به گزارش خبرگزاری شبستان، علیرضا شجاعی در پنجمین همایش ملی مدیریت دانش، گفت: بنگاه‌های مختلف و پرشماری در حوزههای صنعت، معدن و تجارت وجود دارند، از جمله 55 هزار واحد صنعتی و بیش از دومیلیون واحد صنفی و تعداد زیادی بنگاه‌های تجاری در این حوزه در حال فعالیت هستند.
شجاعی افزود: با وجود این تعداد فعال اقتصادی در حوزه صنعت، معدن و تجارت این پرسش مطرح است که این بنگاهها تا چه اندازه با دانش‌مداری آشنا هستند و از مدیریت دانش در مجموعه‌های خود استفاده می‌کنند.
وی با اشاره به این‌که میزان بهره‌مندی از مدیریت دانش در این بنگاهها کم است، گفت: باید درخصوص افزایش استفاده از مدیریت دانش در بنگاه‌های ایران راهکارهای از سوی متخصصین ارائه شود. ضمن این که باید به این پرسش پاسخ داد که آیا این سهم اندک به فرهنگ ایرانیان که فرهنگی شفاهی است، مربوط می‌شود یا این‌که مبتنی بر تغییرات زیاد بنگاهها، دستگاه‌ها و سازمان‌های کشور است.
وی با اشاره به عایدی بنگاهها از اجرای مدیریت دانش، تاکید کرد: وقتی یک بنگاه تکنیکی را در مجموعه خود پیاده می‌کند، برایش مهم است عایدی آن از این تکنیک چیست و در چه مقاطعی کاربرد خواهد داشت.
شجاعی خاطرنشان کرد: در فرآیند مدیریت دانش چند نکته وجود دارد که شاید مربوط به ساختار و فرهنگ ما باشد که باید بهبود یابد.
وی با اشاره به اهمیت نقش آموزش در تربیت نیروهای جدید گفت :در کشورهای صنعتی و پیشرفته، هنگامی که فردی در بنگاه در آستانه بازنشستگی قرار می‌گیرد، مدیریت بنگاه دو وظیفه را در سال‌های پایانی خدمت آن فرد، به وی محول می‌کند. نخست این‌که فرد جایگزین خود را تربیت کند، دوم این‌که دانش و تجربیات خود از سال‌های گذشته را مکتوب و مستند کند. در حالی‌که در سازمان‌های ایرانی چنین اتفاقی رخ نمی‌دهد.
شجاعی افزود: برای مثال در ایران تا نیروی فعلی بازنشسته نشود، فرد جدیدی جایگزین وی نمی‌شود و این دو با یکدیگر ارتباطی نخواهند داشت تا تبادل تجربه و دانش صورت گیرد. در نتیجه بنگاه به مرحله‌ای بازمی‌گردد که نفر قبلی فعالیت خود را آغاز کرده بود.
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت ادامه داد: نکته دیگر در این خصوص، توجه به مسائل دانش‌بنیان ادغام‌هاست. چون دانش و تجربه‌ای که در سازمان‌های قبلی کسب شده، به مجموعه جدید حاصل از ادغام منتقل نمی‌شود. از همین رو نمی‌توان اطلاعات دقیق و جامعی از عملکرد یک سازمان در بازه زمانی 20 یا 30ساله جمع‌آوری کرد. از طرف دیگر، برخی دانش سازمانی را با حافظه سازمانی اشتباه می‌گیرند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود تاکید کرد: تکنیک‌های نوین مدیریت ریشه در مدیریت دانش دارد، یعنی اغلب تکنیک‌های جدید، مبتنی بر مدیریت دانش است. از همین رو بسیاری از روش‌های حل مسئله مبتنی بر مدیریت دانش است. نرم‌افزارهای جدیدی که در دنیا مطرح می‌شود نیز بر همین اساس طراحی شده است، به‌طوری که تجارب ثبت‌شده مختلف را جمع‌آوری و به دیگران عرضه کرده و در هنگام بروز مسئله چندین راهکار برای عبور از آن ارائه می‌کنند.
