به گزارش خبرگزاری شبستان از کرمان، حجت الاسلام دکتر احمد رهدار، امروز(17اسفند) در چهارمین نشست از سلسله نشست های راهبردی با موضوع سبک زندگی اسلامی در جمع فعالان فرهنگی و مسجدی کرمان اظهار داشت: در خصوص سبک زندگی اسلامی باید چند پرسش مورد تحلیل قرار گیرد.
وی افزود: نخست اینکه آیا سبک زندگی که فرد انتخاب می کند فراگیر است یا خیر؟ به این معنی که آیا همه حوزه های رفتاری، فکری، عمل و پوشش او از یک سبک پیروی می کند یا خیر؟
استاد رهدار ادامه داد: دوم اینکه آیا سبک زندگی را باید از مبانی شروع کرد یا از مظاهر و نمادها؟آیا باید بر روی نمادهای عینی سرمایه گذاری کرد یا از مبانی بینش ها، افق ها و مسائلی که بشر از طریق حل آنها به بقیه مسائل می رسد؟
وی با بیان اینکه اگر سبک زندگی نسبتی باهویت ما داشته باشد؛ هویت اجتماعی تنها با فکر تولید نمی شود بلکه با عمل است؛ ادامه داد: سومین پرسش این است که آیا سبک زندگی رخدادی است یا گفتمانی؟
استاد حوزه و دانشگاه در این رابطه توضیح داد: بسیار دیده شده است که گفتمان بعضی از انسان ها خلاف رخدادهای زندگی اوست به این معنی که گفتمان فرد، دینی و انقلابی است اما ظاهر او چنین نیست.
وی در ادامه در خصوص اینکه آیا در سبک زندگی باید ابعاد معرفتی بیشتر مورد توجه باشد یا انگیزشی؟ گفت: سبک زندگی به همان اندازه که نیازمند ابعاد معرفتی است به همان میزان هم نیازمند ابعاد انگیزشی است و به همین جهت شاید این نشست ها در خصوص سبک زندگی اسلامی کافی نباشد.
دکتر رهدار در مورد این مطلب که آیا سبک زندگی را باید در فرهنگ عمومی جستجو کرد یا تخصصی؟ بیان داشت: اگر قرار باشد آن را در فرهنگ خصوصی جستجو کنیم باید از نخبگان و افراد بالادستی جامعه آغاز کرد اما در فرهنگ عمومی می توان از قاعده هرم اجتماع آغاز کرد.
وی با طرح این پرسش که سبک زندگی اسلامی از سه مؤلفه حجیت، معادله و مدل، کدام یک را باید پوشش دهد؛ بیان کرد: آنچه حجیت شرعی آن ثابت می شود سپس در حوزه دانشگاهی، معادله سازی می شود و در نهایت در حوزه عمومی به مدل تبدیل می شود.
وی در بخش دیگری از سخنانش با نهی شدید از رویکرد واژگانی به موضوع سبک زندگی اسلامی تأکید کرد: تجربه ما در گذشته نشان داده است که رویکرد اینچنینی به مقولات کلیدی در نهایت مسئله را حل نمی کند.
دکتر رهدار در ادامه افزود: آسیب شناسی آنچه در سبک زندگی با نظام علم و دانش و معرفت و اندیشه سروکار دارد این است که در کشور ما رویکرد اشتباهی به مقوله علم که بیشتر اصالة المحتوایی است؛ شده و لذا تأثیر افکار تولید شده در بدنه اجتماعی حدأقل است؛ به این معنا که ساختار فکر و اندیشه از گام های بعدی خود که همان صحنه عمل و توزیع اندیشه است، منقطع شده است.
وی با افزودن اینکه بسیاری از باورهای ما برنامه نشده است؛ ادامه داد: امیال، افکار و اعمال ما از یکدیگر بریده و جدا نیستند و نمی توان سبک زندگی را با رویکردهای جزئی پیش برد.
استاد حوزه و دانشگاه در همین زمینه با مثال زدن نوع رویکردی که تاکنون در جامعه به حجاب و عفاف شده است؛ آن را از نوع جزئی دانست و تأکید کرد: سبک زندگی اسلامی نباید از رویکرد جزئی آغاز شود بلکه نخست باید یک مکان یابی به فرد داد و افق حیات او را تغییر داد.
وی افزود: تفاوت امام راحل با ما آخوندهائی که تنها دغدغه درست کردن حمد و سوره مردم را داریم این بود که امام نخست موقف و افق انسان را به او نشان داد زیرا در این صورت است که نحوه فرآیند حرکت خوبخود تبیین می شود.
استاد رهدار خاطرنشان کرد: وقتی زاویه دید و افق حیات انسان تغییر کرد به تدریج در رفتارهای او هم اثر می گذارد؛ امام(ره)هم نخست کرامت، استقلال و... را به انسان ها نشان داد.
وی با تصریح به اینکه این افق ها نیازمند حلم و بردباری بیش از این است؛ گفت: اگر این حلم را یافتیم در برابر انحرافات خرد و کوچک زود خرج نمی شویم.
استاد حوزه و دانشگاه بیان داشت: کسانی می توانند در درون اجتماع، جهت گیری های کلان را تنظیم کنند که رویکردی پدرانه داشته و خود را خرج مسائل خرد نکنند؛ به همین دلیل در ساختار سیاسی ما رسالت رهبر و ولایت فقیه تنظیم مباحث کلان اجتماعی تعریف شده است و ایشان می تواند این مباحث کلان را در حوزه اجتماع افق سازی و هویت سازی می کند.
وی با اشاره به اینکه سبک زندگی جدای از اسلامی بودنش، با باورها و ایمان آن جامعه مستحکم می شود؛ گفت: البته ورود به سبک زندگی ایمانی نیست زیرا چنانچه دغدغه های ایمانی و دینی تبدیل به فرهنگ شود خودبخود منجر به ایمان می شود.
استاد رهدار گفت: به طور مثال چنانچه پایین آوردن سن ازدواج در یک جامعه ولو غیر دینی فرهنگ شد در نتیجه آن بسیاری از گناهان خلاف ایمانی انجام نمی شود زیرا بستر فرهنگی مقتضی انجام اعمال غیر ایمانی وجود ندارد.
وی سبک زندگی در ایران را نیازمند 4 مؤلفه انسانیت، اسلامیت، ایرانیت و جنسیت دانست و گفت: در حال حاضر که عصر غلبه تکنولوژی است باید نسبت "تکنولوژی و فرهنگ" و "تکنولوژی و انسان" مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد.
وی تأکید کرد: باید نسبت به تکنولوژی که مقوله ای اشباع شده در زندگی همه ماست و عمیق ترین روابط وجودی ما را امروز تکنولوژیی به نام تلویزیون سلب کرده است؛ اطلاع دقیق داشته باشیم زیرا نحوه استفاده از تکنولوژی در سبک زندگی بسیار اثرگذار است.
استاد حوزه و دانشگاه در پایان خاطرنشان کرد: باید زمینه روانی لازم را ولو با روش های غیر معرفتی(نه غیر دینی)از طریق فعال شدن بعد عاطفه بشر برای پذیرش ابعاد معرفتی فراهم کرد تا جامعه را که به صورت حداکثری گرفتار تکنولوژی است نسبت به ماهیت تکنولوژی و... آگاه کرد.
پایان پیام/
نظر شما