آیین‌های عاشورایی ماندگار استان تهران

مسئول ثبت‌ میراث معنوی و موزه‌های استان تهران با اشاره به ثبت ملی هشت آیین عاشورایی استان تهران به تشریح ویژگی‌های شاخص این آیین‌ها پرداخت.

به گزارش خبرگزاری شبستان از تهران، سارا متین، مسئول ثبت‌ میراث معنوی و مسئول موزه‌های استان تهران، در جمع خبرنگاران با اشاره به ثبت معنوی هشت آیین عاشورایی استان تهران، به معرفی این آیین‌های عاشورایی و ویژگی‌های آنها پرداخت و عنوان کرد: مراسم عزاداری ماه محرم در کل کشور مشترک است، یعنی مراسم‌هایی مانند سینه‌زنی، مراسم حمل علم و ... به دلیل اشاعه فرهنگی در تمام نقاط کشور برگزار می‌شود؛ مثلاً اگر چه مراسم تشت‌گذاری به نام استان اردبیل ثبت‌ شده است اما در تهران، قزوین و برخی دیگر از نقاط کشور نیز برگزار می‌شود.

 

وی ادامه داد: بنابراین برای ثبت‌ پرونده‌های میراث معنوی آیین‌های ویژه ماه محرم و صفر تأکید شده بود که آئین‌های پیشنهاد شده باید یک شاخص و ویژگی‌ خاص داشته باشد، که بر همین اساس هشت پرونده آئین عاشورایی معرفی و به ثبت معنوی رسید.

 

متین که خود مسئولیت شناسایی و معرفی آیین‌های عاشورایی استان تهران را بر عهده داشت، در ادامه به تشریح ویژگی‌های پرونده‌های آئین‌های عاشورایی استان تهران پرداخت و اظهار کرد: اولین پرونده مراسم «تعزیه خوانی تکیه تجریش» بود؛ مراسم تعزیه‌خوانی به صورت کلی ثبت‌ ملی شده و در کل کشور نیز اجرا می‌شود، ولی تعزیه تکیه تجریش به این دلیل ثبت معنوی شد که این تکیه کارکرد اقتصادی و مذهبی را به صورت همزمان دارا است.

 

وی ادامه داد: هجره‌های تکیه بزرگ و تکیه کوچک تجریش سرتاسر سال به فروش محصولات مختلف اختصاص دارد و وسط این بازار نیز به صورت بازار روز میوه فعالیت می‌کند اما در 20 روز از ایام سال (دو دهه اول محرم) تکیه خالی و هجره‌ها تخلیه و به صورت یکپارچه سیاه پوش شده و با نماد‌های ماه محرم شامل: علم، پرچم و تصاویر پیرغلامانی که در این تکیه زحمت کشیده و اکنون به رحمت خدا رفته‌اند پر می‌شود و این ویژگی خاص بود که باعث شد به ثبت معنوی برسد.

 

مسئول ثبت‌ میراث معنوی استان تهران در خصوص «تکیه نیاوران» که یکی دیگر از آیین‌های عاشورایی ثبت‌شده در فهرست ملی بود، گفت: تکیه نیاوران در زمان ناصرالدین شاه فقط برای برگزاری تعزیه ساخته شده است و دلیل ساخت آن این بود که در فصل تابستان که ناصرالدین شاه در کاخ صاحبقرانیه سکونت می‌کرده علاقه‌مند بوده مراسم تعزیه را نیز در همانجا برگزار کند به همین دلیل این تکیه را ساخت و به دلیل قدمت خاص تکیه نیاوران این تکیه شاخص و به ثبت معنوی رسید.

 

وی در مورد مراسم «جومه کردن علم محله درویش دماوند» نیز اظهار کرد: شهر دماوند چهار محله اصلی دارد که شاخص‌ترین محله دماوند محله درویش است و بی‌شک از هر کس راجع به هویت این محل بپرسید همه به پیرعلم یا علم حضرت ابوالفضل(ع) که در حسینیه این محله نگه‌داری می‌شود اشاره می‌کنند.

 

متین ادامه داد: با محوریت این علم مراسم زیادی از روز اول محرم تا روز عاشورا در این محل برگزار می‌شود اما یکی از شاخص‌ترین برنامه‌هایی که در این محله برگزار می‌شود، جومه کردن یا لباس پوش کردن علم محله است که برای این کار در روز هفتم ماه محرم هفت نفر از سادات خود محله در حسینیه جمع می‌شوند، ابتدا علم را با آب و گلاب شست‌وشو می‌دهند و پس از آن لباس‌هایی که مردم محل یا سایر مردم از نقاط مختلف کشور برای علم نذر کرده‌اند را یکبار به علم می‌پوشانند تا نذر همه افراد ادا شود و در نهایت لباسی که از همه مناسب‌تر است به مدت یکسال به آن علم پوشانده می‌شود.

 

پایان پیام/

کد خبر 209825

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha