خبرگزاری شبستان: درباره مقاوم‌سازی ساختمان‌های مساجد موجود باید ساماندهی لازم صورت گیرد و اولویت‌بندی خاصی لحاظ شود. در حال حاضر بسیاری از مساجد موجود ارزش و قابلیت مقاوم‌سازی ندارند؛ بنابراین باید اولویت را به ساختمان مساجدی داد که قابلیت مقاوم‌سازی و صرف هزینه را دارند. می‌توانیم مساجد موجود در کشور که در دستور کار مقاوم‌سازی قرار می‌گیرند را به دو دسته تقسیم کنیم:
در دسته اول باید به مساجدی اشاره کرد که در حکم شناسنامه ملی کشور هستند و علاوه بر ارزش خود ساختمان مسجد، ارزش تاریخی و ملی نیز دارند. این دسته بیشتر در دسته‌های بناهای خشتی قدیمی قرار می‌گیرند. موضوع مقاوم‌سازی بناهای تاریخی و همچنین بناهای خشتی قدیمی در جهان تازه است، به این دلیل ما کمتر می‌توانیم در بنایی تاریخی دخل و تصرف کنیم. حتی اگر شیوه‌های جدیدی هم برای مقاوم‌سازی بنا وجود داشته باشد، نمی‌توان آن بنا را تخریب کرد و در برابر زلزله مقاوم ساخت.
در این مقاله، بیشترین تأکید را بر بهینه‌سازی لرزه‌ای مساجد با ساختمان‌های آجری قرار می‌دهیم زیرا ساختمان بیشتر مساجد کشور از یک طبقه تجاوز نمی‌کند و بیشتر آنهایی که جدیدالاحداث هستند با استفاده از آجر ساخته شده‌اند و ساختمان آجری که یکی از پرتعدادترین نوع ساختمان در کشور است، زمینه آسیب‌پذیری بیشتری دارد، زلزله‌های پیشین نیز مؤید این نکته بوده است. بنای بیشتر مساجد آجری کوتاه است و آنها یک طبقه یا حداکثر دو طبقه دارند. سقف آنها آجری با طاق قوسی، طاق ضربی، چوبی و تیرآهن با فرم تخت است. در ساختمان‌های مساجد آجری، دیوارهای باربر بارهای ثقلی را تحمل می‌کند و به پی منتقل می‌کند. به طور معمول این مساجد عامل مقاوم لرزه‌ای خاصی ندارند و به دلیل شکل نامناسب سازه‌ای، ضعف مصالح و نحوه نامناسب اجرا در برابر زلزله ضعیف هستند.
رفتار ساختمان‌های آجری
توزیع نیروی زلزله در ساخمان‌های آجری بدین‌صورت است که نیروهای اینرسی ناشی از حرکت زمین هنگام زمین‌لرزه به جرم ساختمان وارد می‌شود. در این ساختمان‌ها جرم در سقف و دیوارها متمرکز است. دیوارها به دو دسته عرضی و برشی تقسیم می‌شود. دیوارهایی که در جهت اعمال نیروی زمین‌لرزه قرار دارد دیوارهای طولی (برشی) و دیوارهایی که عمود بر جهت نیرو قرار دارد، عرضی نامیده می‌شود. نکته مهم در مکانیسم توزیع نیروهای جانبی بین جزای ساختمان آجری این است که این مکانیسم هنگامی پدید می‌آید که سقف انسجام و یکپارچگی لازم برای تحمل و انتقال نیروهای خود و نیروهای واردشده از طرف دیگر اجزا را داشته باشد.
سقف‌های تیرچه بلوک، دال بتونی و حتی طاق ضربی که صلیبت برشی کافی داشته باشد این ویژگی را دارند. بر این اساس دیوارهای طولی (برشی) تحت تأثیر لنگر خمشی و نیروی برشی درون‌صفحه‌ای و دیوارهای عرضی تحت تأثیر نیروهای خارج از صفحه قرار می‌گیرد. در ساختمان‌های آجری کلاف‌دار، کلا‌ف‌ها نقش دورگیری دیوار و سقف را دارند و باعث انسجام و یکپارچگی سیستم سقف و دیوار بنایی لاغر، افزایش مقاومت و شکل‌پذیری دیوارهای بنایی و کاهش خطر فروپاشی دیوارهای خسارت‌دیده یا ریزش سقف می‌شوند.
پایان پیام/
نظر شما