مهندس پرویز پور فرخی، مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خوزستان، با بیان این مطلب به خبرنگار شبستان گفت: در همایش ثبت آیین های عاشورایی کشور که در محمودآباد استان مازندران برگزار شد و خوزستان توانست پنج پرونده معنوی در ارتباط با آیین های محرم را ارائه و به ثبت ملی برساند.
وی اضافه کرد: طی این همایش از استان خوزستان، مراسم آیینی مشعل گردانی، سینه زنی سه سنگ، کولَکی، نخل مقوم حسین و مراسم سه روزه(دفن شهدای کربلا) در فهرست آثار معنوی کشور به ثبت رسیدند.
مراسم آیینی مشعل گردانی:
از جمله رسوم قدیمی در روزهای دهه عاشورا رسم مشعل گردانی است که در بهبهان برگزار می شود، درگذشته مشعل هایی با چهار یا پنج شعله در جلوی هر محله و بین عزاداران گردانده می شد و امروزه این رسم تنها در محل« پَر» در شهرستان بهبهان برگزار و بر اساس گفته ها این رسم حدود 300 سال است که در این منطقه اجرا می شود.
سینه زنی سه سنگ:
آیین دیگری است که در این همایش ثبت شده این آیین سینه زنی سه ضرب یا سه سنگ، از سبک های معمول سینه زنی گذشته تاکنون در بهبهان به شمار می آید.
این نوع سینه زنی با سبک خاصی از نوحه خوانی که میرزا شوقی بهبهانی ازمحبوب ترین شاعران بهبهان در عصر ناصری ابداع کرده است و عزاداران این نوع سینه زنی را به حالت نشسته اجرا می کنند.
سینه زنی کولکی:
یکی از شیـوه های مرسوم سینه زنی درشهرستـان بهبهان نوعی سینه زنی است که «کولکی» نامیده می شود، «کول» درگویش بهبهانی به معنی شانه یا دوش است و «کولکی» یعنی شانه به شانه شدن و در کنار هم قرار گرفتن، به گونه ای که شانه ها به هم متصّل شوند و این نوع سینه زنی مخصوص موقعیت ها، مکان ها و زمان های خاصّ است و معمولاً هنگام ورود به صحن امامزادگان، بقعه ها و تکیه ها اجرا می شود.
نخل مُقوم حسین:
نخل مُقوم حسین نیز از آیین های دیگر استان خوزستان است که در این همایش دو روزه در شمار آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
این آیین هرساله درصبح روز تاسـوعا در شهرستان شوشتر نخــلی قدیمی به نام مُقوم حسین را با شکوه خاصی از محل مقبره مقام حسین (مُقـوم حسین) بیرون آورده و به سـوی آرامـگـاه «براء ابن مالـک» حمـل و پس از چرخاندن آن به دور آرامگاه به اجرای مراسم سینه زنی و نوحـه خوانی می پردازند.
در صبح روز عاشورا نیز مجدداً نخل را از محل خود به سوی امامزاده عبدالله برده، دو تا سه مرتبه آن را به دور امامزاده می گردانند؛ نخل گردانی از آئین های کهن مرتبط با واقعه عاشوراست و نخل ها در واقع نمادی از عزا و ماتم هستند که یادآور تابوت شهدای کربلا محسوب می شوند.
مراسم سه روزه(دفن شهدای کربلا):
در این همایش همچنین مراسم سه روزه(دفن شهدای کربلا) ثبت شده است؛ این آیین به مراسمی اطلاق می شود که دو روز پس از واقعه عاشورا در شهرستان شوشتر برگزار می شود و در طی این مراسم اجساد شهدا را که به مدت دو روز بر روی زمین باقی مانده اند به صورت نمادین دفن می کنند.
تعدادی از بازیگران و شبیه خوانان هیأت ها، لباس هایی با نقش های متفاوت را بر تن کرده و با معرفی یک به یک شهدا با شبیه خوانی اجساد را از زمین بلند کرده و به شکل نمادین در محضر عزاداران شرکت کننده به خاک می سپارند.
لازم به ذکر است، مراسم تعزیه خوانی شوش نیز پیش تر به عنوان نخستین اثر معنوی استان خوزستان به ثبت در آثار معنوی و ملی کشور رسیده بود.
تعزیه خوانی(شبیه خوانی) شوش با قدمت بیش از یک قرن، بزرگترین مراسم تعزیه خوانی میدانی کشور است که با 800 بازیگر و 72 مجلس، واقعه عاشورا را به تصویر می کشد؛ تمام متون این تعزیه به زبان فارسی است و در مدت 10 ساعت در روز عاشورا اجرا می شود.
پایان پیام/
نظر شما