به گزارش خبرگزاری شبستان، «حدیث آزادگی» نوشتاری است به قلم حجت الاسلام اسدی، عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی که در آن با یادآوری عظمت از خود گذشتگی امام حسین علیه السلام توجه پیروان حضرت را به لزوم پیروی از آموزه های حسینی جلب می کند.
متن این نوشتار به شرح ذیل است:
تربیت انسان بر پایه فضایل و مکارم اخلاقی، یکی از اهداف مهم ادیان الهی است. پیامبران و پیشوایان معصوم(ع) الگوهای عینی و عملی در این زمینه اند. در فرازی از زیارت عاشورا آمده است: خدایا! زندگی و مرگ مرا مانند زندگی و مرگ محمد(ص) و آل محمد قرار بده. برای روشن شدن بیشتر این معنا و اینکه مرگ و زندگی ما به عنوان مدعیان مسلمانی و تشیع تا چه اندازه با زندگی و مرگ محمد (ص) و آل محمد (ص) همخوانی و شباهت دارد، باید با شخصیت فکری و رفتاری آن بزرگواران آشنا شویم.
یکی از ارزش ها و فضایل مهم اخلاقی که در ادیان الهی به ویژه اسلام مورد تاکید و توصیه فراوان قرار گرفته و در زندگی و مرگ پیامبر اکرم (ص) و خاندان گرامی آن حضرت به منصه ظهور رسیده است، حریت و آزادگی است و دراین میان حسین بن علی (ع) را به حق می توان بزرگ ترین آموزگار و الگوی عملی حریت و آزادگی نامید؛ چرا که شرایطی مانند حادثه عاشورا برای هیچ یک از پیامبران، پیشوایان و اولیای الهی پیش نیامد؛ حادثه ای که در آن گروهی از مردان و زنان و در راس آنها حسین بن علی(ع) اوج آزادگی و حریت را با کامل ترین شکل ممکن آن به نمایش گذاشتند. بررسی و تحلیل این موضوع به فهم بهتر و بیشتر حریت و آزادگی و مصادیق آن و نیز فراز یاد شده از زیارت عاشورا و میزان شباهت زندگی و مرگ ما به مرگ و زندگی آن الگوهای الهی کمک شایانی می کند. بدیهی است که حریت و آزادگی و آراستگی به آن یکی از اصلی ترین نیازهای تربیتی انسان مسلمان، مخصوصا شیعیان، بلکه هر انسان دیگری به ویژه درعصر حاضراست.
انسان موجودی دوبعدی است و هر یک از دو ساحت وجودی او (جسم و جان) قید و بند ویژه ای دارد؛ توضیح اینکه گاه جسم و تن آدمی در بند و زنجیر می شود و او با عناوینی مانند اسیر، برده و زندانی موهبت آزادی را از دست می دهد. در چنین شرایطی او آزادی و اختیار بسیاری از مسائل مربوط به خود را ندارد و دیگران تصمیم می گیرند که چه لباسی را بپوشد، چه غذایی را بخورد، چه کاری را انجام دهد و حتی چه اندازه از هوای آزاد استفاده کند و مسائل بسیاردیگری از این قبیل. گاهی نیز جسم انسان آزاد و رهاست، اما به یک معنا در زندان بزرگی به وسعت یک جامعه زندگی می کند و این در صورتی است که فعالیت ها و رفتارهای مشروع سیاسی و اجتماعی وی محدود و انسان از بسیاری از حقوق اجتماعی خویش محروم شود. در این هر دو مورد از مفهوم «آزادی» که یک مفهوم حقوقی و اجتماعی است استفاده شده و گفته می شود که انسان از آزادی محروم است یا آزادی ندارد. اما گاهی افزون بر جسم و تن انسان، همه فعالیت ها و رفتارهای اجتماعی او نیز آزاد، ولی جان و روان وی در غل و زنجیر است و وابستگی ها و دلبستگی های رنگارنگ همانند بندهایی گران و نامرئی، اراده و همه افکار و عقاید، امیال و گرایش ها و گفتار و موضع گیری های او را به زنجیر کشیده و جهت می دهد. در چنین شرایطی انسان آزاد است، ولی «آزادگی» و «حریت» ندارد. در صورتی که انسان بتواند نه بر اساس این علقه ها و وابستگی ها، بلکه بر مبنای وظیفه الهی و انسانی خود عمل کند، او را دارای حریت و آزادگی خوانند. به عبارت دیگر اگر سخنان، رفتار و کردار و موضع گیری های انسان تابعی از علقه ها، وابستگی ها و منافع شخصی نباشد و او بر اساس وظایف و رسالت الهی و انسانی خود عمل کند، دارای آزادگی و حریت خواهد بود.
