دکتر «صمد قائم پناه» استاد دانشگاه و کارشناس خاورمیانه در گفتگو با خبرگزاری شبستان به تشریح نکات موجود در طرح رئیس جمهوری سوریه برای حل بحران این کشور پرداخت.
ارزیابی شما از طرح ارائه شده توسط رئیس جمهوری سوریه چیست؟
طرحی که «بشار اسد» ارائه داده در چارچوب علایق ایران قرار می گیرد. این طرح اگر بخواهد عملیاتی شود و مخاطبان آن که گروههای معارض هستند، باید شرایطی را فراهم کرده و نظر معارضین را برای همکاری جلب کند.
در حال حاضر مخالفان هنوز موضع خود را رسما اعلام نکرده اند و واکنش های مختلفی هم که از سوی جامعه بین المللی ابراز شده عمدتا منفی بوده است. با این حال این فرصت خوبی برای طرف های درگیر است که گفتگو های ملی را آغاز کرده و مشکلاتشان را حل و فصل کنند.
آیا اکنون می توان به حل بحران دو ساله سوریه امیدوار بود؟
این طرح دیرهنگام و بعد از دو سال خشونت و خونریزی مطرح شده است که تبعات منفی برای سوریه و منطقه داشته است. به هر صورت اگر طرح مذکور موفق شده و با استقبال گروههای معارض مواجه شود، می تواند منجر به توقف خشونت ها شده و به عنوان نقطه عطفی در بحران سوریه تلقی شود.
به نظرتان آیا طرح مذکور می تواند نظر معارضین را جلب کند؟
ضعفی که این طرح داشته و انگیزه کمتری بین گروههای معارض ایجاد می کند این است که در آن اشاره ای به وضعیت خود بشار اسد نشده است. رئیس جمهوری سوریه در سخنانش هیچ اظهار نظری در مورد خود و جایگاهش در گفتگو های ملی و دولت ائتلاف ملی که قرار است شکل بگیرد، نکرد. این نکته مبهم این طرح بود که جا داشت اسد در مورد آن سخن بگوید زیرا هدف معارضین ساقط کردن نظام سوریه است. به این دلیل سکوت اسد در این خصوص باعث شده که مخالفان نکته جدیدی در این طرح مشاهده نکنند.
آیا موضوعی هست که در این طرح به آن توجه نشده باشد؟
بشار اسد در کل جنگ داخلی بین گروههای سوریه برای به دست گرفتن قدرت را قبول نداشته و بر این باور است که این درگیری ها یک جنگ تروریستی علیه نظام سوریه است. اسد نسبت به بحران سوریه نگاه تقلیل گرایانه دارد. اما باید اذعان کرد که همه آنچه که در سوریه رخ می دهد، این نیست. در واقع تمام بحران سوریه محدود به تروریست ها نمی شود، هر چند از شرایط بوجود آمده گروههای تروریستی نیز بهره برداری می کنند اما اصل تضاد سیاسی بین جریان های این کشور برای نقش آفرینی در اداره کشور وجود دارد و این واقعیتی انکار ناپذیر است.
طرح بشار اسد زمانی می تواند موفقیت آمیز باشد که بتواند این اصل را که اختلاف بر سر چه موضوعی هست و نقش گروههای مختلف در حل آن، مورد توجه قرار دهد. پیش تر نیز کشورهای منطقه از جمله ایران، طرح مذاکره بین دولت سوریه و معارضین را مطرح کرده اند اما مورد استقبال قرار نگرفت. این بار که اسد وارد ماجرا شده باید شفاف تر و آشکارا مسائل کشور را با مردم در میان گذاشته و با به دست آوردن اعتماد ملی، به سمت حل بحران حرکت کند.
پایان پیام/
نظر شما