شجاعی گفت: در بسیاری از مسائلی که سازمان‌ها با آنها مواجه می‌شوند، نیاز به خلاقیت و راهکارهای جدید وجود ندارد و این مسائل باید با استفاده از تجربه‌های سازمانی رفع شود. بنابراین اگر دانشی در سازمان وجود داشته باشد و بر آن مدیریت صورت بگیرد به حل مسائل سازمان کمک خواهد کرد.
وی تاکید کرد: در وزارت صنعت، معدن و تجارت و در حوزه مدیریت دانش، با ساماندهی دانش، بحث مستندسازی، مدیریت سیستماتیک دانش و گسترش فرهنگ دانش در میان کارکنان به‌خصوص پس از ادغام آغاز شد تا بتوانیم با اطلاعاتی که در اختیار داشتیم، زنجیره‌های دانش را شکل دهیم؛ چراکه وزارت بازرگانی با بخشی از این زنجیره مرتبط بود و وزارت صنایع با بخشی دیگر. در نتیجه تلاش کردیم این زنجیره را ایجاد و فرآیند ایده تا صادرات را پیاده کنیم.
معاون وزیر صنعت ادامه داد: در این خصوص چهار برنامه در دستور کار قرار گرفت که با عناوین برنامه راهبردی صنعت، معدن و تجارت، نظام جامع ارتقای توانمندی‌های صنعت، معدن و تجارت، مستندسازی تجارب مدیران و کارشناسان و نیز سامانه فناوری به اجرا درآمد.
به گفته شجاعی، برنامه‌های راهبردی در سطح کلان ارائه شده و برنامه‌های زیرمجموعه آن نیز آماده و منتشر می‌شود.
به اعتقاد وی، در سطح کلان، سعی شد تا این برنامه در تعامل با ذی‌نفعان طراحی شود. از همین رو سامانه‌ای تحت عنوان هم‌افزا به نشانی www.bsmt.ir طراحی شد و در حال حاضر هم حجم بالایی از دانش در آن نهفته است به‌گونه‌ای که تمام ذی‌نفعان به اطلاعات دسترسی دارند و می‌توانند به راحتی با برنامه‌ها تعامل کنند.
شجاعی تاکید کرد: تمام داده‌هایی که در حوزههای مختلف دریافت شده، از اصناف گرفته تا فروشگاه‌های زنجیره‌ای، خودرو، فولاد، منابع انسانی و حوزه مالی، در این سامانه وجود دارد. این سامانه به‌گونه‌ای طراحی شده که می‌تواند کتاب الکترونیکی درباره مسائل مختلف در اختیار کاربران قرار دهد.
وی خاطرنشان کرد: یکی از موضوع‌های پس از ادغام گستردگی خدمات در حوزه صنعت، معدن و تجارت است، از همین‌رو به سمت ایجاد نظام جامع ارتقای توانمندی‌های صنعت، معدن و تجارت حرکت کردیم تا بتوانیم سیاستگذاری‌ها را به صورت متمرکز انجام دهیم، اما فرآیند اجرا به صورت غیر‌متمرکز صورت گیرد.
وی افزود: پنج محور یعنی پژوهش و نوآوری، منابع انسانی و فرهنگ صنعتی، فناوری و صنایع پیشرفته، خدمات کسب‌وکار و بهره‌وری در این نظام جامع لحاظ شده‌اند تا هر کدام از آنها با تولی‌گری یکی از زیرمجموعه‌های وزارتخانه و با همکاری دیگر بخش‌ها، فعالیت کنند.
شجاعی یادآور شد: در فرآیند نظام جامع، تمام فرآیندها و اطلاعات مبادله شده باید در سیستم ثبت شود تا بدانیم فرآیندی که برای آموزش و پژوهش انجام می‌دهیم به چه صورتی انجام گیرد.
