فرهنگ تحقیق باید به فرهنگ عمومی تبدیل شود

دکتر حمید حاتمی، رئیس بنیاد ملی نخبگان خراسان شمالی در حاشیه برگزاری نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی استان در گفتگو با خبرنگار شبستان در بجنورد با اشاره به اهمیت پژوهش و نقش آن در سمت و سو دادن جامعه به سوی پیشرفت و توسعه گفت: جامعه به تحقیقات کاربردی نیاز دارد و پایه توسعه علوم هم از این نوع تحقیقات آغاز می شود.

وی با بیان اینکه تحقیق و پژوهش پیش شرط هایی دارد که نقطه آغاز آن فرهنگ پژوهش است، گفت: معلمی که با دانش آموز سرو کار دارد، اگر اهل تحقیق و پژوهش نباشد بهترین امکانات آزمایشگاهی هم نمی تواند دانش آموزان را وادار به پژوهش کند در حالی که بر عکس اگر معلمی محقق و پژوهشگر باشد، بحث امکانات در ردیف بعد قرار می گیرد.

وی بیان کرد: ارتباط بین پژوهش و نخبه پروری یک ارتباط مستقیم است و یک نخبه قبل از این که نخبه باشد، محقق و پژوهشگر است و همین امر منجر می شود استعدادها در جریان تحقیق و پژوهش شکوفا و به یک استعداد برتر تبدیل شود.

وی تصریح کرد: معتقدم پایه و اساس توسعه، پژوهش است و برای پیشرفت در هر زمینه ای در همه جوانب، قدم اول تحقیق و پژوهش است.

دکتر حاتمی با عنوان اینکه باید سعی کنیم فرهنگ پژوهش و تحقیق به فرهنگ عمومی تبدیل شود، گفت: دقیقا مثل آموزش که به فرهنگ تبدیل شده است و نشان این مدعا، نگاهی به آمار دانشجویان در مقاطع مختلف است، به طوری که هم اکنون در هر ترم شاهد حضور افرادی از اقشار مختلف و با سنین مختلف، از 18 ساله گرفته تا بالای 60 سال هستیم.

وی اضافه کرد: اگر فرهنگ پژوهش مانند فرهنگ آموزش در جامعه تسری پیدا کند، قدم بزرگی برداشته خواهد شد که معتقدم روحیه پژوهش و تحقیق باید از سنین دبستان در کودکان نهادینه شود.

دکتر حاتمی در ادامه یکی از مشکلات مهم این عرصه را کاربردی نبودن پژوهش ها عنوان کرد و در این رابطه افزود: در بیشتر مواقع افراد پس از اینکه به مقاطع عالی مثل ارشد راه پیدا می کنند و یا حتی پس از طی مقطع کارشناسی ارشد با پژوهش درگیر می شوند و برای همین بسیاری از پژوهش ها، کاربردی نیست و فقط به شکل یک نظریه به کتاب های کتابخانه ها افزوده می شود.

به گفته وی، اگر چه امکانات و لوازم مثل وجود آزمایشگاه ها در مدارس تسهیل کننده است ولی اگر پیش شرط اول نباشد، کاربرد نخواهد داشت.

وی با تصریح اینکه روحیه تحقیق و پژوهش در جامعه ضعیف است، گفت: با وجود این که در جامعه ای اسلامی زندگی می کنیم و یکی از آموزه های دینی ما که در قرآن نیز به آن اشاره شده است تحقیق، تفکر و تدبر است ولی در عمل به این آموزه توجه نمی کنیم.

حاتمی اظهار داشت: 52 نخبه تحت پوشش بنیاد نخبگان هستند و افرادی که شرایط نخبگی را احراز می کنند باید پویایی خود را ادامه دهند و در واقع ادامه حمایت های بنیاد مشروط به پویایی آن هاست.

وی افزود: هم اکنون از 50 نخبه حمایت می کنیم ولی پس از برگزاری جشنواره اختراعات استان، 20 مخترع دیگر تحت پوشش این بنیاد قرار گرفته اند که پس از قطعی شدن احراز نخبگی آن ها این رقم به 70 نفر می رسد.

رییس بنیاد نخبگان خراسان شمالی همینطور اظهار داشت: کارهای علمی این افراد و پیشرفت آن ها به طور مرتب رصد می شود و اگر در دانشگاه ها در حال تحصیل باشند وضعیت تحصیلی آن ها مورد بررسی قرار می گیرد و یا اگر کسی مخترع باشد، پیشرفت های او متناسب با اختراعات، در آینده مورد نظر قرار می گیرد.

دکتر حاتمی در مورد حمایت های مالی از این قشر نیز گفت: حمایت های ما به دو بخش تقسیم می شود؛ بخشی حمایت مالی است و بخشی حمایت های معنوی، مثل حمایت هایی که در مورد نظام وظیفه مردان انجام می شود.

وی در مورد حمایت های مادی بنیاد نیز گفت: این حمایت ها متنوع است و در قالب های مختلف به نخبگان داده می شود، به عنوان مثال به مخترعان 30 تا 50 میلیون ریال تسهیلات بلاعوض پرداخت و به دانشجویان ارشد تا دکترا یک میلیون و 500 هزار تا 6 میلیون ریال کمک هزینه داده می شود.

وی همچنین با اعلام اینکه به برگزیدگان مسابقه ملی مهارت 70 میلیون ریال تسهیلات پرداخت می شود، افزود: تاکنون به 7 مخترع از استان و به 3 نفر از برگزیدگان مسابقات ملی مهارت وام 70 میلیون ریالی و به 3 نفر از استادیاران نخبه نیز 200 میلیون ریال تسهیلات پرداخت شده است.

وی در تکمیل این گفتگو افزود: به 3 نفر از نخبگان استان، وام مسکن 500 تا 800 میلیون ریالی پرداخت شده است که بخشی از حمایت های ماست. 

گفتنی است؛ نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی خراسان شمالی (26 آذر) با حضور فعال دانشگاهیان و دستگاه های اجرایی استان و نیز مراکز تحقیقاتی با عرضه آخرین نتایج پژوهشی، طرح ها، ایده ها و اختراع های پژوهشگران در محل مجتمع ورزشی کارگران این استان فعالیت آموزشی و پژوهشی خود را آغاز کرده است. 

پایان پیام/