به گزارش خبرنگار شبستان، مجموعه چهار جلدی "اسلام ایرانی" حاصل بیش از 20 سال پژوهش هانری کربن درباره ابعاد معنوی و فلسفی اسلام است. آن‌گونه که بر ذهن و ضمیر ایرانی پدیدار شده است. این اثر نه فقط دستاورد تتبعات و تاملات عالمانه در متون، بلکه ره‌آورد تجربه ژرف نویسنده از عوالم معنوی ایرانیان و ارتباط وجودی کم‌نظیری است که با آن عوالم برقرار کرده‌اند.
بر پایه این گزارش، به تازگی ترجمه‌ی فارسی جلد اول این مجموعه که به بررسی معنویت تشیع دوازده امامی اختصاص دارد به قلم "انشاءالله رحمتی" و به همت نشر صوفیا منتشر شده است.
بر این اساس، نشست هفتگی شهر کتاب سه‌شنبه 24 بهمن ماه، به نقد و بررسی کتاب "اسلام ایرانی" اختصاص یافت که با حضور کریم مجتهدی، داریوش شایگان، غلامرضا اعوانی و انشاءالله رحمتی برگزار شد.
کریم مجتهدی، استاد دانشگاه، در مورد نحوه آشنایی خود با هانری کربن گفت: پس از آنکه در سوربن پاریس تحصیلات فلسفه را به پایان بردم با کربن آشنا شدم، در واقع موقع نوشتن رساله به ناچار با او ملاقات کردم، و پنهان نمی کنم که اولین جلسات دیدار ما چندان مطلوب نبود، کربن تعجب می کرد که یک ایرانی به جای فرهنگ خودش، در فلسفه کانت، هگل، لایب نیتس و ... متخصص باشد، اما بعد از اتمام جلسات نخست ارتباط خوبی بین ما ایجاد شد.
وی ادامه داد: بعد از ملاقات با کربن متوجه شدم که تنها در یک بعد از فلسفه کار کرده ام و شاید فلسفه دانشی باشد که دارای چند بعد است، در آن دوران با کتاب "حکایات تمثیلی" ابن سینا آشنا بودم، از طریق آن کتاب میان من و کربن محاوره ای ایجاد شد.
مجتهدی تصریح کرد: ارزش هانری کربن چه از لحاظ فلسفه های اسلامی و حتی از نظر فلسفه های غربی بسیار بالاست، او تنها شرق شناس و مستشرق به معنای حقیقی کلمه نیست، بلکه عمیق تر از آن یک غرب شناس است، این اندیشمند محصول فرهنگ زیربنایی عمیق غرب است.
استاد فلسفه با بیان آنکه هانری کربن مردی فرهیخته به معنای حقیقی کلمه بود، عنوان کرد: کربن به ایران آمد و در ایران متوجه شد که یک سری قرابت های باطنی با ایرانی ها دارد، به بیان دیگر گویی تفاوتی ندارد شخص غربی یا شرقی باشد، وقتی ارزش ها درونی است، ارتباط ایجاد می شود.
وی در ادامه با اشاره به کتاب اسلام ایرانی بیان کرد: نام این اثر به تنهایی جای تامل دارد، همچنین پرسش هایی مطرح می شود از قبیل اینکه: آیا اسلام را ایرانی ها ساختند؟، آیا اسلام را ایرانی ها تحریف کردند؟ و آیا شیعه جز در ایران نیست؟
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی تاکید کرد: عنوان کتاب کمی مهبم است و ممکن است موجب سوء تفاهم شود اما این مسئله در چارچوب گفته های کربن قابل حل است، این کتاب می خواهد بگوید ایرانیان سعی کردند عمق اسلام را بشناسند.
وی ادامه داد: آنچه که در این روزگار از یاد ما رفته است معنویت، حب معنویت و عشق است که فراموش شده و این در حالی است که معنویت در میان حکمای بزرگ ما امری بالفعل است. از وسواس های کربن این بود که در ایران این معنویت وجود دارد؛ اما اینکه تا چه حدی فراموش شده است بحث دیگری است، به هر حال از گذشته های دور تا به امروز قسمتی از آن باقی مانده است.
مجتهدی ابراز کرد: دوستی میان هانری کربن و علامه طباطبایی و آشتیانی از آن همدلی که پیش تر بدان اشاره شد، ناشی گشت، همان طور که می گویند همدلی از همزبانی بهتر است.
وی با بیان اینکه پدیدارشناسی کربن نه از نوع اصالت پدیدار هیوم است و نه از نوع اصالت پدیدارشناسی به سبک کانت و هگل خاطرنشان کرد: روش پدیدارشناسی او با نیتس همراه شده است. من معتقدم سخنان کربن انعکاس حکمای بزرگ ما چون ابن سینا و ملاصدرا است و آهنگ روحی آنان که منعکس می شود و در حال حاضر نیز انعکاس اصوات روحی آنان است که به ما می رسد.
پایان پیام/
نظر شما