به گزارش خبرنگار شبستان، محمود گلابچی، استاد دانشکده معماری پردیس هنرهای زیبا دانشگاه تهران عصر روز یکشنبه 15 بهمن طی نشست «دین، سبک زندگی و علوم انسانی» درباره ارتباط معماری با سبک زندگی و همچنین نقش‌آفرینی علوم انسانی در این میان اظهار کرد: معماری را می‌توان به عنوان درس زندگی انسان تعریف کرد چرا که جایی که مسکن آدمی قرار دارد در حقیقت مکان آرامش و آسایش اوست.
وی ادامه داد: در حقیقت معماری بخش مهمی از کیفیت حیات ما در این جهان را رقم می‌زند و نقش ویژه‌ای در تعیین کیفیت، سبک زندگی و نیز اسلامی‌شدن سبک زندگی دارد.
گلابچی با بیان اینکه در جهان امروز تعاریف گوناگونی از معماری ارایه می‌شود، افزود: در فرهنگ ما واژه معماری از ریشه "عمر" به معنای آبادکردن می‌آید.
استاد دانشکده معماری پردیس هنرهای زیبا دانشگاه تهران با بیان اینکه هنر، مهندسی و علوم انسانی از شاخه‌های معماری به حساب می‌آیند، گفت: علت ارتباط این شاخه از دانش و هنر با علوم انسانی را می‌توان در نوع ارتباطات معماری با باورها و نگرش و همچنین جهان‌بینی انسان دانست، چرا که مؤلفه‌های یادشده عمدتا در ساخت و ساز مکانی که انسان در آن سکنی دارد، تأثیر می‌گذارد.
وی با بیان اینکه سه ویژگی پایداری، سودمندی و زیبایی از عمده خصوصیاتی محسوب می‌شود که در تاریخ معماری به آن اشاره کرده‌اند، تصریح کرد: نقش علوم انسانی در دو حوزه سودمندی و زیبایی به مراتب آشکارتر است.
گلابچی عنوان کرد:البته معماری از اقلیم نیز متأثر می‌شود اما آن بخش‌هایی که در حوزه علوم انسانی قرار می‌گیرد همواره متأثر از سبک زندگی انسان‌ها است، چرا که قطعا خانه انسانی که دارای اعتقاد و جهان‌بینی الهی است با انسانی که این اعتقاد را ندارد تفاوت‌هایی را داراست.
وی در ادامه با طرح این پرسش که معماری چگونه می‌تواند زمینه‌ساز ارتقای زندگی باشد، ادامه داد: برای مثال در فضایی که انسان معتقد به خدا زندگی می‌کند همواره جایی برای عبادت تعریف شده است، هر چند که این مهم در معماری امروز ما جایگاهی ندارد اما به هر حال با توجه به سفارش‌هایی هم که در این رابطه در اسلام شده است و همواره تأکید بر اختصاص‌دادن جایگاهی برای عبادت شده است.
گلابچی تاکید کرد: بنابراین نباید از علت این تأکیدات غافل شد چرا که مثلا وقتی فرزند خانواده در محیط خانه جایی را برای نماز و عبادت مشاهده می‌کند خود به خود در وجودش علاقه به عبادت شکل خواهد گرفت و این دقیقا تأثیری است که معماری می‌تواند بر یکی از شئونات سبک زندگی اسلامی بگذارد.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه میان معماری و سبک زندگی ارتباط ناگسستنی وجود دارد، افزود: در بسیاری از موارد احساس می‌شود که در شهرهای ما معماری‌های موجود هیچ سنخیتی با هویت دینی‌مان ندارند و متأسفانه شهرسازی امروز ما متأثر از هویت اصیل ما نیست؛ به بیان دیگر لباسی که بر تن شهر خودمان کرده‌ایم متناسب با باورها و فرهنگ اسلامی – ایرانی شکل نگرفته است.
وی ابراز کرد: در معماری امروز ما برخی موضوعات که در اسلام به آنها سفارش شده است مورد توجه قرار نگرفته که از جمله آنها می‌توان مسئله اشراف به خانه دیگری و همسایگی را اشاره کرد که با آنچه که در فرهنگ اسلامی ما آمده است تمایز اساسی دارد.
گلابچی با اشاره به معماری نوین مساجد در جامعه امروز گفت: از جمله نکاتی که حین نماز به آن اشاره شده است توجه کامل نمازگزار به انجام این فریضه الهی است اما با وجود آنکه نباید درب‌های مسجد از ضلع روبروی نمازگزاران تعبیه شود با این وجود شاهدیم که گاها در برخی از ساخت و سازهای مساجد این مهم مورد توجه قرار نگرفته و نقد می‌شود.
گلابچی با اشاره به اینکه نوع معماری‌های موجود در فضای شهری با مبانی نظری و فکری ما دارای تباین نیستند، ادامه داد: این در حالی است که در سبک زندگی اسلامی به مقوله مسکن توجه ویژه‌ای شده است و برای آن ویژگی‌های خاصی عنوان گشته است، برای مثال مسکن به عنوان مکان آرامش عنوان شده است، ضمن آنکه اساسا جای منازل و خانه‌ها باید بیرون از شهر باشد تا از هیاهو در امان باشند اما این مسئله را در کشورهای غربی می‌بینیم.
وی خاطرنشان کرد: با نگاهی اجمالی به سیمای ظاهری شهر به این موضوع پی می‌بریم که در حوزه معماری پیشینیه خویش را کنار گذاشته و به معماری‌های کشورهای دیگر پرداخته‌ایم، برای مثال در باور ما نور یک منشأ ارتباط با جهانی که در آن زندگی می‌کنیم، محسوب می‌شود و شاید به همین علت است در گنبد مساجد روزنه‌ای ایجاد می‌کنند تا نور به داخل ساطع شود اما این مسئله یعنی توجه به نوع نورپردازی آنچنان در معماری‌های امروز جامعه ما جایگاهی با توجه به آنچه که در آموزه‌های اسلامی ما ارایه شده است، ندارد.
پایان پیام/
نظر شما