به گزارش خبرگزاری شبستان؛ در سال چهارم هجری قمری رسول اعظم (ص) فدک را به حضرت فاطمه زهرا (س) هبه کردند. «فدک»، سرزمین آباد و حاصلخیزى بود که در نزدیکى «خیبر» قرار داشت و فاصله آن با مدینه، نزدیک به یکصد و چهل کیلومتر بود که پس از دژهاى خیبر، نقطه اتکاء یهودیان حجاز به شمار مىرفت.
سپاه اسلام، پس از آنکه یهودیان را در «خیبر» و «وادى القرى» و «تیما» در هم شکست، خلأیى را که در شمال مدینه احساس مىشد، با نیروى نظامى اسلام پر نمود و بدین وسیله به قدرتهاى یهودى در این سرزمین که براى اسلام و مسلمانان کانون خطر و تحریک بر ضد اسلام به شمار مىرفتند؛ پایان داد. سرزمینهائى که در اسلام به وسیله جنگ و قدرت نظامى گرفته مىشود، متعلق به عموم مسلمانان و اداره آن به دست فرمانرواى اسلام است، ولى سرزمینى که بدون هجوم نظامى و اعزام نیرو به دست مسلمانان مىافتد، مربوط به شخص پیامبر و امام پس از وى مىباشد و اختیار این نوع سرزمینها با او است. مىتواند آن را ببخشد یا اجاره دهد. یکى از آن موارد اینست که از این املاک و اموال، نیازمندیهاى مشروع نزدیکان خود را به شکل آبرومند برطرف سازد. «یوشع بن نون» که ریاست منطقه فدک را بر عهده داشت، صلح و تسلیم را بر نبرد ترجیح داد و تعهد کرد که نیمى از حاصل آن را هر سال در اختیار پیامبر اسلام بگذارد و از این پس، زیر لواى اسلام زندگى کند و بر ضد مسلمانان دست به توطئه نزند و در قبال آن حکومت اسلامی امنیت آن منطقه را تامین نماید. پیامبر گرامی «فدک» را به دختر گرامى خود حضرت زهرا «س» بخشید. منظور از بخشیدن این ملک چنانکه قرائن گواهى مىدهد دو چیز بود:
زمامدارى مسلمانان پس از درگذشت پیامبر اسلام طبق تصریح مکرر پیامبر، با امیرمؤمنان بود و چنین مقام و منصبى به هزینه سنگینى نیاز دارد. على«ع» براى حفظ این مقام و منصب، مىتوانست از درآمد «فدک»، حداکثر استفاده را بنماید.
از سوی دیگر خاندان پیامبر (ص) که یگانه دختر وى و نور دیدگانش حضرت حسن (ص) و حضرت حسین(ع) بود باید پس از فوت پیامبر (ص)، به صورت آبرومندى زندگى کنند و حیثیت و شرف پیامبر (ص) محفوظ بماند. براى این هدف پیامبر (ص) «فدک» را به دختر خود بخشید.
محدثان و مفسران شیعه و گروهى از دانشمندان سنى مىنویسند: وقتى آیه «و آت ذا القربى حقه و المسکین و ابن السبیل» نازل گردید، پیامبر دختر خود فاطمه را خواست و فدک را به وى واگذار نمود. همه مفسران اعم از شیعه و سنى قبول دارند که این آیه، در حق نزدیکان و خویشاوندان پیامبر نازل گردیده و دختر وى روشنترین مصداق «ذى القربى» است.حتى در شام هنگامى که مرد شامى به على بن الحسین حضرت زین العابدین گفت: خود را معرفى نماى! آن حضرت براى شناساندن خود آیه یاد شده را تلاوت نمود، و این مطلب آنچنان در میان مسلمانان روشن بود که آن مرد شامى در حالى که سر خود را بعنوان تصدیق حرکت مىداد، به آن حضرت چنین عرض کرد: بخاطر نزدیکى و خویشاوندى خاصى که با حضرت رسول دارید، خدا به پیامبر خود دستور داده که حق شما را بپردازد. مامون، خلیفه عباسی (به هر علتى بود) خواست فدک را به فرزندان زهرا برگرداند، از این رو به یکى از محدثان معروف، «عبد الله بن موسى» نامه اى نوشت، و از او درخواست نمود که او را در این مساله راهنمائى کند. او حدیث بالا را که در حقیقت شان نزول آیه است به وى نوشت و مامون نیز فدک را به فرزندان حضرت فاطمه بازگردانید. خلیفه عباسى به فرماندار خود در مدینه نوشت، پیامبر اسلام دهکده «فدک» را به دختر خود فاطمه بخشیده و این یک مساله مسلم است و میان فرزندان زهرا در این مساله اختلاف نیست.
منبع: فروغ ابدیت، جلد دوم، به قلم آیت الله جعفر سبحانى
پایان پیام/
نظر شما