به گزارش خبرگزاری شبستان از استان گلستان، قربان عباسی، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گلستان گفت: پل تاریخی آق قلا، تنها پل با تزئینات آجری و بازمانده از دوران شکوفایی هنر آجر کاری در ایران است که به تازگی دهنه پنجم آن نیز با کاوش های باستانی شناسی کشف شده و مرمت واحیای این اثر تاریخی دردستور کار قرار دارد.
وی افزود: پل آق قلا از پل های شاخص گلستان و کشور است و یکی از افتخارات استان با قدمتی حدود 800 ساله می باشد که پایه های پل در دوره سلجوقی و ساخت آن در دوره صفوی صورت گرفته است.
عباسی تصریح کرد: با اینکه قرار شد تا پایان سال گذشته کار مرمت این پل تاریخی انجام شود ولی کشف دهنه جدید پل، سبب شد تا احیای این دهنه در اولویت قرار گیرد و سپس نسبت به مرمت و تجهیز آن اقدام کنیم.
وی اظهار داشت: در زمان ساخت پل به این نتیجه رسیدند که اگر گرگانرود طغیان کند، روان آبها از پنج دهنه عبور کند تا به شهر آسیب وارد نشود و در اثر کاووش ها متوجه شدیم که این پل دهنه پنجمی نیز دارد که تاکنون مدفون بوده است.
عباسی یادآور شد: بر اثر سیلاب سال گذشته گمان می کردیم که پل تاریخی آق قلا دچار نشست شده ولی پس از بازدید و بررسیهای باستان شناسی متوجه دهنه دیگری از آن شدیم و اکنون کار احیای این دهنه در دست اقدام است.
وی مناطق حاشیه پل یادآور شد: بحث احیا و مرمت پل تاریخی از مسئولیت های این نهاد است و در زمینه نظافت اطراف پل این دستگاه مسئولیتی ندارد.
عباسی در خصوص عبور آب و فاضلاب از حاشیه پل، گفت: از آبفا درخواست شده تا نسبت به جمع آوری این لوله ها اقدام کند و همچنین از آب منطقه ای درخواست لایروبی رودخانه پل را داریم.
وی یادآور شد: بعد از اینکه دهنه را احیا کردیم نورپردازی، سنگفرش و نماکاری پل سلجوقی و صفوی را خواهیم داشت.
مدیرکل میراث فرهنگی گلستان وعده داد تا کار نورپردازی و مرمت پل تاریخی آق قلا در صورت تامین اعتبارات 250 و 400 میلیون تومانی مصوب شده تا پایان شهریورماه سال آینده به پایان برسد.
عباسی در زمینه ثبت جهانی پل تاریخی آق قلا، گفت: در حال حاضر ثبت دیوار تاریخی گرگان و شهرتاریخی جرجان را در دستور کار داریم و انشاء الله ثبت جهانی پل آق قلا را به عنوان دیگر اولویت در دستور کار قرار خواهیم داد.
پل آق‌قلا به شمار 919 به ثبت تاریخی رسیده و تنها پل دارای «تزئینات آجرکاری برآمده» کشور است که بر رود گرگانرود، در شهرستان آق قلعه و در حدود 18 کیلومتری شمال گرگان واقع شده است.
این پل اکنون دارای چهار دهانه با طاق جناغی و پایه‌هایی مستحکم است، پایه‌های پل در جهت شرقی (مخالف جریان آب) برای شکستن فشار آب به صورت مثلثی (موج شکن) شکل گرفته است.
همچنین در جهت غربی (موافق جریان آب) به صورت نیم دایره است و موج شکنهای پل که اندازه هر یک از اضلاع مثلثی آن به 45/3 متر می‌رسد، در دوره اخیر با سیمان اندود شده است. موج‌شکن‌های مثلثی و پشتیبان‌های نیم دایره پل تا نزدیک سطح پل بالا آمده است و در بالای تعدادی از پشتیبان‌های پل، قاب‌های مستطیل شکلی تعبیه شده که امروزه دو عدد از آنها باقی است و این قابها برای تزیین یا قراردادن کتیبه در نظر گرفته شده است.
سطح گذرگاه پل که از طرفین به ارتفاع 10/1 متر و پهنای 50 سانتی متر محدود شده، در گذشته سنگفرش بوده اما در دوره اخیر با آسفالت پوشش یافته است.
در عکسی که در دوره ناصرالدین‌شاه از این پل برداشته‌اند دو مناره در کنار پل دیده می‌شود که اکنون از این مناره‌ها اثری نیست. از مدتی پیش پل دیگری بر این رودخانه ساخته‌اند که با احداث آن، رفت و آمد از روی پل قدیمی صورت نمی‌گیرد و تنها به عنوان یکی از آثار قدیمی برای عبور و مرور عابران پیاده و گردشگران استفاده می‌شود.
از ویژگی های منحصر به فرد پل تاریخی آق‌قلا، سبک معماری خاص و هوشمندانه این پل تاریخی است، بنای آن در دوران شکوفایی هنر آجرکاری در ایران آغاز شده است.
بررسی های علمی نشان می‌دهد که در دوره قاجاریه نیز در ضلع جنوبی این پل، قلعه‌ای نظامی با دو مناره و برج‌های دیده‌بانی متعدد وجود داشته و در واقع از این پل به عنوان دروازه ورود به شهر آق‌قلا استفاده می‌شده است. قدمت و اهمیت تاریخی و فرهنگی این پل باعث شده که این اثر تاریخی در ردیف یکی از مهم ترین جاذبه‌های گردشگری کشور قرار گیرد.
پایان پیام/
نظر شما