صنایع دستی؛ عجین شده با فرهنگ ایرانی

خبرگزاری شبستان/چهارمحال و بختیاری

صنایع دستی به عنوان یک کار مولد، اصلی و فرعی در میان شهرها و روستاها و حتی عشایر کوچ رو رواج دارد که در نهایت منجر به تولید یک اثر ارزشمند می شود.

صنایع دستی یک صنعت بومی به شمار می رود که ریشه در تاریخ و فرهنگ این سرزمین داشته و از آنجا که بومی بوده نیازی به تکنولوژی، فناوری های پیشرفته و سرمایه زیادی ندارد و لذا هر فردی که در یکی از رشته های صنایع دستی توانایی داشته باشد می تواند در آن حرفه مشغول به فعالیت شود.

با توجه به اینکه صنایع دستی یک صنعت کاربر به شمار می رود و نیازی به فناوری پیچیده و به مواد اولیه وارداتی ندارد و همچنین تحت تاثیر تحریم های یک جانبه اعمال شده علیه ایران قرار نمی گیرد از این رو نقش موثری در ایجاد اشتغال خصوصا در مناطق روستایی و عشایری دارد.

صنایع دستی در استان چهارمحال و بختیاری، در بیشتر نقاط خصوصا نقاط محروم و روستایی رواج دارد و بر اقتصاد این مناطق تاثیر قابل ملاحظه ای دارد، به صورتی که فقرزدایی، کاهش مشکلات اجتماعی و اقتصادی و در نهایت توسعه اقتصادی را به همراه دارد.

بومی بودن و عدم وابستگی از مزیت های صنایع دستی ایران به شمار می رود که از این رو تحریم ها و عواملی که دیگر صنایع را تحت تاثیر قرار می دهد بر این صنعت بومی تاثیر ندارد.

در ادامه مطالبی را پیرامون گبه بافی به عنوان یکی از صنایع دستی استان چهارمحال و بختیاری که منبع درآمد بسیاری از خانواده های روستایی و عشایر این است با هم می خوانیم:

گبه نوعی فرش و زیرانداز با پرزهای بلند است که اغلب در مناطق شهری و روستایی اردل، بروجن، شهرکرد و فارسان و بروجن بافته می شود.

تکنیک بافت این فرش شبیه قالی بافی می باشد با این تفاوت که تراکم گره ها و پودهای به کار رفته در این نوع بافت بسیار کمتر از فرش است که اصطلاح محلی آن «خرسک بافی» است.

مواد اولیه به کـــار رفته در این تولید، پشم بهــــاره گوسفند است که با وسایل ســـاده ای نظیر پیلی (Piliy) و چرخ ریسندگی سنتی به صورت دست ریس آماده می شود.

تار و پود آن پشم است و هیچگونه الیاف غیراصیل در آن به کار نمی رود.

گبه از نظر بافت به دونوع تقسیم می شود: (گبه ریزبافت و گبه درشت بافت)

رج شمار گبه های درشت بافت تا 18 رج می رسد و رج شمار گبه ریز بافت تا 45 رج (7/6 سانتی متر یک گره محسوب می شود) می رسند. به عبارت ساده تر تراکم بافت در گبه درشت بافت کمتر و در گبه ریزبافت بیشتر است.

ویژگی های دیگر گبه، نقوش به کار رفته در این محصول است؛ طرح و نقوش مورد استفاده در آن شامل طرح شکسته هندسی ساده، طرح های ساده الهام گرفته از طبیعت اطراف (مانند خورشید، آسمان، دشت ها، کوه ها، حیوانات اهلی و وحشی و ... ) است که گبه را از سایر زیراندازها متمایز می کند.

علاوه بر این رنگ های مورد استفاده در گبه علاوه بر گیاهی بودن در مقابل نور و شستشو از ثبات کافی برخوردار بوده و با توجه به اینکه خامه به کاررفته در آن در دسترس بوده و از پیچ و تاب بیشتری برخوردار است. لذا در هنگام رنگ آمیزی خامه های آن رنگ به درون و مغز آن نفوذ نمی کند، به همین دلیل هنگام بافت و قیچی کردن پرزهای اضافی ، رنگ های متفاوت رؤیت می شود که در اصلاح محلی به آن «ابرش» یا سایه روشن می گویند که زیبایی و چشم نوازی گبه را دوچندان می کند.
 

سرپرست معاونت صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری در گفتگو با خبرنگار شبستان گفت: گبه های تولیدی در این استان از کیفیت و مرغوبیت بسیار بالایی برخوردار است.

مهرداد رئیسی افزود: گبه های تولیدی هنرمندان صنایع دستی این استان به کشورهای اسکاندیناوی، اروپا، آمریکای شمالی صادر می شود.

وی تصریح کرد: گبه جزو بافت های داری است و در استان چهارمحال و بختیاری هنرمندان خوب و توانایی مشغول به تولید این هنر دستی هستند و همین عامل موجب شده که گبه بافی استان جایگاه بسیار خوبی را در سطح کشور کسب کند.
 

پایان پیام/