معنای وحدت همان است که امام گفت یعنی رفع بدبینی ها و سوء تفاهم ها

به گزارش خبرنگار شبستان، برنامه "دیروز، امروز، فردا" مطابق معمول پنج شنبه شب ها 30 آذرماه روی آنتن شبکه سوم سیما رفت.
بر اساس این گزارش ، این برنامه به موضوع "وحدت حوزه و دانشگاه"، ماهیت این مسئله، موانع پیش رو و روند پیشرفت اختصاص داشت که با حضور عماد افروغ، استاد دانشگاه و حجت‌الاسلام والمسلمین احمد واعظی، رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم بررسی شد.
این گزارش می افزاید: حجت الاسلام و المسلمین واعظی با بیان اینکه مسئله وحدت حوزه و دانشگاه از چند منظر قابل طرح و بررسی است، به سه محور اصلی در این رابطه اشاره کرد و گفت: تببین و واکاوی درباره چیستی و معنای وحدت و اینکه مشخص شود مراد چیست، تحلیل راجع به وضعیت کنونی این مسئله و اینکه بعد از گذشت 30 سال از طرح موارد مرتبط در کجا ایستاده ایم، و اینکه چه راهکارهایی می تواند این وحدت را حاصل کرده و یا آسیب هایش را مرتفع سازد، موضوعاتی است که در این رابطه قابلیت طرح دارند.

باید مراد از وحدت مشخص شود
وی اظهار کرد: بسیاری از اقداماتی که در راستای وحدت حوزه و دانشگاه انجام می شود یا گمان می رود که با انجام آنها وحدت میان این دو نهاد حاصل می شود، گاها ناشی از سوء فهم افراد از موضوع وحدت میان این دو نهاد علمی است، بنابراین ابتدا باید تعریفی را در این باب ارائه کنیم یا به این مسئله توجه کنیم که زمانی که این بحث طرح شد مراد چه بود و بعدها مراد چه می تواند باشد.
واعظی با بیان اینکه ایده وحدت حوزه و دانشگاه دو هدف را دنبال می کند، تصریح کرد: به زعم من اولین ایده همان است که در فرمایشات امام(ره) منعکس بود مبنی بر رفع بدبینی، سوءتفاهم، فاصله ها و ... که قبل از انقلاب در طی تاسیس نهاد دانشگاه ایجاد شده بود، در واقع یکی از اغراض وحدت میان حوزه و دانشگاه مرتفع ساختن همین مسائل بود.
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم با اشاره به هدف دوم از طرح ایده وحدت میان حوزه و دانشگاه عنوان کرد: موضوع دوم در هم افزایی و همکاری های علمی پژوهشی میان این دو نهاد برای فائق آمدن بر برخی مشکلات اساسی از جمله مشکلات علمی است، به ویژه اگر ما باور داشته باشیم که می توانیم طرحی نو ایجاد کنیم.

ظرفیت های متقابل شناخته شده است
وی افزود: پایه ریزی الگوی تمدنی جدید عدالت محور و مبتنی بر شعارهای اساسی انقلاب از جمله مواردی است که تنها با وحدت دو نهاد حوزه و دانشگاه محقق می شود، همچنین معتقدم که از میان دو هدفی که یاد کردم در مورد اول موفقیتی نسبی حاصل شده است، یعنی در حال حاضر ظرفیت حوزه برای دانشگاه و ظرفیت دانشگاه برای حوزه شناخته شده و فاصله ها کم و بدبینی ها تا حد زیادی ترمیم شده است.
حجت الاسلام واعظی ابراز کرد: برخی اقداماتی که انجام می شود شاید به نظر برخی این طور بیاید که در راستای وحدت حوزه و دانشگاه شکل گرفته است، تاسیس حوزه های علمیه در دانشگاه، البته نمی گویم این امری منفی است اما غرض دوم را تامین نمی کند، ضمن آنکه مرسوم شده است برخی دانشگاه های کشور طلاب را به عنوان دانشجو می پذیرند، که با اقداماتی نظیر این امر، وحدت میان این دو نهاد حاصل نمی شود.
این محقق، با اشاره به سوال پیامک برنامه گفت: معتقدم "وحدت آرمانی"، پیش نیازی در این راه است اما از مفاد وحدت محسوب نمی شود، چراکه وقتی از وحدت سخن به میان می آید که میان دو نهاد جهت مشترکی حاکم باشد.
وی تصریح کرد: در دوران خفقان حکومت پهلوی که حوزه و دانشگاه را از هم جدا می کرد، باز هم می دیدیم که شهید مطهری، مفتح، از حوزه در دانشگاه حضور داشتند و همین ارتباط با دانشجو ثمره انقلاب شد و پس از انقلاب نیز همچنان شاهد همین مسئله بودیم، رهبر معظم انقلاب نیز تا دوره آخر ریاست جمهوری شان با دانشجویان جلسه داشتند.
حجت الاسلام واعظی با بیان اینکه در حال حاضر ارتباط میان این دونهاد همچون گذشته، نیست و ارتباط کمتری حاکم است، تاکید کرد: دانشگاه نهادی علمی پژوهشی است و هرگز نیز نباید حوزه را تا حد یک نهاد علمی پژوهشی صرف فرو کاست چراکه ماموریت های حوزه بسی فراتر است، البته همیشه و همواره حوزه ماموریت هایی را بر دوش داشته و این امر امروز بیشتر نیز شده است.
وی با اشاره به تاریخچه حوزه نجف که به بیش از یک هزار سال می رسد، ابراز کرد: حوزه در طول تاریخ اسلام مرکز ثقل معنویت و اخلاقیات و ارتباط با مردم و ارشاد مردم و جامعه همواره از ماموریت های اصلی حوزه بوده است و مواردی که آقای افروغ از قول امام (ره) در مورد حوزه گفتند، به همین بحث ارشادی حوزه بر می گردد.
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم ادامه داد: آقای افروغ به فرمالیزه شدن دانشگاه اشاره کرد، در مورد همین مسئله وحدت میان حوزه و دانشگاه نیز برخی فرمالیزه فکر می کنند و به آن دچارند، برخی می گویند دانشگاه نهاد برخاسته از مدرنیته و حوزه برخاسته از سنت است بنابراین اجماع این دو و وحدت بردار نیستند، ضمن آنکه نوع نگاه به حیات علمی و بازگویی پیش فرض های معرفتی در دانشگاه باید در این بحث مورد توجه باشد، فضای آموزشی دانشگاه وسیع است.
وی با اشاره به نهادهای نمایندگی رهبری در دانشگاه ها بیان کرد: اینکه این نهاد تبدیل به محیط اداری شود هرگز مدنظر نبود و حضور روحانیت در دانشگاه باید با همان فضایی مطرح شود که در مسجد و بین مردم جاری است، ضمن اینکه این نهاد در دانشگاه می تواند پتانسیل خوب و یا حتی خنثی باشد، این بستگی به نوع کارکرد نهاد دارد.

