حجت‌الاسلام احمد مبلغی، پزوهشگر دینی و اجتماعی بر لزوم تشکیل کمیته ای برای مدیریت بر تشکیل فقه مسجد تاکید و به خبرنگار شبستان گفت: لازم است در حوزه علمیه قم کارگروهی برای تدوین سرفصل های فقه مسجد تشکیل شود تا فقه مسجد به صورت کتاب تخصصی در ارتباط با مسجد شکل گیرد.
وی ادامه داد: در حال حاضر در حوزه علمیه قم موسساتی هستند که چنین اقداماتی را انجام می دهند که لازم است تقویت شوند و فقه مسجد را به صورت کامل و تجمیع کنند.
ارایه نظریه ای برای مسجد
این استاد حوزه و دانشگاه بیان کرد: عدم احیا و به کارگیری، کارکردهای مسجد به دلیل فعال نشدن فقه مسجد و کمبودهایی که در این زمینه وجود دارد، است، که موجب شده رفتارها در این زمینه رنگ و بوی سلیقگی، تفریط و افراط پیدا کند. بنابراین در آوردن فقه مسجد به صورت مدون، حد و قلمروها را در این زمینه برای ما ترسیم می کند. زیرا رابطه تنگاتنگی میان فقه و مسجد است.
وی با اشاره به چالش‌های پیشروی مساجد در جامعه خاطرنشان کرد: مسجد در صدر اسلام با یک نگاه کلان و برخوردار از جایگاه تاثیرگذار اجتماعی تاسیس شد و این جایگاه و نگاه در طول تاریخ دستخوش تغییر و تحول شد، به طوری که گاه این جایگاه، کوچک و گاه از چارچوب کاری خود خارج شده است و گاهی کار ویژه‌اش را به دلیل نگاه‌های خاصی که در تاریخ شکل گرفته از دست داده است.
وی با بیان اینکه ابتدا باید نظریه مسجد را ارائه و تبیین کنیم، گفت: باید ببینیم مسجد در اسلام با چه اهداف، کارویژه‌ها، دامنه قلمرو و با چه ماهیتی تاسیس شده است، یعنی مشکل اصلی ما این است که نظریة‌المسجد نداریم.
لزوم طراحی چشم انداز برای احیای مسجد
رییس پژوهشگاه مطالعات تقریبی افزود: دیدگاه‌ها و نگاه‌هایی در حال حاضر نسبت به مسجد وجود دارد، اما یک نظریه کامل و علمی نسبت به آن ارائه نشده است، بنابراین اقدام اول این است که این نظریه را ارائه کنیم، زیرا تا مادامی که نظریه ارایه نشده است هرگونه تلاش و کوشش برای احیا و شناخت چالش‌های مسجد و آسیب‌های متوجه به آن فعالیت علمی دقیقی نمی شود. بنابراین باید بر اساس یک شاخص ببینیم چه آسیب‌ها، چالش‌ها و فرصت‌هایی برای مسجد وجود دارد تا برای آنها برنامه‌ریزی کرده و چشم‌اندازی برای احیاء مسجد در نظر بگیریم.
وی با اشاره به اینکه در غیاب چنین نظریه‌ای پرداختن به هرگونه فعالیت علمی و عملی پیرامون مسجد از استاندارد لازم علمی برخوردار نمی شود، گفت: اگر چنین نظریه‌ای ارائه نشود و استانداردهای لازم و علمی در آن رعایت نشود چه بسا در مواردی نتیجه معکوس به بار بیاورد.
این استاد حوزه و دانشگاه با ارائه این پیش فرض که مسجد از یک محوریت اجتماعی و انعطاف در مواجهه با حوادث اجتماعی برخوردار بوده است، افزود: یکی از مولفه‌های آن نسل پذیری مسجد بوده است. یعنی مسجد به گونه‌ای در اسلام تعریف و تاسیس شده است که بتواند با نسل‌ها و نیازهای آنها مواجه درستی داشته باشد.
حجت الاسلام مبلغی ادامه داد: اگر این نگاه را بپذیریم باید بگوییم که مساجد امروز نتوانسته‌اند به گونه‌ای شکل گیرند و حوزه‌های فعالیتی آنها به گونه‌ای باز تعریف نشده که پذیرای نسل‌ها باشد و بیشتر نسل‌های قدیمی‌تر را نمایندگی کرده است و این بزرگترین آسیب و چالشی است که امروز مساجد با آن روبرو هستند.
مساجد نیازمند بازتعریف هستند
وی تصریح کرد: باید مسجد را بازتعریف کنیم و این نیازمند است که مسجد از ابعاد تربیتی، فقهی، کلامی، روانشناختی اجتماعی، تمدنی و .... به صورت دقیق نه به صورت شعاری سطحی و ادعایی بازتعریف شود و باید سال‌ها روی آن مطالعه دقیق صورت گیرد تا همه آنها به یک نظریه ختم شود.
حجت الاسلام مبلغی با تاکید بر ضرورت تبیین و ارائه نظریة‌المسجد گفت: به سبب نبود نظریه مسجد همواره وارونه نتیجه می‌گیریم و گاه خود مساجد موجب اختلاف می‌شوند در حالی که مراتب مسجد، وحدت و تعدد آن مباحث مهمی است که مطالعه اساسی، بنیادین و جامعه شناختی می‌طلبد. این موضوعات چالش اساسی است که فرا روی مساجد قرار دارد.
پایان پیام/
نظر شما