شهر غربی با سبک زندگی خاصش ما را از مسیر تمدن خودی خارج کرد

به گزارش خبرنگار شبستان، نشست "بررسی امکان شهر اسلامی" چهارشنبه، 4 بهمن ماه، در محل موسسه "اشراق" برگزار شد.
بر پایه این گزارش، عبدالحسین کلانتری، استادیار جامعه شناسی دانشگاه تهران در این نشست گفت: پرسش از این که اساسا شهر اسلامی چیست و چه ویژگی هایی دارد، مرهون گشایشی است که با وقوع انقلاب اسلامی ایران پدیدار شد.

وی ادامه داد: در گذشته شهر همواره تداعی کننده غرب بود و شهرهای سرزمین های شرق همواره با پسوند اسلامی یاد می شدند به نوعی که گویی مسلمین پدیده شهر را وامدار مغرب زمین می دانستند.
کلانتری اظهار کرد: اگر شهر را تجلی تمدن بدانیم همه بر این باور تکیه دارند که شهر عصاره تمدن است به ویژه در تمدن غرب تجلی پیشرفت در شهر نمود پیدا می کند، پس در تمامی شعبات تمدنی می توان این بحث را پیگیری کرد.
استادیار جامعه شناسی دانشگاه تهران با اشاره به مفهوم شهر اسلامی عنوان کرد: در این رابطه یک واقعیت تاریخی وجود دارد، لذا نمی توان ابتدا به ساکن مفهوم سازی انتزاعی کرد، شهر در طول حیات و زیست بشری تحقق یافته است.
وی عنوان کرد: وقتی شهر را تاریخ مند تعریف می کنیم، ویژگی ها و تحولات آن نیز تاریخ مند می شود، چراکه در طول تاریخ حیات بشر شکل گرفته اند، بنابراین ممکن است سرشار از پارادوکس ها باشد، لذا یک دستی عالم بشر را نمی توان به شهر تعمیم داد چه رسد آنکه واقعیت تاریخی که در بستر شهر غربی محقق شده را بر واقعیت تاریخی که در شهر ایران ایجاد رخ داده است، تعمیم دهیم چراکه آنچه که در بستر شهر غربی محقق شده بر واقعیت تاریخی که شهرهای ایران بر اساس آنها ایجاد شده است، تمایزهای اساسی دارد.

کلانتری تاکید کرد: منطق شهر (غربی) شیوه مصرف و سبک زندگی خودش را دارد، اگر شهر را عصاره تمدن بدانیم، تمدن غربی در شهر غربی تجلی یافته که منطق ویژه خود را دارد، در این میان ما مواجهه نابهنگامی با صورت تمدنی شهر غربی داشتیم که ما را از مسیر تمدنی خودمان خارج کرد.

وی ابراز کرد: نظریه امکان شهر اسلامی به نظر من ممکن است اما سهل الوصول نیست، به این دلیل که نباید دنبال آن باشیم که پکیج منظمی را ارائه کنیم و طبق آن با حالتی رادیکال پیش برویم، چراکه تاریخ یعنی (ما انجام دادیم و شد) یعنی آنچه که هست امید به تمدن دیگر است.

کلانتری با اشاره به کتاب مفاتیح الحیات آیت الله جوادی آملی خاطرنشان کرد: در این کتاب ویژگی های شهر اسلامی آمده است که باید مولفه های یاد شده در این اثر به عنوان مطالبه ای در جامعه مطرح شود، دکتر کچوییان در یکی از تالیفات خود آورده است "غرب با مفهوم سازی انقلاب ها را مصادره می کند"؛با عنایت به این مسئله باید برای محقق شدن شهر اسلامی این مفهوم را به ساختار تاریخی تبدیل کرد.
پایان پیام/