به طور کلی، دلبستگی و وابستگی به دنیا و مظاهر دنیایی و تلاش برای به دست آوردن یا حفظ و نگهداری آن به هر قیمت ممکن، اساس اسارت جان و مایه ذلت و خواری انسان است و آزادگی و حریتِ آدمی را از بین می برد. امام علی (ع) ترک شهوات، امیال و خواهش های نفسانی را مایه آزادگی و حریت و بنده شهوت را خوارتر و ذلیل تر از برده انسان می خواند. وابستگی و دلبستگی انسان ها هر چند در پاره ای موارد با یکدیگر متفاوتند، ولی برخی از آنها در همه افراد مشترک است. دلبستگی به حیات و زنده ماندن، دلبستگی به زن، فرزند و بستگان و نیز مقام، ریاست و موقعیت اجتماعی از مهم ترین مواردی است که می تواند با اثرگذاری بر حریت و آزادگی انسان، سخنان، رفتار و کردار و تصمیم گیری های او را به سمت و سوی نادرست و ناصوابی سوق دهد. بررسی حادثه عاشورا نشان می دهد که چگونه امام حسین(ع) به صورت کامل از همه این علقه ها و دلبستگی ها در راه خدا و دین اسلام دل کند و هیچ چیزی نتوانست او را از انجام رسالت بزرگ الهی بازدارد.
امام حسین(ع) به معنای واقعی کلمه از همه هستی خود در راه خدا گذشت؛ از همه دلبستگی ها و علقه ها دل کند. حال ما که خود را شیعه اهل بیت (ع) و امام حسین (ع) می دانیم و در زیارت عاشورا از خداوند می خواهیم که زندگی و مرگ ما را همانند زندگی و مرگ محمد (ص) و آل محمد (ص) قرار دهد، در زندگی، رفتارها، سخنان و موضع گیری های روزانه خود چقدر آزادگی و حریت به خرج می دهیم؟ گذشتن از جان، خانه و کاشانه، زن و فرزند پیش کش، چقدر در سخنان و رفتارهای خویش با اعضای خانواده، اقوام و خویشان، همسایگان، همشهریان و هموطنان خود براساس احکام الهی و نه میل و اراده خود عمل می کنیم؟ در کسب و کار خویش چقدر بر اساس منیت ها و منافع خود و چقدر بر مبنای دستورات دینی رفتار می کنیم؟ آیا منافع و خواسته های شخصی همانند غل و زنجیر اراده، سخنان، رفتارها و چگونگی کسب و کار ما را به بند نکشیده است؟ گاه حاضریم برای به دست آوردن مقام و ریاست، شهرت و ثروت، مدرک و درجه، مزایای بیشتر شغلی، فراهم سازی زمینه های شهوت رانی و بسیاری دیگر از خواسته ها و امیال نامشروع خویش همه چیز و همه کس را نادیده بگیریم و با این حال آیا از عدل و انصاف است که خود را شیعه و دوستدار حسین بن علی(ع) بدانیم؟ آیا چنین زندگانی با زندگی محمد (ص) و آل محمد (ص) شباهتی دارد؟
اللهم اجعل محیای محیا محمد و آل محمد و مماتی ممات محمد و آل محمد.
منبع: ایسکا
پایان پیام/
نظر شما