به گزارش خبرنگار شبستان، نخستین کنفرانس بین المللی "اسلام و جامعه: عدالت در اسلام" صبح امروز شنبه، 25 آذر ماه با پیام کامران دانشجو، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، آغاز به کار کرد.
بنابراین گزارش، متن کامل پبام وزیر علوم، تحقیقات و فناوری خطاب به این کنفارنس به شرح ذیل است:
"عدالت، در محک عمل همه اقوام و در ترازوی سنجش همه افکار، فضیلتی بی‌بدیل بوده است، و در مقابل، ظلم در همه مکاتب فکری قبیح دانسته شده است. از این رو می‌توان گفت که مقوله عدالت، در کنار مقولاتی چون ایمان و عمل صالح، ملک عام همه بندگان خداست که هیچ کس را نمی رسد که بر آستان آن سر ارادت نگذاشته باشد. تردیدی نیست که پرده‌های جهل و بی‌خبری، در طول تاریخ انسان‌های بسیاری را از حقیقت ایمان و عدالت دور نگه داشته است، به نحوی که انسان‌ها گاهی هم به استقبال شرک و ظلم رفته اند، اما این انحراف‌ها، از حقیقت آن فضایل چیزی نمی‌کاهد.
در ادامه این پیام آمده است: در دین مبین اسلام، هم در میانه آیات قرآن و هم در کناره‌های سترگ روایات و احادیث، عدالت به مثابه نگینی درخشان، خودنمایی می‌کند؛ خداوند غایت ارسال رسل را برقراری عدل می‌داند. در میان احادیث، سرآمد آرای مطرح شده در باب عدالت را می‌توان این گزاره ماندگار امام علی دانست که «العدل اوسع الاشیاء فی التواصیف و اضیقها فی‌التناصف»؛ یعنی عدالت وسیع‌ترین امور از نظر توصیف است و مضیق‌ترین امور از جهت عمل است.
این پیام می افزاید: هر دو بُعد این توصیف بر اهمیت و ضرورت عدالت تاکید می‌کند: عدالت هم آنقدر مهم است که همه در باب آن صحبت می‌کند و در عین حال آن قدر دقیق است که عمل به آن با تنگناها و چالش‌های زیادی مواجه است. البته بُعد دوم آن یعنی «مضیق بودن»، شاید دلالت بر این همه باشد که در اجرای عدالت لازم است حداکثر احتیاط و دقت را داشت؛ این تفسیر برخاسته از سخن دیگری از امام علی (ع) است که میان عدالت و انصاف، تمایز برقرار می‌کند و دایره انصاف را بسیار فراخ‌تر از دایره عدل به تصویر می‌کشد؛ رویه عملی امام علی (ع) در دوران حکومت‌داری نیز همین بود و مسائل را تا حد امکان به دایره انصاف احاله می‌دادند و مسائل بسیار حاد را (از جمله مسائل مربوط به حق‌الناس و بیت‌المال) را به قلمرو عدل ارجاع می‌دادند.
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در ادامه پیام خود به نخستین کنفرانس بین المللی عدالت در اسلام آورده است: در سنت فکری مسلمانان، نیز عدالت جایگاه خاصی داشته است؛ چه در میان دانشمندان علوم عقلی و چه در میان صاحبان معارف نقلی، احدی نیست که پای ادب بر گلیم تحقیق در باب عدالت دراز نکرده باشد، و در ستایش آن پیشانی بر لوح اندیشه ننهاده باشد. حتی در سیاست‌نامه‌ها نیز عدالت به عنوان محور عمل انسانی در بعد فردی و اجتماعی مد نظر بوده است. این سنت عدالت اندیشی و معدلت پژوهشی تا زمان ما استمرار داشته است، در کنار همه آن تلاش‌های نظری، اقدامات عملی زیادی نیز در راستای انجام اعمال عادلانه صورت گرفت است. از بعث رسول اکرم (ص) گرفته تا قیام امام حسین علیه‌السلام. و در دوران معاصر می‌توان انقلاب اسلامی و جنبش‌های الهام‌گرفته از آن را از نمونه‌های بارز تلاش صالحان برای قیام به قسط و عدل دانست.
این پیام ادامه داده است: تاکید می‌شود که عدالت «امری انسانی» است؛ یعنی به همان سان که همه انسان‌ها دغدغه عدالت دارند، و به همان سان که قلمرو عدالت همه انسان‌ها را شامل می‌شود، استفاده از یافته‌های سایر ملل در باب عدالت نیز ضرورتی انسانی است. از همین رو، چنین همایشی با وجه بین المللی سر آن دارد تا تضارب آرا و تعاطی افکار در این خصوص را جدی بگیرد. تردیدی در این نیست که مبانی آموزه‌های اسلامی متفاوت از سایر مکاتب بشری است و با استناد به حکم اسلامی "الاسلام یعلو و لایعلی علیه" در ترسیم و تدوین سیاست گذاری‌های مربوط به عدالت همه آموزه‌های اسلامی در ابعاد هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی، انسان‌شناسی و غایت شناسی مورد توجه خواهد بود. نگاه ما به دستاوردهای فکری سایر ملل صرفاً بنا به ضرورت انسانی «عدالت» است. به دیگر سخن "علم به عدالت" مسأله‌ای است که بنا به فرموده پیامبر اکرم (ص) که "اطلبو العلم ولو بالصین" باید با تمام نیرو به تحصیل آن پرداخت. دین مبین اسلام ملاک‌ها و معیارهای گزینش نیز در اختیار مسلمانان قرار داده است. آنچه می‌ماند جد و جهد نظری و عملی ملل اسلامی در تدوین نظریه عدالت اسلامی است که امیدواریم اقداماتی از این دست بتواند گامی مؤثر در این زمینه باشد.
پایان پیام/
نظر شما