وی با اشاره به سیستم مستندسازی تجربیات مدیران و کارشناسان، گفت: باتوجه به این که ماه‌های پایانی فعالیت دولت دهم نزدیک است، باید رویداد‌های این سال‌ها به‌صورت تخصصی در قالب و موضوع‌های متفاوت ثبت و مستند شود.
به گفته شجاعی، فراخوانی عمومی خطاب به کل مدیران، معاونان و کارشناسان وزارتخانه در سراسرکشور ارائه شده که حتی کسانی را که از بدنه جدا شده یا بازنشسته شده‌اند را هم شامل می‌شود. در این فراخوان از آنها خواسته‌ایم اتفاق‌ها و رویدادها را ثبت و مستند کنند تا جمع‌آوری و یکپارچه شود.
وی گفت: امیدوارم این فراخوان عمومی‌تر شود و تجربیات کارشناسان و دانشگاهیان در حوزه صنعت، معدن و تجارت هم در آن به ثبت برسد.
شجاعی با اشاره به سامانه فناوری، تاکید کرد: این سامانه رابطی میان چهار حوزه اصلی سازمان‌های حامی پژوهش، پژوهشگران، متقاضیان پژوهش و واسطه‌های فناوری به‌شمار می‌آید.
وی افزود: یکی از مشکلات در این خصوص، پراکندگی و تکرار است. یعنی برخی مسائل مشابه، بارها و بارها به‌صورت جداگانه حل می‌شود. به همین جهت سامانه فناوری براساس مدلی طراحی شد که این مدل می‌تواند یک مرکزیت دانشی را ایجاد کند.
شجاعی گفت: متقاضیان پژوهش بنگاه‌های تولیدی، خدماتی و تشکل‌ها هستند و مجموعه‌هایی مانند ایدرو یا ایمیدرو حمایت و پشتیبانی طرح‌های پژوهشی را به‌عهده دارند.
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت یادآور شد: واسطه‌های فناوری همچون پارک‌های فناوری و فن بازارها هم کمک خواهند کرد این زنجیره کامل شود.
وی افزود: در نهایت، همه این سامانه‌ها در سامانه بهین‌یاب تجمیع می‌شود. به این ترتیب با ایجاد یک ساختار سعی کردیم ارتباط دوطرفه با ذی‌نفع‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت ایجاد کنیم.
شجاعی تاکید کرد: همیشه به ما گفته‌اند و پرسیده‌اند علم بهتر است یا ثروت، ولی ما در وزارت صنعت، معدن و تجارت به دنبال علمی هستیم که به ثروت منتهی شود. اگر دانشی که به کتاب تبدیل شده صرفا در کتابخانه قرار بگیرد، هیچ اثربخشی ندارد.
وی ادامه داد: باتوجه به این موضوع، معتقدم اگر مدیریت دانش بر صنعت، معدن و تجارت و در فرآیند کاری یک بنگاه تبدیل به مدیریت ثروت‌آفرین شود، در سازمان‌ها اثربخش خواهد بود و با استقبال مواجه خواهد شد. به این معنی که اگر مدیریت دانش در منابع انسانی نفوذ کرد، آنگاه به سرمایه انسانی تبدیل می‌شود و چند برابر قیمت و ارزش پیدا می‌کند.
اگر مدیریت دانش به فناوری وارد شده و به فناوری پیشرفته تبدیل شود، آنگاه ارزش چندین برابری برای بنگاه به ارمغان می‌آورد، اگر مدیریت دانش وارد فرآیندها شود، شاهد رشد بهره‌وری خواهیم بود، اگر در بخش تولید مورد استفاده قرار گیرد، به رشد تولید بنگاهها خواهیم می‌رسد.
اگر مدیریت دانش وارد حوزه بازاریابی شود، برندهای بزرگ به‌وجود خواهد آمد.
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت تاکید کرد: تمام سعی مدیریت دانش باید افزایش عمر محصول، افزایش عمر سازمان و در نهایت ثروت‌آفرینی برای بنگاه و کشور ثروت باشد.
پایان پیام/
نظر شما