاستیها به سبب اعتبارات و بودجه در سال 91 با همکاری اساتید، ادبا، شاعران و مسئولان توانستیم آنچه برای سال 91 پیشبینی شده بود انجام دهیم که آخرین آن هم جایزه ادبی پروین است. از جمله مهمترین عناصر مفید برای مطالعه شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی تولیدات ادبی است و خانه کتاب توانسته در سال 91 در حوزه تجلیل از ادبا و مفاخر گامهای مثبت و خوبی را بردارد.
وی درباره پروین اعتصامی نیز گفت: پروین یکی از شعرای بلندآوازه و نامدار کشور ما است نوع شعر او تعلیمی است، که پیکر شعر تعلیمی را داستانهای کوتاه انجام میدهند و پروین با الهام از شعر تعلیمی و داستان کوتاه پندهای خود را با مضامین دلنشین ارائه کرد. همچنین او اشعاری را در نقد شرایط مشروطه و برخی کنشها در راستای ایدهها ارائه کرد.
اسماعیلی با بیان اینکه پروین اولین زن شاعر رسمی کشور ما است و شاعری بود که قدرتنمایی انتقادی داشت، خاطرنشان کرد: آثار او نشانگر عمق و نفوذ اجتماعی و بازتاب فرهنگ و خرده فرهنگها است، آثار پروین اعتصامی باید در شرایط زمان او مطالعه شود. اصطلاحات پروین در میان زنان شاعر همچون پروین میدرخشد. سبک او آمیختهای از خراسانی و عراقی است چرا که او پس از مولوی دومین شاعری است که در اشعار خود از تمثیل استفاده کرده است؛ از دیگر امتیازات او میتوان به مناظره و مخاطب در شعر اشاره کرد. در اکثر اشعار پروین رنگی از غم و رنج و فقر بینوایان مشاهده میشود.
سرپرست معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به برگزاری این جشنوارهها و مغتنم شمردن آنها برای برگزاری مستمر آنها اشاره کرد و گفت: در برگزاری این جشنوارهها فرصتی مغتنم است که ما هم شاعران به نام را شناسایی و استعدادهای شعری را به جامعه فرهیخته معرفی کنیم و در نهایت به عنوان یک الگو همه جوانان با تأسی به او بتوانند به خلق اثر بپردازند؛ اولین هدف و گام اصلی این جشنوارهها رسالت بنیادین فرهنگی ادبی است و نکته دوم این که مقام این شعرا و شخصیت شاعره نامدار را گرامی بداریم و رشد و ظرفیتهای آفرینش ادبی را بیش از گذشته شاهد باشیم. این گونه بزرگداشتها تجلیل از مقام اندیشمندان و تقویت زبان و ادبیات فارسی و تشویق جوانان، شاعران و نویسندگان به زبان انقلاب است.
به گزارش شبستان، «مجید حمیدزاده» دبیر علمی جایزه علمی پروین اعتصامی در این مراسم با ارئه گزارشی از نحوه داوری و برگزاری این دوره جایزه، به صورت اجمالی گفت: پنجمین دوره جایزه ادبی پروین اعتصامی اختصاص به کتابهایی دارد که طی دو سال گذشته یعنی 89 و 90 برای نخستینبار در پنج حوزه شعر، ادبیات داستانی، ادبیات نمایشی، ادبیات پژوهشی، ادبیات کودک و نوجوان منتشر شدند. در این پنج حوزه آثاری که در این دوره به دبیرخانه ارسال شدند حدود 6 هزار و 701 عنوان هستند که در قیاس با دوره چهارم که 5 هزار و 467 اثر را شامل میشد شاهد رشد 23 درصدی هستیم. طبق اساسنامه جلسه هیئت علمی تشکیل و گروهها و سرگروههای داوری مشخص شدند. در ادامه کار داوری انجام شد که در مرحله نخست 107 اثر به مرحله دوم راه یافتند و در ادامه با حداقل سه داور آثار بررسی و در نهایت 16 اثر برگزیده شد.
حاشیهها:
* در این مراسم از «دکتر امیربانو کریمی» به عنوان آخرین تقدیری و به عنوان پیشکسوت برتر این حوزه تقدیر شد. وی قبل از اخذ هدیه خود، پشت تریبون حاضر شد و نسبت به انتخاب خود به عنوان پیشکسوت این حوزه در جایزه ادبی پروین اعتصامی اظهار تعجب نشان داد و خاطرهای از پدرش نقل کرد. وی گفت: انتخاب من، مژده ناگهانی برای من بود چرا که کاش زودتر میدانستم که قرار است از من تجلیل شود تا مطالبی درباره پروین بگویم. جالب است که من نه تألیفی در این ججایزه ادبی داشتم و نه برای اثر برگزیدهایی اینجا هستم. من سالها است گوشه عزلت برگزیدهام و نمیدانم چرا من را انتخاب کردم من کاری نداشته و اهل شرکت در این مجامع به دلیل کبر سن نیستم اما خوشبختم که بانوان جوان ما در کار هستند و اولیاء مملکت هم زحمات این بانوان را پاس میدارند. پدرم از زمانی که قرار بود انتخاب رشته کنم، دوست داشت که من هم مثل پروین اعتصامی باشم که اینگونه نشد و الان دوست دارم که پدرم ببیند من در جشنواره ای به نام این شاعر بزرگ، تجلیل شدم.
* حضور ترانه علیدوستی، بازیگر سینما که به خاطر ترجمه کتاب رویای مادرم، تألیف آلیس مونرو، که موفق به دریافت جایزه بخش ادبیات داستانی شد، بسیار مورد توجه قرار گرفت به صورتی که وقتی قرار شد علیدوستی برای گرفتن جایزه به روی سن برود، مورد تشویق بسیار حضار قرار گرفت.
* حضور اکیپی از بچه های مدرسه ای در سالن از نکات جالب توجه مراسم بود. دختران مدرسه ای که با فرم مدرسه در این سالن حضور داشتند، در انتهای مراسم، هر کدام به نحوی با ترانه علیدوستی سخن می گفتند و از او امضا می گرفتند.
* طلا نژادحسن، از برگزیدگان این دوره از جشنواره پروین اعتصامی با اشاره به داوری جشنوارهها و جوایز ادبی گفت: جوایز رسمی و غیر رسمی به شرطی میتواند اثر بسیار ارزندهای در رشد و تعالی ادبیات داشته باشد که اول از تنگنظریها به دور و در داوری عقاید شخصی اعمال نشود. باید از تنگنظرانه سوداگرایانه و اهداف شخصی و ایدئولوژیک به دور باشیم اما گاه متأسفانه در عرصههای مختلف این جوایز شاهد آنیم که بسیاری از ما اسیر نگاههای شخصی و تفکرات خود میشویم یا با کمال تأسف سلطه مطبوعات بر ما زیاد میشود به حدی که طبق خواسته آنها قضاوت میکنیم و یا اسیر ناشرمداری میشویم.
پایان پیام/
نظر شما