حمام آخوند ارومیه؛ بنایی متعلق به دوره قاجاریه

حمام آخوند ارومیه که با معماری خاص خود در بازار قدیمی این شهرستان واقع است، متعلق به دوره قاجاریه بوده و با گذشت سال های متمادی همچنان با غرور ایستاده است.

خبرگزاری شبستان//ارومیه


حمام آخوند از دیگر بناهای تاریخی و ماندگار در شهرستان ارومیه در داخل بازار قدیمی‌این شهر و در راسته حاج میرزا حسین آقا قرار گرفته است که متعلق به دوره قاجاریه است.


این بنا پلان منظم ندارد و کف حمام در دو متر و 80 سانتی‌متر از کف بازار پایین‌تر است.


حمام آخوند ارومیه دو گنبد مرکزی دارد که یکی از گنبدها برای گرمخانه و دیگری برای رختکن طراحی شده و پی‌های بنا از سنگ لاشه و ملات و بینشان ماسه و آهک احداث شده است.


قوس‌های به کار رفته در نمای داخلی بنا از نوع شاخ بزی است که زیبایی خاصی به این بنا داده و سبب ماندگاری آن بعد از چند صد سال شده است.


حمام آخوند همان کاربری زمان ساختش یعنی استفاده به عنوان گرمابه را دارد و محل خزینه آب سرد قدیم امروز به محل دوش تبدیل شده است، این حمام قدیمی‌تزئین خاصی ندارد و آجرهای به کار رفته در بنا آجرهایی به ابعاد 20 در 20 سانتی‌متر و ملات است.


با توجه به اینکه این حمام در سال 1366 هجری شمسی بر اثر حمله هواپیماهای عراقی تخریب شده بود تعمیراتی در آن صورت گرفته است که البته بر اساس معماری قدیمی‌اصلاح شده است و در حال حاضر به عنوان گرمابه عمومی‌مورد استفاده مردم این شهر قرار می‌گیرد.


گفتنی است، حمام آخوند در تاریخ 19 اسفند 1380 با شماره ثبت 4844 به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.


و اما بازار ارومیه یکی از آثار تاریخی شهر ارومیه -مرکز استان آذربایجان غربی- است که در بافت قدیمی این شهر واقع شده و قدمت آن به دورهٔ صفویان می‌رسد.


بازار ارومیه در گوشه جنوب شرقی شهر ارومیه واقع شده است که در حال حاضر بخش عمده و سالم آن در بین خیابان های امام - عسگرآبادی - اقبال و مهاباد (منتظری ) محصور می باشد.


سردر ورودی اصلی بازار ارومیه از طرف مسجد اعظم، یکی از زیباترین جلوه های قدیمی معماری ایران است.


بازار از طریق هشت یا نه راسته به خیابان های اطراف راه دارد و همچنان هسته مرکزی خرید و فروش اهالی این منطقه است.


کنیسه مربوط یهودیان منطقه نیز در محدودهٔ این بازار قرار گرفته‌است.


بازار ارومیه معماری ساده‌ای داشته و تاق‌ها، چشمه‌ها و گنبدهای مختلفی را در خود جای داده‌است و دارای تیمچه‌ها، حمام‌ها، سراها و مسجدهای مربوط به دوران زندیان و قاجاریان است.


مجموعه بازار قدیمی شامل واحدهای مختلفی می باشد از جمله مسجد جامع شهر در این محدوده قرار گرفته که بنائی است مربوط به قرن 6 هـ. ق. ولی قدیمی ترین بخشهای باقیمانده محدوده بازار از دوره صفویه به بعد می باشند، مخصوصا حمام هائی از دوره زندیه و قاجار باقی مانده که نمایانگر ذوق معماری دوره های مختلف است.


هر راسته و بخشی از این مجموعه دارای فرم و شکل بندی خاص خود می باشد و وجود تیمچه ها، سراها، مسجد، حمام ها، همه دال بر آبادانی و تحرک این بخش از شهر در زمانی نه چندان دور است.


از خصوصیات بارز این مجموعه سادگی معماری آن است , با وجود تفاوت هایی که از نظر فرم در طاق ها و چشمه و گنبدهای بازار مشاهده می شود، هیچ نوع تنوعی از حیث تکنیک هنری مانند کاشیکاری، گچبری، سنگ کاری و دربهای قدیمی پرکار چوبی در بازار دیده نمی شود.


مصالح تمام راسته بازارها و چهارسوها از آجر انتخاب و اکثرا حتی فاقد اندود ساده گچ نیز می باشند.


تنها تنوع مجموعه ذوق و سلیقه معماران دوره های مختلف است که هر کدام با انتخاب فرمی خاص از نظر شکل قوس ها، اثری از خود به یادگار گذاشته اند.


پایان پیام/

کد خبر 231864

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha