خبرگزاری شبستان//ارومیه
حوضخانه رستم بیگ مهاباد
حوضخانه رستم بیگ مهاباد، یکی از نادرترین آثاری می باشد که در شهر تاریخی مهاباد مربوط به دوره قاجار است.
این حوضخانه در خیابان صلاح الدین شرقی، کوچه قاضی زاده واقع شده و در تاریخ 12 بهمن 1381 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
یکی از نادرترین آثاری که در شهر تاریخی مهاباد وجود دارد حوضخانه هاست که پیشینه تاریخی آنها به دوران صفویه می رسد که تقریبا در آن دوران هر مسجدی دارای یک حوضخانه زیبا بود.
تمامی این حوضخانه ها از یک نوع معماری پیروی می کنند و برترین سبک، سبک معماری قاجاریه است که حوضخانه رستم بیگ نیز از این قاعده مستثنی نیست.
بنای چهارگوش با گنبدی آجری و با مصالح بکار رفته عمدتاً آجرهای چهار گوشِ یکی از جلوه های معماری قاجاریه است که د این حوضخانه چشم هر بیننده ای را نوازش می دهد.
در حوضخانه رستم بیگ مهاباد، در ایام نه چندان دور در منطقه عمل بهداشتی و عبادی توأماً برای مردم صورت می گرفته است.
سال تاسیس این بنا به سال 1230 هجری قمری بر می گردد که با گذشت بیش از 150 سال همچنان با قدرت کامل در این شهرستان پیشینه تاریخی زیبایی را برای ایرانیان تداعی می کند.
بنای حوضخانه از آجر و زیر بنای آن از سنگهای متراکمی است که تا ارتفاع 90 سانتی متری دیواره صاف و صیقلی شده اند.
گنبد بنا آجری و مدور است و طاقهای سه قسمتی ( جناغی ) آجری می باشند و آجرهای بنا از نوع چهارگوش قرمز است و ملات بکار رفته در بنا گچ و خاک دیده می شود.
کف بنا نیز موزائیک کاری شده است و چون این حوضخانه درون مسجد رستم بیگ قرار دارد در نتیجه برای گرفتن وضو از آن استفاده می شده است.
گفتنی است، در سال 1378 تعمیراتی در داخل حوضخانه انجام گرفت که شامل بندکشی دیوارها و آجر کاری وعایق کاری پشت بام می باشد.
حوضخانه شاه درویش مهاباد
این حوضخانه در شهر مهاباد، خیابان طالقانی شرقی، کوچه دارایی در داخل صحن مسجد شاه درویش قرار گرفته است.
قدمت بنا حدوداً به 150 الی 170 سال قبل بر می گردد و بنا گنبدی مدور دارد.
زیربنای بنا حدود 56 مترمربع است و بوسیله هفت پله از سطح فعلی که خود برآمده از یک سطح اصلی است بر کف حوضخانه که با سنگ صاف و صیقلی مفروش شده می رسد.
سطح حوضخانه که حوض تقریباً در وسطآان قرار گرفته دو کفه است، با ارتفاع 30سانتی متر است که کف مرتفع ویژه نمازگزاران است.
دو طاقچه قدیمی در طرفین شمالی ـ جنوبی دیواره حوضخانه موجود است و یک تیرک چوبی بر ورودی سمت راست بنا بسته شده که ظاهراً حفاظتی در برابر ترک بزرگ بوجود آمده در بخشی از گنبد و دیواره آن است.
از بنای یاد شده بعنوان مکانی برای وضوگرفتن استفاده می شده است که آب آن از چشمه ای که از کوه جریان دارد تامین می شود و دوباره از آن سرریز می گردد.
حوضخانه عباس آقا (خانقاه شمزینان)
حوضخانه عباس آقا در چهار راه آزادی واقع شده و سالم ترین و پابرجاترین حوضخانه ای است که می توان آن را نمونه کامل حوضخانه های از بین رفته دانست.
گنبد آجری و اسلوب هشتی ها، زیبایی خاصی به آن بخشیده است و بنای این منتسب است به عباس آقا دهبکری پسر بیرم آقا که در سال 1256 هجری قمری در اثر توطئه ای که قبلاً چیده شده بود کشته شد.
گفتنی است، شهرستان مهاباد در جنوب استان آذربایجان غربی و در دامنه رشته جبال لند شیخان کوهستانی و خوش آب و هوا قرار دارد.
مهاباد شهری است که در ساحل شرقی رودخانه مهاباد قرار گرفته‌است و امروز به خاطر قرار گرفتن در مرکز تلاقی سه استان آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و کردستان از اهمیت خاصی برخوردار است و به دلیل همین موقعیت استراتژیک اقامتگاه مسافران زیادی است.
زبان گفتاری مردم شهرستان مهاباد کردی سورانی با لحجه مکریانی می باشد و 95درصد از ساکنان ان به زبان کردی تکلم کرده و سنی مذهب(شافعی) هستند و تنها 2درصد از کل جمعیت مهاباد را شیعیان آذری زبان تشکیل می دهند.
نکته قابل توجه اینکه، در شهرستان مهاباد اقلیتی از کلیمی ها و ارمنی ها نیز سکونت دارند و در اتحاد کامل با یکدیگر زندگی می کنند.
شهرستان مهاباد 257 مسجد دارد که از این تعداد 72 مسجد در شهر مهاباد و 185 مسجد در روستاها قرار دارد.
نام شهرستان مهاباد در گذشته به زبان ترکی ساوجبلاغ(در لهجه مهابادی: سابلاغ) بود که در زمان حکومت رضاخان به نام مهاباد تغییر داده شد.
پایان پیام/
نظر شما