متن حوزه کمتر در معرض آسیب قرار گرفته است
حجت الاسلام واعظی با اشاره به بخشی از سخنان عماد افروغ گفت: در بیانات وی بین دو مسئله حوزه و تمامیت آن و بخش هایی از حوزه که با دانشگاه ارتباط گرفته است، خلط بحثی دیده می شود، نهادهای اقماری حوزه مثل دانشگاه باقرالعلوم (ع)، دانشگاه مفید، موسسه امام خمینی و ... به هر حال بخشی از حوزه هستند، همچنین حوزه نهاد آموزشی پژوهشی گسترده ای است که متن آن کمتر در بطن آسیب قرار گرفته است.

وی افزود: اگر طوفانی از دانشگاه برخاسته، در واقع نهادهای اقماری حوزه را تحت تاثیر قرار داده است و نهایتا حرف من آن است که برخی اشکالاتی که جناب افروغ به مراکز اقماری حوزه داشتند، از جمله اینکه انتظارات برآورده نشده است، به مسائل متعددی بر می گردد از جمله اینکه برخی بحث ها در متن حوزه نرفته است.
حجت الاسلام واعظی اظهار کرد: موسسات اقماری حوزه اتفاق مبارکی برای حوزه محسوب می شوند اما تمام حوزه نیستند، دکتر افروغ گفت که حوزه استقلال اش از جهاتی کمتر شده است، شاید البته من هم موافق باشم که حوزه باید سعی کند که اگر حتی می خواهد جهات عملی خود را رتبه بندی کند به جای عاریه گرفتن اصطلاحات دانشگاهی از خود حوزه بهره برد.

انتظار همه چیز از حوزه منصفانه نیست
این محقق با اشاره به وضعیت علوم انسانی در دانشگاه ها عنوان کرد: دانشگاه نسبت به علوم انسانی غربی باورمندی دارد و اقلیتی هستند  بر این باور که می شود طرحی نو درافکند، حوزه نیز هنوز بدنه اصلی اش درگیر نشده است، بنابراین برخی انتظارات برآورده نشده است، همچنین به نظر نقد منصفانه ای نیست که همه انتظارات را بعد از گذشته سه دهه از انقلاب بخواهیم از سوی حوزه محقق شده باشد.

وی تاکید کرد: ما قبل از انقلاب با حوزه ای مواجه بودیم که کارش محدود بود به شاخه های خاصی از علوم اسلامی از جمله فقه، اما بعد از انقلاب این حوزه با سیلی از توقعات در عرصه های مختلف سیاسی ا جتماعی مواجه می شود، در حال حاضر حوزه علمیه به جهت آشنایی با مباحث جدید رشد چشمگیری داشته است اما الان شاید اشکال این باشد که با خیل عظیمی مواجه هستیم که با مباحث آشنا هستند اما به واسطه برخی مشکلات بحث تولید دانش و نظریه پردازی با ضعف رو به رو می شود.
وی در ادامه به ارائه راهکاری جهت برطرف ساختن این مسئله پرداخت و خاطرنشان کرد: به نظرم اساتید دانشگاه و حوزه باید مباحث مشترک را بررسی کنند.

پایان پیام/